1989
Bu adın digər istifadə formaları üçün bax: 1989 (dəqiqləşdirmə).

1989 (MCMLXXXIX) — Qriqori təqviminin bazar günündə başlamış olan, bizim eranın və miladi tarixin 1989-cu, II minilliyin 989-cu, XX əsrin 89-cu, 1980-ci illərin 10-cu və sonuncu ili.

1989 digər təqvimlərdə
Qriqori təqvimi 1989
MCMLXXXIX
Yuli təqvimi 1989
Yuli təqvimi
bizans erasında 		7497-7498 (1 sentyabr)
Romanın yarandığı gündən 2741-2742 (21 aprel)
Avropa təqvimi
 5749-5750

ה'תשמ"ט  - ה'תש"ן

Hicri təqvim 1409-1410
Erməni təqvimi 4481-4482 (11 avqust)

ՌՋՁԹ

Çin təqvimi 4685-4686
戊辰 - 己巳
sarı əjdaha

 - sarı ilan

Efiopiya təqvimi 1981 - 1982
Hind təqvimi
- Vikram-samvat 2045-2046
- Şaka sambat 1911—1912
- Kali-yuqa 5090-5091
İran təqvimi 1367-1368
Buddist təqvimi 2532
Holosen təqvimi 11989
Yapon xronologiyası 64  — 1 (с )
Fransız inqilabı təqvimi 197—198
78-ci çuçxe ili
78-ci Tayvan ili

1989-cu il siyasət tarixində dönüş nöqtəsi hesab olunur; belə ki, Polşa və Macarıstanda başlayan, noyabrda Berlin divarının açılması və Çexoslovakiyada Məxməri inqilabla zirvəyə çatan, dekabrda Rumıniyada kommunist diktaturasının devrilməsini də əhatə edən və 1991-ci ilin dekabrında Sovet İttifaqının dağılması ilə başa çatan inqilablar dalğası güc bölgüsü təcrübəsi ilə Avropadakı Şərq blokunu "silib-süpürdü". Qeyd edilən hadisələr tarixdə adı ilə tanınır. Kommunist hökumətlərə qarşı yönəlmiş inqilabların Şərqi Avropada əsas etibarilə uğurla nəticələndiyi həmin dövrdə kommunist Çinində etirazlar yatırılırdı. Belə etirazlardan ən məşhuru Pekindəki Tyananmen meydanı etirazları idi.

Bu, həmin il idi ki, iyirmi ildən çox Braziliyanı idarə edən 1985-ci ildə başa çatması ilə 29 ildən sonra ilk dəfə Braziliyada prezident seçkiləri keçirilirdi; bu da demokratiyanın yenidən qurulması prosesinin son nöqtəsi oldu.

1989-cu ildə Cənubi Afrika Respublikasının dövlət başçısı seçilmiş və onun hakimiyyətdə olduğu beş ildə aparteid sistemi tədricən dağılmışdır. Bu hadisələrin kulminasiya nöqtəsi isə Afrika Milli Konqresinin həbsdə olan lideri Nelson Mandelanın ilə hakimiyyətə gəlməsi oldu.

İlk özəl internet xidmət provayderi, eləcə də ümumdünya hörümçək toru üçün ilk yazılı təklif və Yeni Zelandiya, Yaponiya və Avstraliyanın ilk internet əlaqələri də 1989-cu ildə yarandı. İlk dəfə məhz 1989-cu ildə tətbiq edilən metodu nəticəsində növbəti il ilk belə körpələr dünyaya gəlmişdir.

Hadisələr

Yanvar

 
Keqvortda qəzaya uğrayan təyyarəsinin qalıqları
 
Corc V. Buşun inaqurasiyasından görüntü. Mərasimdə həmçinin vitse-prezident Den Kueyl, Ağ Evin sözçüsü Cim Vrayt və senatorlar , də iştirak edir.
  • 1 yanvar — The New York Times qəzeti alman şirkətləri Imhausen və Salzgitter AG-nin Liviyanın Rabta ərazisində kimyəvi silah zavodu tikməsi ilə bağlı xəbər yayır.
  • 2 yanvar — Baş nazir seçilir.
  • 4 yanvar — Sidra körfəzi insidenti: Liviyaya məxsus iki MiQ-23 hədəf alınır və ABŞ Hərbi Donanmasının iki Grumman F-14 Tomcat təyyarəsi tərəfindən vurulur.
  • 7 yanvar — İmperator Hirohito vəfat edir, oğlu Akihito dərhal 125-ci Yaponiya imperatoru elan edilir və beləcə, növbəti gün əvəz edir.
  • 8 yanvar — Keqvort hava qəzası: BMİ hava yollarının təyyarəsi yaxınlaşarkən qəzaya uğrayır və nəticədə 47 nəfər həyatını itirir.
  • 10 yanvar — BMT Təhlükəsizlik Şurasının 626 saylı qətnaməsi və Nyu-York Sazişinə əsasən, Kuba qoşunları Anqoladan geri çəkilməyə başlayır.
  • 11 yanvar — Lexus və Infiniti lüks avtomobil brendləri Detroytda keçirilən 1990 və sedanlarının tanıtımı ilə ictimaiyyətə təqdim olunur.
  • 12 yanvar — SSRİ Ali Soveti Rəyasət Heyəti tərəfindən "Azərbaycan SSR-in Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətində xüsusi idarəçilik formasının tətbiq edilməsi haqqında" fərman verilir.
  • 15 yanvar
    • Vyanada görüşən 35 Avropa dövləti insan hüquqlarını möhkəmləndirmək və Şərq-Qərb ticarətini inkişaf etdirmək barədə razılığa gəlirlər.
    • "Palax həftəsi": Praqada demokratiya tərəfdarı olan nümayiş polisin hücumuna məruz qalır.
  • 17 yanvar — Klivlend orta məktəbinə silahlı hücum: Patrik Edvard Pördi beş uşağı qətlə yetirir, otuz nəfəri yaralayır və daha sonra Stoktonda özünü güllələyir.
  • 18 yanvar
  • 20 yanvar — ABŞ-nin 41-ci prezidenti Corc Herbert Volker Buşun inaqurasiyası keçirilir.
  • 23 yanvar — Tacikistan Sovet Sosialist Respublikasında baş verən güclü zəlzələ nəticəsində təxminən 275 nəfər dünyasını dəyişir.
  • 23–24 yanvar — Silahlanmış mülki solçular qısa müddət ərzində Buenos-Ayres yaxınlığında Argentina ordusunun bazasına hücum edir və ələ keçirirlər.
  • 24 yanvar — Floridada gənc qadınların qatili Ted Bandi elektrik stulunda edam olunur.
  • 30 yanvar — Brayan Malruni altı yeni nazir təyin etməklə və digər on doqquz nazirin səlahiyyətlərini yenidən müəyyənləşdirməklə kabinetin tərkibini dəyişir.

Fevral

 
Sovet hərbçiləri Əfqanıstandan çıxmazdan öncə şəkil çəkdirirlər.
 
İmperator Hirohitonun dəfn mərasimindən görüntü
 
Paytaxt sakinləri 44 ildən sonra qülləsində dalğalanan Estoniya bayrağını izləyirlər.
  • 2 fevral
  • 3 fevral
    • Paraqvayda dövlət çevrilişi: Hərbi çevriliş nəticəsində 1954-cü ildən Paraqvayın diktatoru olan devrilir.
    • İnsult keçirən Cənubi Afrikanın dövlət başçısı sədrliyindən istefa edir.
  • 5 fevral — Avropada bir neçə dildə fəaliyyət göstərən idman yayım stansiyası Eurosport, Fransanın İl-de-Frans vilayətindəki kommunasından yayımlanmağa başlayır.
  • 6 fevral — Polşa Xalq Respublikası 1981-ci ildən bəri ilk dəfə Solidarnost hərəkatının nümayəndələri ilə rəsmi danışıqlar aparır.
  • 7 fevral — rəhbərlik etdiyi 1989 Yamayka parlament seçkilərində qalib gəlir.
  • 10 fevral
  • 14 fevral
    • "Union Carbide" şirkəti 1984-cü ildə 3700-dən çox şəxsin ölümü ilə nəticələnən Bhopal fəlakəti zamanı dəymiş zərərə görə Hindistan hökumətinə 470,000,000 dollar ödəməyə razılaşır.
    • "Şeytanın ayələri" mübahisəsi: İranın Ali Rəhbəri Ayətullah Ruhullah Xomeyni (3 iyunda vəfat edir) Hindistanda doğulmuş Britaniyalı müəllif Salman Rüşdinin və onun "" romanını (1988) dərc edən nəşriyyatçıların ölümünə fətva verir.
    • GPS-in 24 süni peykinin birincisi orbitə yerləşdirilir.
  • 15 fevral — Əfqanıstan müharibəsi: SSRİ-nin "məhdud hərbi kontingenti"nin Əfqanıstandan çıxarılması prosesi başa çatır.
  • 16 fevral — Lokkerbi faciəsi: Təhqiqatçılar 1988-ci ildə baş vermiş bu qəzaya radio-kaset pleyerin içərisində gizlədilmiş bombanın səbəb olduğunu açıqlayırlar.
  • 17 fevral
    • yaradılır.
    • evində reyd keçirən Cənubi Afrika polisi onun dörd mühafizəçisini həbs edir.
  • 23–27 fevral — Yaponiya, Çin və Cənubi Koreyaya səfər edən ABŞ prezidenti Buş Hirohitonun dəfn mərasimində iştirak edir və daha sonra Çində Den Syaopin, Cənubi Koreyada isə ilə görüşür.
  • 24 fevral
    • 160 dövlətin nümayəndəsinin iştirakı ilə Hirohitonun dəfn mərasimi keçirilir.
    • "Şeytanın ayələri" mübahisəsi: İran "" əsərinin müəllifi Salman Rüşdinin başı üçün 3,000,000 dollar mükafat müəyyən edir.
    • Nəğməli inqilab: Estoniya bayrağı 44 ildən sonra Tallindəki qülləsində dalğalanır.
    • United Airlines Flight 811-ə məxsus təyyarəsi ayrıldıqdan sonra nəzarətsiz dekompressiyaya məruz qalır; nəticədə doqquz sərnişin həlak olur.

Mart

 
Macarıstanda kütləvi nümayişlər
 
"Exxon Valdez" tankeri

Aprel

 
Sazişinin bağlandığı masa hazırda nümayiş olunur.
 
Dövrün ən kiçik mobil telefonu MicroTAC 9800x (1989)
  • 1 aprel — Marqaret Tetçerin yeni yerli vergi siyasəti (ing. Poll tax) Şotlandiyada təqdim olunur. Bu vergi İngiltərə və Uelsdə hələ növbəti ildən tətbiq olunacaqdı.
  • 2 aprel — BMT Təhlükəsizlik Şurasının 435 saylı qətnaməsinə əsasən atəşkəsin son qoymalı olduğu gün qiyamçıları ilə Cənub-Qərbi Afrika Polisi arasında döyüşlər başlayır. 6 aprelə qədər 300-dək adam öldürülür.
  • 4 aprel — Haiti prezidenti Prosper Avrilə qarşı uğursuz çevriliş cəhdi, hökumətin ölkəyə nəzarəti bərpa etməsi ilə birlikdə üsyançı birliklər və hökumət arasında 10 aprel tarixində bitən qarşıdurmaya səbəb olur.
  • 5 aprel — Polşa hökuməti və Solidarnost həmkarlar ittifaqı birliyi Solidarnostun hüquqi statusunun bərpa edilməsi və 4 iyunda keçirilməsi barədə razılığa gələrək saziş () imzalayırlar. tarixində xüsusi önəmi olan 4 iyun günü Mərkəzi Avropada kommunizmin devrilməsinə təkan vermişdi.
  • 7 aprel — SSRİ Hərbi Dəniz Donanmasına məxsus Komsomolets sualtı gəmisi Barens dənizində batır: 41 nəfər həlak olur.
  • 9 aprel
    • Qanlı bazar günü: Sovet Ordusu Tbilisinin mərkəzi meydanında dinc yürüş keçirən Gürcüstan nümayişçilərinə divan tutur; 20 nəfər qətlə yetirilir, əksəriyyət yaralanır. Bu hadisə ölkədə növbəti etirazlara səbəb olur.
    • Otlaq sahələrindən istifadə hüququ ilə bağlı mübahisə Mavritaniya-Seneqal Sərhəd müharibəsinin başlamasına gətirib çıxarır.
  • 15 aprel
  • 17 aprel — Polşada Solidarnostun fəaliyyəti yenidən rəsmiləşdirilir və 4 iyun seçkilərində iştirakına icazə verilir.
  • 20 aprel — NATO-da qısa mənzilli raketlərin müasirləşdirilməsi ilə bağlı mübahisə: ABŞ və Birləşmiş Krallıq tərəfdar olsalar da, Qərbi Almaniya kansleri Helmut Kol qərarın təxirə salınmasına nail olur.
  • 21 aprel — Pekin, Şanxay, Sian və Nankindən olan tələbələr Pekinin Tyananmen meydanında etirazlara başlayırlar.
  • 25 aprel
    • birja ticarət qalmaqalından sonra Yaponiyanın Baş naziri vəzifəsindən istefa edir.
    • Motorola həmin dövrdə dünyanın ən kiçik mobil telefonu olan Motorola MicroTAC fərdi mobil telefonunu təqdim edir.
  • 26 aprel
  • 27 aprel — Pekində Tyananmen meydanı etirazları gedişində əsas nümayiş gerçəkləşir.
  • 28 aprel — Bakıda Sovet hakimiyyəti dövründə ən sonuncu metrostansiyalar — Xalqlar Dostluğu və Əhmədli metrostansiyası istismara verilir.

May

  • May
  • 1 may — Fevral ayında baş verən hərbi çevriliş zamanı hakimiyyəti ələ keçirən və özünü Paraqvay prezidenti elan edən saxtakarlıqla seçkilərdə əzici qələbə qazanır.
  • 2 may — Dəmir pərdədə ilk çat: Macarıstan Avstriya ilə sərhəd boyunca 240 kilometr (150 mil) tikanlı məftili sökür.
  • 3 may — Soyuq müharibə: Yenidənqurma — Moskvada SSRİ-nin ilk McDonald's restoranı tikilməyə başlayır. Restoran 31 yanvar 1990-cı ildə açılacaqdı.
  • 4 may — İran-Kontras qalmaqalı ilə əlaqədar ittiham olunaraq ABŞ-də məhkum edilir. Toxunulmazlıq məsələsinin qaldırılması ilə edilən apelyasiya şikayəti nəticəsində 1991-ci ildə ona qarşı qaldırılan ittiham rədd olunur.
  • 10 may — Panama prezidenti Manuel Noryeqanın hökuməti Noryeqanın məğlub olduğu 7 may prezident seçkilərinin nəticələrinin etibarsız olduğunu elan edir.
  • 11 may
  • 14 may
  • 15 may
    • Avstraliyanın ilk özəl ali məktəbi olan açılır.
    • Kosta-Rikada ən sonuncu qızıl qurbağa görülür. Bu növ qurbağa sonradan nəsli kəsilmiş kimi təsnif edilir.
  • 16 may — Efiopiyanın yüksək rütbəli hərbi zabitləri prezident Şərqi Almaniyaya səfərə getməsindən bir neçə saat sonra dövlət çevrilişinə cəhd göstərirlər.
  • 17 may — Tyananmen meydanı etirazları: 1 milyondan çox Çinli etirazçı daha böyük demokratiya tələbi ilə Pekində yürüş edərək daha bir təzyiqə səbəb olurlar.
  • 19 may
  • 20 may — Tyananmen meydanı etirazları: Çin hökuməti Pekində hərbi vəziyyət elan edir.
  • 22 may — Leninqrad vilayətində Nurlann günləri açıq elan olunur.
  • 29 may
    • Tyananmen meydanı etirazları: Tyananmen meydanında tələbə nümayişçilər tərəfindən 10 metr hündürlüyündəki heykəli açılır.
    • NATO Avropada qısa mənzilli nüvə silahlarının sayının azaldılmasına dair SSRİ ilə danışıqlar aparmağa razılaşır.
    • Medellin Kartelinin üzvləri tərəfindən Kolumbiyanın Boqota şəhərində Kolumbiya Təhlükəsizlik Xidmətinin rəhbəri Migel Maza Markesə sui-qəsd cəhdi həyata keçirilir. Nəticədə dörd nəfər qətlə yetirilir və 37 nəfər yaralanır.
  • 31 may — Perunun inqilabçı Tupak Amaru İnqilab Hərəkatının altı üzvü şəhərində səkkiz gey və transseksualı güllələyir.

İyun

 
Ruhullah Xomeyninin dəfn mərasimi (4 iyun, 1989).
 
İmre Nad yüz minlərlə insanın iştirakı ilə Qəhrəmanlar meydanında təntənəli şəkildə dəfn olunur (16 iyun, 1989). Tədbirdə çıxış edənlərdən biri də demokratik seçkilərin keçirilməsi və Sovet qoşunlarının Macarıstandan çıxarılması tələbi ilə kəskin nitq söyləyən Viktor Orban idi.

İyul

 
 
Vaqif Mustafazadənin ev-muzeyində barelyef

Avqust

 
Litvada Baltik yolu. Zəncirdə dayanan insanlar yaşadıqları vəziyyətlə bağlı narazılıqlarını ifadə etmək məqsədilə əllərində şam və qara lent bağlanmış Litva bayraqları tuturlar.
  • Avqust — Rusiyada enerji istehsalı və satışı ilə məşğul olan Qazprom şirkəti SSRİ Qaz Sənayesi Nazirliyindən ayrılaraq dövlət müəssisəsi olur.
  • 2 avqust — 1972-ci ildə Millətlər Birliyindən ayrılan Pakistan yenidən üzvlüyə qəbul edilir.
  • 5 avqust — Boliviya prezidenti seçilir və növbəti gün səlahiyyətlərinin icrasına başlayır.
  • 7 avqust — Beş Mərkəzi Amerika ölkəsinin prezidenti Nikaraqua hökumətinə qarşı vuruşan, ABŞ-nin da dəstəklədiyi dağıdılması və dekabrın 5-dək Hondurasdakı bazalarından çıxarılması barədə razılığa gəlirlər.
  • 8 avqust
    • səhhəti ilə əlaqədar istefa verir və onu bu vəzifədə əvəz edir.
    • : Columbia Kosmik Gəmisi beş günlük gizli hərbi tapşırığı yerinə yetirir.
  • 9 avqust — Yaponiyanın Baş naziri olur.
  • 15 avqust — Cənubi Afrikanın dövlət başçısı vəzifəsindən istefa verir və bu postu tutan yeddinci və sonuncu vəzifəli şəxs olur.
  • 18 avqust — Kolumbiyanın aparıcı prezidentliyə namizədlərindən Boqota yaxınlığında qətlə yetirilir.
  • 19 avqust
    • Polşa prezidenti Voyçex Yaruzelski Solidarnostun fəallarından baş nazir vəzifəsinə namizəd göstərir; bununla da 42 ildə ilk dəfə qeyri-kommunist bu vəzifəni icra etməyə başlayır.
    • Avstriya-Macarıstan sərhədində sülh nümayişi olan Pan-Avropa pikniki keçirilir.
  • 19–21 avqust — Hakim, əyalət polis rəisi və prezidentliyə namizəd Qalanın öldürülməsinə cavab olaraq Kolumbiyanın səlahiyyətli orqanları Kolumbiyada narkotik ticarəti ilə məşğul olan 11 000 şübhəli şəxsi həbs edirlər.
  • 21 avqust — Praqa baharının 21-ci ildönümü şəhərdə keçirilən nümayişlə yad edilir.
  • 23 avqust
    • Nəğməli inqilab: Estoniya, Latviya və Litvanın iki milyon yerli sakini Baltik yolu adlanan 600 km-lik canlı zəncir yaradaraq Sovet işğalından azadlıq və müstəqillik tələbi ilə əl-ələ tuturlar.
    • Macarıstan Avstriya ilə sərhəd qadağasını aradan qaldırır.
  • 24 avqust
    • Kolumbiyada kokain ticarəti ilə məşğul olanlar hökumətə qarşı "ümumi və mütləq müharibə" elan edir və bir sıra partlayışlar və yanğınlar törədirlər.
    • Solidarnostun üzvü Polşanın Baş naziri seçilir.
  • 25 avqust — Voyacer 2 Neptuna və onun ən böyük peyki olan Tritona ən yaxın məsafədə yaxınlaşır.
  • 31 avqust — 1978–87-ci illərdəki sonra Liviya və Çad nümayəndələri, 1973-cü ildən bəri Liviya tərəfindən işğal olunan sahibliyin Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsi tərəfindən müəyyən edilməsinə razı olurlar.

Sentyabr

 
Hüqo qasırğasının peykdən görüntüsü
  • 6 sentyabr — Cənubi Afrikada aparteid sisteminin mövcud olduğu dövrdə keçirilən sonuncu parlament seçkisi ilə hakimiyyətə qayıdır.
  • 7 sentyabr — Efiopiya hökumətinin və Eritreya separatçılarının nümayəndələri sülh sazişinə vasitəçilik etməyə çalışan sabiq ABŞ prezidenti Cimmi Karterin də iştirakı ilə Atlantada görüşürlər.
  • 10 sentyabr — Macarıstan hökuməti ölkənin (Avstriya ilə) qərb sərhədini Şərqi Almaniya qaçqınlarına açır.
  • 10–11 sentyabr — İqtidarda olan Norveç Fəhlə Partiyası 1945-ci ildən bəri ən pis nəticəsini göstərərək parlament seçkilərində səkkiz yer itirir.
  • 14 sentyabr — Leninqradda sədrlər Lev Kojkolaynen və Siqbyorn Eriksen Leninqrad vilayəti (SSRİ) və Nurlann vilayəti (Norveç) arasında bağlanan əməkdaşlıq sazişinə imza atırlar.
  • 17–22 sentyabr — Hüqo qasırğası Karib hövzəsini və dağıdaraq ən az 71 insanın ölümünə və 8,000,000,000 dollar ziyan vurulmasına səbəb olur.
  • 19 sentyabr — Roma-Katolik kilsəsi keçmiş Auşvitz həbs düşərgəsinin yaxınlığında yerləşən və bəzi yəhudi liderləri təhqir edən Karmelit monastırının aradan qaldırılmasını tələb edir.
  • 20 sentyabr — Cənubi Afrikanın yeddinci və sonuncu dövlət başçısı olaraq and içir. O, tezliklə Cənubi Afrikanın nüvə silahı proqramını dayandırmaq qərarına gəlir.
  • 23 sentyabr
  • 26 sentyabr — Vyetnam on bir illik işğala son qoyaraq ən son qoşunlarını çıxardığını bəyan edir.
  • 30 sentyabr
    • Xüsusi qaçqın qatarları ilə Praqaya gələn təxminən 7000 Şərqi Almaniya vətəndaşının Qərbə getməsinə icazə verilir.
    • Seneqambiya Konfederasiyası sərhəddəki fikir ayrılıqlarına görə ləğv edilir.

Oktyabr

 
Loma Priyeta zəlzələsi nəticəsində yol infrastrukturuna zərər dəyir.

Noyabr

 
Çexoslovakiyada Məxməri inqilab
 
Şərqi və Qərbi Almaniya arasında gediş-gəlişə icazə verildikdən sonra sərhəd-keçid məntəqələrində xüsusi canlanma baş verir. Belə ki, 22 belə məntəqənin təkcə birində hər iki istiqamətdə dəqiqədə təxminən 200 nəfər müfəttişlərin sürətli nəzarəti ilə qarşılaşır.
  • 1 noyabr
  • 3 noyabr — Çexoslovakiyadan keçməsinə icazə verilən Şərqi Almaniyalı qaçqınlar Qərbi Almaniyanın qəsəbəsinə çatırlar.
  • 6 noyabr — Asiya-Sakit Okean İqtisadi Əməkdaşlığı yaradılır.
  • 7 noyabr
  • 9 noyabr
    • Soyuq müharibə və : təsadüfən canlı yayımda mətbuat konfransında Şərqi Almaniyadan Qərbi Almaniyaya səyahət üçün yeni qaydaların "dərhal" qüvvəyə minəcəyini bildirir. Həmin axşam Şərqi Almaniya Berlin divarında öz vətəndaşlarının onilliklər ərzində ilk dəfə olaraq Qərbi Almaniyaya sərbəst səyahət etmələrinə imkan verən keçid məntəqələri açır. İlk həftədə Şərqi Almaniya əhalisinin təxminən 25%-nə səyahət vizaları verilir (Almanlar 17 noyabr tarixini divarın sökülməsi kimi qeyd edirlər).
    • Türkiyədə yeni (47-ci) hökuməti formalaşdırır.
  • 10 noyabr — Bolqarıstanda 45 illik kommunist rejiminin hakimiyyətindən sonra lideri Todor Jivkovu bu vəzifədə xarici işlər naziri əvəz edir. Mladenovun göstərişi ilə partiyanın adı dəyişdirilir.
  • 12 noyabr — Braziliya 1960-cı ildən bəri özünün ilk müstəqil prezident seçkilərini keçirir.
  • 13 noyabr — Atası Şahzadə ölümündən sonra Lixtenşteyn şahzadəsi olur.
  • 14 noyabr — Namibiyada keçirilən parlament seçkilərində qələbə qazanır.
  • 15 noyabr
    • Polşanın Solidarnost təşkilatının rəhbəri Lex Valensa ABŞ Konqresinin birgə sessiyasına müraciət edir.
    • 29 ildən sonra Braziliyada ilk müstəqil seçkilərin birinci mərhələsi keçirilir; və Luis İnasiu Lula da Silva gələn ay keçiriləcək ikinci tura yüksəlirlər.
  • 16 noyabr — Moskvada satış nöqtəsi açılır. Bununla da SSRİ-də ilk dəfə ABŞ mağazası fəaliyyətə başlayır.
  • 17 noyabr — Soyuq müharibə: Məxməri inqilab — Çexoslovakiyanın Praqa şəhərində keçirilən dinc tələbə nümayişi çevik polis qüvvələri tərəfindən ağır şəkildə yatırılır. Bu hadisə kommunist hökumətini devirmək məqsədi daşıyan inqilaba səbəb olur: həmin inqilab isə 29 dekabrda uğur qazanır.
  • 20 noyabr — Soyuq müharibə: Məxməri inqilab — Çexoslovakiyanın Praqa şəhərində toplaşan dinc etirazçıların sayı bir gün ərzində 200 000-dən yarım milyona çatır.
  • 22 noyabr — Qərbi Beyrutda Livan Prezidenti motosiklet kortecinin yaxınlığında partlayan bomba onun ölümünə səbəb olur.
  • 24 noyabr — Sərbəst seçkilər və digər islahatlar tələb edən və bir həftə davam edən nümayişlərdən sonra Baş katib və digər liderləri istefa verir. Yakeşi vəzifədə Karel Urbanek əvəz edir.
  • 26 noyabr — Uruqvayın prezidenti seçilir.
  • 27 noyabr — Kolumbiyanın yerli sərnişindaşıma reysi olan Avianka Hava Yolları reys 203 1990-cı il prezident seçkilərinin namizədi Sesar Qavirianı qətlə yetirməyə (uğursuz) cəhd edən Medellin Karteli tərəfindən partladılır.
  • 28 noyabr
  • 29 noyabr — Hindistan Milli Konqresi partiyası 1989-cu il parlament seçkilərində yerlərin təxminən yarısını itirdikdən sonra Raciv Qandi Hindistanın Baş naziri vəzifəsindən istefa edir.
  • 30 noyabr — Deutsche Bank İdarə Heyətinin üzvü Alfred Herrhauzen Bad Homburqda bomba partlayışı nəticəsində öldürülür (Qırmızı Ordu Fraksiyası cinayətə görə məsuliyyəti öz üzərinə götürür).

Dekabr

 
ABŞ Prezidenti Corc H. V. Buş və Sovet lideri Mixail Qorbaçov
 
Rumıniya inqilabı zamanı Buxarest şəhəri. Nikolae Çauşesku hökumətini devirən və 1989-cu ilin dekabr ayının sonlarında getdikcə şiddətlənən bir həftəlik üsyanlar və döyüşlər silsiləsi olan bu inqilab nəticəsində Rumıniya öz hökumətini zorakı şəkildə devirən və liderini edam edən yeganə Şərq bloku ölkəsi olur.
 
Just Cause əməliyyatında iştirak edən ABŞ əsgərləri Panama Müdafiə Qüvvələrinin qərargahını mühafizə edirlər.
  • 1 dekabr
    • Mixail Qorbaçov Papa II İohann Pavel ilə görüşündə Sovet İttifaqı vətəndaşları üçün daha böyük vəd edir.
    • Soyuq müharibə: Şərqi Almaniya parlamenti kommunistlərin üstünlük təşkil etdiyi hakimiyyətdə inhisar hüququ verən konstitusiya müddəasını ləğv edir. İki gün sonra Siyasi Büro və Mərkəzi Komitədən istefa verir.
    • Filippində prezident Korason Akino hökumətinə qarşı hərbi çevriliş cəhdi başlayır. ABŞ-nin müdaxiləsi nəticəsində 9 dekabrda çevriliş yatırılır.
  • 2 dekabr — Çində keçirilən parlament seçkilərində Homindan partiyası səslərin yalnız 53%-ni qazanaraq qırx ilin ən uğursuz seçki ilini yaşamış olur.
  • 3 dekabr
    • də daxil olmaqla, Şərqi Almaniyada hakim üzvləri istifa verirlər. ölkənin de fakto sonuncu lideri olur.
    • Soyuq müharibə: — Malta sahillərində 2 günlük görüşə yekun vuran ABŞ Prezidenti Corc H. V. Buş və Sovet lideri Mixail Qorbaçov dövlətləri arasında Soyuq müharibənin sona yaxınlaşa biləcəyini ifadə edən açıqlamalar verirlər. Qorbaçov 1968-ci ildə Varşava Paktının Çexoslovakiyaya hücumunu tənqid edir.
  • 4 dekabr — İordaniyanın Baş naziri vəzifədə Mudar Badran əvəz edir.
  • 6 dekabr — Almaniya Demokratik Respublikası Dövlət Şurasının sədri vəzifəsindən istefa edir və bu vəzifəni tutan ilk qeyri-kommunist ilə əvəzlənir.
  • 7 dekabr
  • 9 dekabr — islahatçı partiyanın sədri seçir.
  • 10 dekabr
    • yeni qurulan qeyri-kommunist hökumətdə and içdikdən dərhal sonra prezident vəzifəsindən gedir.
    • Tsaxia Elbeqdorj ikinci ən qədim kommunist ölkəni dinc yolla demokratik dövlətə çevirən Monqolustan demokratik hərəkatının qurulduğunu elan edir.
  • 11 dekabr — Altı ölkəni təmsil edən altı tədqiqatçıdan ibarət Beynəlxalq Trans-Antarktida Ekspedisiyası Cənub qütbünə çatır.
  • 14 dekabr — On altı ildən sonra özünün ilk müstəqil seçkilərini keçirən Çili prezident seçir. Bununla da ilk dəfə olaraq, Kuba istisna olmaqla, bütün ölkələri eyni vaxtda konstitusiyalı hökumətlərini seçirlər.
  • 15 dekabr — Narko-baron Kolumbiya polisi tərəfindən qətlə yetirilir.
  • 16 dekabr — təşəbbüsü ilə Timişoara şəhərində Rumıniya inqilabı başlayır.
  • 17 dekabr
    • Timişoarada davam edən Rumıniya inqilabı zamanı qiyamçılar Rumıniya Kommunist Partiyası Rayon Komitəsinin yerləşdiyi binaya daxil olaraq böyük ziyan vururlar. Ordu çağırılsa da, vəziyyətə tam nəzarət edə bilmir.
    • Braziliyada 29 ildən sonra keçirilən ilk müstəqil seçkilərin ikinci mərhələsi baş tutur: prezident seçilir və 1990-cı ildən səlahiyyətlərinin icrasına başlayır.
    • Fox-da Simpsonlar cizgi serialının ilk bölümü yayımlanır.
  • 19 dekabr
    • Rumıniya inqilabı: bir sıra şəhərlərdə işçilər kommunist rejiminə etiraz əlaməti olaraq tətil edirlər.
    • Qərbi Avstraliyada yetkinlik yaşına çatan şəxslər arasında onların razılığı ilə baş tutan homoseksual hərəkətlər sodomiyanın dekriminallaşdırılmasını nəzərdə tutan yeni islahatçı qanunla dekriminallaşdırılır.
  • 20 dekabr — Panamalı diktator Manuel Noryeqanı devirmək məqsədilə ABŞ Just Cause əməliyyatını başladır.
  • 21 dekabr — Nikolae Çauşesku Rumıniya Kommunist Partiyasının Buxarestdəki qərargahının həyətində toplaşan 110 minə yaxın adama müraciət edir. Görünməmiş bir şəkildə kütlənin əksəriyyəti ona qarşı çıxır.
  • 22 dekabr
    • Bir həftə davam edən qanlı nümayişlərdən sonra, İon İliesku Rumıniya Prezidenti vəzifəsini icra etməyə başlayır və saray üsyançılar tərəfindən ələ keçirildikdən sonra sarayı vertolyotla tərk edən Nikolae Çauşeskunun kommunist diktaturasına son qoyulur. Ordunun böyük hissəsi Buxarestdəki üsyançılara qoşulur.
    • Berlindəki Brandenburq qapısı yenidən açılır.
  • 23 dekabr — Nikolae və Yelena Çauşesku şəhərində tutulurlar.
  • 25 dekabr
  • 28 dekabr — Aleksandr Dubçek Çexoslovakiya Federal Məclisinin (parlamentin) sədri seçilir.
  • 29 dekabr
    • Çex yazıçı, filosof və dissident Vatslav Havel Çexoslovakiyanın kommunizm devrildikdən sonra seçilən ilk prezidenti olur.
    • Honkonq Vyetnamlı qaçqınları zorla geri qaytarmaq qərarına gəldikdən sonra üsyanlar başlayır.
  • 30 dekabr — Gəncə şəhərinin tarixi adı bərpa edilir.
  • 31 dekabr

Doğumlar

Yanvar

 
 
 
Nina Dobrev
 
  • 1 yanvar — , fransız aktrisa
  • 3 yanvar
    • , amerikan uşaq aktyoru
    • , yapon gimnast
  • 4 yanvar
    • , İsveçrəli atlet
    • , Britaniyalı musiqiçi
    • , Keniyalı cirit atıcısı
  • 6 yanvar
    • , ingilis futbolçu
    • , holland DJ
  • 7 yanvar — , Argentinalı futbolçu
  • 9 yanvar
    • , amerikan basketbolçu
    • Nina Dobrev, Kanada aktrisası
  • 10 yanvar
    • , amerikan aktrisa
    • , Cənubi Koreyalı müğənni
    • , Meksika aktrisası və müğənnisi
  • 11 yanvar — , Səudiyyə Ərəbistanlı futbolçu
  • 15 yanvar — , rus buz hokkeyi oyunçusu
  • 16 yanvar — , amerikan aktrisa
  • 19 yanvar — , amerikan aktrisa
  • 21 yanvar
  • 24 yanvar — , Çinli güllə atıcısı
  • 27 yanvar — , holland futbolçu
  • 28 yanvar — , Fransa doğumlu alman fiqurçu

Fevral

 
 
Elizabet Olsen
 
Korbin Blyu
  • 2 fevral — İvan Perişiç, xorvat futbolçu
  • 4 fevral
    • , Cənubi Afrikalı QİÇS haqqında məlumatlandırma kampaniyasının fəalı
    • , Braziliyalı gözəllik yarışması qalibi
  • 5 fevral — , amerikan aktyor
  • 7 fevral
    • , Uelsli futbolçu
    • , amerikan basketbolçu
  • 12 fevral — , Britaniyalı aktrisa və model
  • 15 fevral — , yapon müğənni və rəqqasə
  • 16 fevral — Elizabet Olsen, amerikan aktrisa
  • 17 fevral
    • , Britaniyalı üzgüçü
    • , amerikan aktyor, müğənni və musiqiçi
  • 20 fevral — Cek Falaxi, amerikan aktyor
  • 21 fevral
    • Korbin Blyu, amerikan aktyor, model, rəqqas, kinoprodüser və müğənni-söz yazarı
    • , amerikan aktrisa
  • 24 fevral
    • , amerikan musiqiçi
    • , ingilis aktyor
    • , Yunanıstan doğumlu amerikan basketbolçu
  • 25 fevral
    • , yapon müğənni
    • , Cənubi Koreyalı idmançı
  • 27 fevral — , Uqandalı marafonçu

Mart

 
 
Anton Yelçin
 
 
  • 1 mart
    • , amerikan aktrisa və müğənni
    • , Meksikalı futbolçu
  • 2 mart
    • , fransız xizəkçi
    • , ingilis aktrisa
    • , Belçikalı futbolçu
  • 4 mart — , amerikan model
  • 5 mart
    • , amerikan aktyor
    • , amerikan aktyor
  • 6 mart — Aqnyeşka Radvanska, polyak tennisçi
  • 9 mart — , Cənubi Koreyalı müğənni
  • 11 mart
    • , İsrail aktrisası
    • Anton Yelçin, Rusiya doğumlu amerikan aktyor
  • 12 mart — , amerikan üzgüçü
  • 13 mart
    • , Britaniyalı model
    • , fransız aktyor
  • 14 mart — , amerikan müğənni
  • 15 mart
    • , amerikan atlet
    • , amerikan aktrisa
  • 16 mart
  • 17 mart
  • 18 mart
    • , Britaniya doğumlu amerikan aktrisa
    • , yapon müğənni, söz yazarı
  • 20 mart — , Çinli model
  • 21 mart
  • 25 mart — , amerikan aktrisa və müğənni
  • 29 mart — , Honduraslı futbolçu
  • 31 mart — , Çinli üzgüçü

Aprel

 
 
Aysel Teymurzadə
 
  • 4 aprel — , Avstraliya futbolçusu
  • 5 aprel — , Britaniyalı aktrisa
  • 7 aprel — Teddi Riner, fransız cüdoçu
  • 8 aprel — , ingilis aktrisa və model
  • 18 aprel
  • 20 aprel
    • , amerikan spiker
    • , Kolumbiyalı aktyor və müğənni
  • 22 aprel — , Britaniyalı gimnast
  • 23 aprel
    • , Rusiya doğumlu amerikan aktrisa
    • , çex tennisçi
  • 25 aprel
    • , Braziliyalı model
    • , holland darts oyunçusu
    • Aysel Teymurzadə, Azərbaycan müğənnisi
  • 26 aprel
    • , Avstraliya aktyoru
    • , Cənubi Koreyalı müğənni
  • 27 aprel
    • , alman futbolçu
    • , alman futbolçu
    • , amerikan model
  • 28 aprel — , Cənubi Koreyalı müğənni və rəqqas

May

 
Katinka Xossu
 
 
 
 
  • 2 may — , amerikan müğənni, söz yazarı, prodüser, aktyor
  • 3 may — Katinka Xossu, Macarıstan üzgüçüsü
  • 4 may
    • , Macarıstan üzgüçüsü
    • , Şimali İrlandiya qolfçusu
    • , amerikan buz hokkeyçi
  • 5 may — Kris Braun, amerikan müğənni
  • 6 may
    • , Slovakiya tennisçisi
    • , İsveç DJ-i və prodüseri
  • 8 may — , Britaniya müğənnisi
  • 10 may — , amerikan aktrisa
  • 11 may
    • , amerikan futbolçu
    • , amerikan müğənni və söz yazarı
    • , Meksika futbolçusu
  • 12 may — Elefteria Elefteriu, Yunanıstan-Kipr müğənnisi və aktrisası
  • 14 may
    • , amerikan futbolçu
    • , Belarusiya atleti
  • 15 may — , ABŞ doğumlu Koreya müğənnisi
  • 17 may — Tessa Vertyu, Kanada fiqurçusu
  • 21 may — , Uels futbolçusu
  • 23 may
    • , İtaliya futbolçusu
    • , İsveç basketbolçusu
  • 24 may
    • , amerikan aktrisa
    • G-Eazy, amerikan hip-hop müğənnisi, prodüser
  • 25 may — , Moldova pop müğənnisi
  • 26 may — , Koreyalı müğənni
  • 28 may — , Rusiya bobsleyçisi
  • 29 may
  • 30 may
    • , Koreya-ABŞ müğənnisi və söz yazarı
    • , Cənubi Koreya müğənnisi
  • 31 may
    • Pablo Alboran, İspaniya müğənnisi
    • , holland futbolçu
    • , Cənubi Koreya modeli
    • Marko Roys, Almaniya futbolçusu

İyun

 
 
 
  • 2 iyun — , amerikan futbolçu
  • 3 iyun — İmogen Pots, Britaniya aktrisası
  • 4 iyun
  • 5 iyun — , amerikan buz hokkeyçisi
  • 8 iyun
    • , İsveçrə tennisçisi
    • , Fransa opera müğənnisi
  • 14 iyun — , amerikan aktrisa və müğənni
  • 17 iyun — , amerikan aktrisa və müğənni
  • 18 iyun
    • , Fransa doğumlu Qabon futbolçusu
    • , Avstriya dağ xizəkçisi
    • , amerikan aktrisa və müğənni
  • 19 iyun — , İtaliya-Kanada aktyoru
  • 20 iyun — , amerikan aktyor
  • 23 iyun
    • , Britaniyalı müğənni, rəqqasə, müğənni, fotoqraf və model
    • , Yeni Zelandiya kanoesürəni
  • 25 iyun — , amerikan aktyor, müğənni və söz yazarı
  • 27 iyun — , Britaniya aktyoru
  • 28 iyun
    • Markiplier, amerikan YouTuber
    • , amerikan idmançı
  • 30 iyun — , Keniyalı atlet

İyul

 
 
 
Qaret Beyl
 
Rori Kalkin
 
Deniel Redkliff
  • 1 iyul
  • 2 iyul
    • , amerikan müğənni
    • , amerikan futbolçu
  • 4 iyul — , Koreyalı müğənni
  • 5 iyul — , Xorvatiya futbolçusu
  • 7 iyul — Kim Bum, Cənubi Koreya aktyoru
  • 8 iyul — , İsrailin dünya çempionu cüdoçusu
  • 10 iyul — , Peru futbolçusu
  • 11 iyul
    • , amerikan aktyor və rejissor
    • , Slovakiya tennisçisi
  • 12 iyul — , Avstraliya aktrisası və modeli
  • 13 iyul — , yapon müğənni
  • 15 iyul — , amerikan aktyor və müğənni
  • 16 iyul
    • Qaret Beyl, Uels futbolçusu
    • , Cənubi Koreyalı model və aktyor
  • 18 iyul
    • , Rusiyalı buz rəqqası
    • , Kanada buz hokkeyçisi
  • 21 iyul
    • , Uels futbolçusu
    • , Meksika futbolçusu
    • , ingilis aktyor
    • Rori Kalkin, amerikan aktyor
  • 22 iyul
    • , amerikan aktyor
    • , İsrail aktyoru və müğənnisi
  • 23 iyul — Deniel Redkliff, Britaniya aktyoru
  • 24 iyul — , İndoneziyalı ağır atlet
  • 28 iyul
  • 30 iyul — , ispan pilot
  • 31 iyul

Avqust

 
 
Co Conas
 
 
Ceyms Harden
  • 1 avqust
    • , amerikan beyzblçu
    • , ABŞ doğumlu Koreya müğənnisi
  • 2 avqust — Naser Şadli, Belçika futbolçusu
  • 3 avqust — , ingilis futbolçu
  • 4 avqust
  • 5 avqust
    • , Çin qolfçusu
    • , Serbiya müğənnisi
  • 7 avqust — , amerikan basketbolçu
  • 10 avqust
    • , İsrail futbolçusu
    • , Avstraliya aktyoru
  • 11 avqust — Ursula Korbero, ispan aktrisa
  • 14 avqust — Ander Herrera, ispan futbolçu
  • 15 avqust
    • , Meksika müğənnisi və aktrisası
    • Co Conas, amerikan musiqiçi, aktyor və müğənni
    • , amerikan aktyor, rəqqas və müğənni
  • 20 avqust — , ingilis snukerçi
  • 21 avqust
    • , ingilis aktyor
    • , amerikan aktrisa və müğənni
  • 26 avqust — Ceyms Harden, amerikan basketbolçu
  • 28 avqust
    • Valtteri Bottas, Finlandiyalı Formula 1 pilotu
    • , amerikan müğənni, söz yazarı
  • 30 avqust — , amerikan müğənni, söz yazarı

Sentyabr

 
 
Aviçi
 
  • 1 sentyabr
    • , alman müğənni
    • , Ekvadorlu futbolçu
    • , ingilis futbolçu
  • 2 sentyabr
  • 5 sentyabr
    • , amerikan basketbolçu
    • , İsveçrə doğumlu amerikan aktrisa, model, müğənni və rəqqasə
  • 8 sentyabr — Aviçi, İsveç DJ-i, prodüser
  • 13 sentyabr — Tomas Müller, alman futbolçu
  • 14 sentyabr
    • , amerikan basketbolçu
    • , amerikan aktyor, rəqqas və müğənni
  • 15 sentyabr — , Rumıniyalı gimnast
  • 17 sentyabr — , amerikan aktrisa və müğənni
  • 19 sentyabr — , amerikan basketbolçu
  • 20 sentyabr — , Slovakiyalı tennisçi
  • 21 sentyabr — , amerikan müğənni və aktyor
  • 22 sentyabr
    • , Koreyalı müğənni
    • , alman tennisçi
  • 23 sentyabr — , amerikan basketbolçu
  • 24 sentyabr — , Almaniya-Filippin aktrisası və model
  • 25 sentyabr — , Kanada aktyoru
  • 26 sentyabr — , ingilis futbolçu
  • 27 sentyabr — , Cənubi Koreyalı üzgüçü

Oktyabr

 
 
Aleksandriya Okasio-Kortez
  • 1 oktyabr — Bri Larson, amerikan aktrisa
  • 4 oktyabr
    • , amerikan aktrisa
    • , amerikan fiqurçu
    • , alman dağ xizəkçisi
  • 10 oktyabr — , amerikan aktrisa
  • 11 oktyabr — , amerikan qolfçu
  • 12 oktyabr — , Braziliyalı futbolçu
  • 13 oktyabr — Aleksandriya Okasio-Kortez, amerikan siyasətçi
  • 15 oktyabr — , Britaniyalı boksçu
  • 20 oktyabr — , Britaniyalı müğənni
  • 24 oktyabr
    • , Kosta-Rikalı futbolçu
    • , Kanadalı aktrisa
    • PewDiePie, İsveçli YouTuber, şərhçi
    • Elayza Teylor, Avstraliyalı aktrisa
  • 25 oktyabr — , Avstraliyalı aktrisa
  • 28 oktyabr — , fransız üzgüçü
  • 29 oktyabr — , Sloveniyalı velosipedçi
  • 30 oktyabr — , amerikan gimnast

Noyabr

 
 
  • 1 noyabr — , amerikan müğənni, söz yazarı və aktrisa
  • 6 noyabr — , amerikan futbolçu
  • 9 noyabr — Canluka Bezzina, Maltalı həkim və müğənni
  • 11 noyabr
    • , İngiltərə-İsrail futbolçusu
    • , amerikan fiqurçu
    • , yapon rok ifaçısı
  • 14 noyabr — , ingilis futbolçu
  • 19 noyabr — Tyga, amerikan reper
  • 20 noyabr
    • , amerikan aktyor
    • , Ukraynalı balet rəqqası
  • 21 noyabr — , ingilis futbolçu
  • 22 noyabr — , amerikan aktyor
  • 25 noyabr — Tom Days, Belçikalı müğənni, söz yazarı

Dekabr

 
 
 
Teylor Svift
  • 5 dekabr — , Koreyalı müğənni
  • 7 dekabr
    • , Britaniyalı aktyor
    • , amerikan aktyor və musiqiçi
  • 9 dekabr — , amerikan basketbolçu
  • 10 dekabr — , fransız siyasətçi
  • 13 dekabr
    • , amerikan müəllif
    • Teylor Svift, amerikan müğənni, söz yazarı
  • 14 dekabr — , Koreyalı müğənni
  • 17 dekabr — , Qanalı futbolçu
  • 18 dekabr — , amerikan aktrisa
  • 21 dekabr
  • 22 dekabr — , amerikan müğənni
  • 26 dekabr — Yohan Bleyk, Yamaykalı atlet
  • 27 dekabr — , Ukraynalı şahmatçı
  • 28 dekabr
  • 29 dekabr
    • , amerikan aktrisa
    • , yapon tennisçi
  • 30 dekabr
    • , amerikan skeytbordçu
    • , Cənubi Koreyalı müğənni və aktrisa

Vəfatlar

Yanvar

 
Salvador Dali
 
Ted Bandi
  • 7 yanvar — Hirohito, Yaponiya imperatoru
  • 11 yanvar — , Peru siyasətçisi, diplomatı və hüquqşünası, 33-cü
  • 13 yanvar — , amerikan aktyor
  • 18 yanvar — , Britaniyalı müəllif
  • 20 yanvar
    • , polyak kommunist siyasətçi, (2 dəfə) və 15-ci
    • , Kanadalı aktrisa
  • 23 yanvar — Salvador Dali, ispan rəssam
  • 24 yanvar — Ted Bandi, amerikan seriyalı qatil
  • 28 yanvar — , polyak atlet

Fevral

  • 2 fevral — , slovak fiqurçu
  • 3 fevral — , amerikan aktyor
  • 6 fevral — , amerikan tarixçi
  • 9 fevral — Osamu Tezuka, yapon rəssam
  • 14 fevral — , amerikan ornitoloq
  • 21 fevral — , macar yazıçı və jurnalist
  • 27 fevral — , Avstriya zooloqu, fiziologiya və ya tibb üzrə Nobel mükafatı laureatı

Mart

 
  • 6 mart — , Britaniyalı aktyor
  • 9 mart — , amerikan fotoqraf
  • 14 mart — , Avstriya imperatriçəsi, Macarıstan kraliçası
  • 17 mart — Fərman Kərimzadə, Azərbaycanlı yazıçı
  • 27 mart — , amerikan aktrisa
  • 29 mart — , fransız aktyor

Aprel

 
  • 1 aprel — , Çilili futbolçu
  • 3 aprel — , türk siyasətçi, Şimali Kiprin üçüncü Baş naziri
  • 12 aprel
    • , amerikan siyasi aktivist
    • , amerikan boksçu
  • 15 aprel — ,
  • 19 aprel — Dafna dü Morye, Britaniyalı yazıçı
  • 22 aprel Emilio Gino Segre, italyan fizik, fizika üzrə Nobel mükafatı laureatı
  • 23 aprel — , Nigerin ilk prezidenti
  • 26 aprel — , amerikan aktrisa
  • 27 aprel — Konosuke Matsuşita, yapon iş adamı
  • 30 aprel — Serco Leone, italyan rejissor

May

 
  • 1 may — , polyak aktivist və siyasətçi, 13-cü
  • 2 may — , italyan kardinal
  • 3 may — , Norveçli aktrisa, müğənni və yazıçı
  • 20 may
  • 26 may — , ingilis futbolçu

İyun

 
Rəşid Behbudov

İyul

 
  • 2 iyul
  • 4 iyul — Leyla Məmmədbəyova, Azərbaycanlı təyyarəçi
  • 6 iyul — Yanoş Kadar, macar siyasətçi və kommunist lider, Macarıstanın 46-cı Baş naziri
  • 10 iyul — Mel Blank, amerikan dublyaj aktyoru
  • 11 iyul — Lourens Olivye, ingilis aktyor və rejissor
  • 16 iyul — Herbert fon Karayan, Avstriyalı rejissor
  • 18 iyul — , amerikan aktrisa
  • 23 iyul — , amerikan yazıçı

Avqust

 
  • 12 avqust — Vilyam Şokli, amerikan fizik, Nobel mükafatı laureatı
  • 15 avqust — , yapon hərbi pilot və siyasətçi
  • 22 avqust — , afroamerikalı siyasi aktivist
  • 23 avqust — , Britaniyalı psixiatr
  • 26 avqust — İrvinq Stoun, amerikan yazıçı

Sentyabr

 
  • 4 sentyabr
  • 14 sentyabr — , Kubalı musiqiçi
  • 15 sentyabr — , amerikan yazıçı
  • 22 sentyabr — , amerikan bəstəkar
  • 28 sentyabr — Ferdinand Markos, Filippinli diktator, siyasətçi və dövlət xadimi, Filippinin 10-cu prezidenti
  • 30 sentyabr — , amerikan bəstəkar

Oktyabr

 
  • 4 oktyabr — , Britaniyalı komediya aktyoru
  • 6 oktyabr — Bett Deyvis, amerikan aktrisa
  • 16 oktyabr — , amerikan aktyor
  • 20 oktyabr — , Britaniyalı aktyor
  • 26 oktyabr — Çarlz Pedersen, amerikan kimyaçı, Nobel mükafatı laureatı

Noyabr

 
  • 5 noyabr — Vladimir Horovits, Rusiyalı piano ifaçısı
  • 20 noyabr
  • 22 noyabr — , Livanlı hüquqşünas və siyasətçi, 13-cü Livan prezidenti
  • 24 noyabr — , Fələstinli teoloq
  • 26 noyabr — , Komorlu siyasətçi, Komor adalarının ilk prezidenti
  • 27 noyabr — , ispan siyasətçi,
  • 30 noyabr — , Kamerunlu siyasətçi, Kamerunun ilk Baş naziri və ilk prezidenti

Dekabr

 
 
Nikolae Çauşesku
  • 1 dekabr — , amerikan rəqqas və xoreoqraf
  • 3 dekabr — , Beninli siyasi xadim, Beninin 2-ci prezidenti
  • 6 dekabr — , amerikan aktyor
  • 14 dekabr — Andrey Saxarov, SSRİ fiziki və aktivist, Nobel sülh mükafatı laureatı
  • 16 dekabr
  • 21 dekabr — Yan Çikker, slovak bəstəkar
  • 22 dekabr — Semyuel Bekket, İrlandiyalı yazıçı, Nobel mükafatı laureatı
  • 25 dekabr
    • Yelena Çauşesku, Rumıniyalı siyasətçi, Rumıniya Baş nazirinin müavini
    • Nikolae Çauşesku, Rumıniyalı siyasətçi, diktator və Kommunist Partiyasının rəhbəri,
  • 28 dekabr — Herman Obert, Avstriya-Macarıstan doğumlu alman mühəndis, fizik və alim
  • 31 dekabr

Nobel mükafatı laureatları

 

İstinadlar

  1. . Sublime IP. 2014-08-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-08-19.
  2. . Wired. Archive.wired.com. 2009-01-04. 2014-04-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-08-19.
  3. . LA Times. 2016-03-07 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-07-20.
  4. Gordon, Stephen Engelberg With Michael R.; Times, Special To the New York. . The New York Times (ingilis). 1989-01-01. ISSN . 2022-05-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-16.
  5. ↑ Crystal, David, redaktorThe Cambridge Encyclopedia. Cambridge University Press. 1990. səh. RR69.
  6. Wilkens, Herbert; Maennig, Wolfgang. . Duncker & Humblot. 1997. səh. 71. ISBN 978-3-428-49107-0. 2022-05-31 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-07-21.
  7. . Timeline.web.cern.ch. December 3, 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-08-19.
  8. Conn, David; Vinter, Robyn. . The Guardian. London. 2021-07-28. 2022-06-07 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-07-29.
  9. (Hesabat). October 20, 2021 tarixində . İstifadə tarixi: April 8, 2017.
  10. The Deseret News. 2022-05-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-12 – Google News Archive Search vasitəsilə.
  11. . Bleskon.com. 2013-08-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-08-08.
  12. . Archive.globalgayz.com. 2021-09-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-08-08.
  13. . Birds-eye.net. 1989-06-03. 2014-07-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-08-08.
  14. . 31 August 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 19 August 2019.
  15. Longworth, R.C. . Chicago Tribune (ingilis). 15 July 1989. 12 July 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 July 2021.
  16. Vavilov, A.; Nicholls, David. (ingilis). Springer. 2016. səh. 16. ISBN 9781137461100. 2022-05-31 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-12.
  17. ↑ . Archontology. 2018-06-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-04-14.
  18. Masiza, Zondi. (PDF). 1993. 2021-12-18 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2020-07-04.
  19. . 1989-06-07. 2014-09-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-10-01.
  20. Rule, Sheila. . The New York Times. 1989-10-02. 2016-03-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2012-06-07.
  21. . Philly.com. Articles.philly.com. 1989-11-17. 2015-07-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-08-08.
  22. . 1989-12-21. 2022-06-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-07-04.
  23. . Warsawvoice.pl. 2022-06-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-08-19.

Xarici keçidlər

Mənbə — ""

Informasiya Melumat Axtar

Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023