Şotlandiya

Şotlandiya (ing. Scotland; şot.kelt Alba) — Böyük Britaniya krallığına daxil olan tarixi və inzibati ərazi. Böyük Britaniya adasının şimal hissəsində yerləşir. Paytaxtı Edinburq, ən böyük şəhəri isə Qlazqodur.

Şotlandiya
Scotland
Alba
Bayraq Gerb
Bayraq Gerb
Himn: Seçilməyib
Tarixi
 • İngiltərə ilə ittifaq bağlanması 1707-ci il
Rəsmi dilləri
Paytaxt Edinburq
Kral III Çarlz
Baş Nazir Rişi Sunak
Humza Yousaf
Sahəsi
 • Ümumi 78387 km²
Əhalisi
 • Əhali 5,327,700 nəfər
Valyuta funt sterlinq
İnternet domeni .scot
Telefon kodu +44
Saat qurşaqları
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Şotlandiya özünün qalaları və dağlıq peyzajı ilə tamamilə başqa ölkə təəsüratını yaradır. Şotlandiyada 787 ada vardır, demək olar ki, hamısında əhali məskunlaşıb. Məşhur Haylənds ("yüksək yerlər") vilayəti – ölkənin şimal-qərbində dağlar dənizlərlə, çəmənlər, meşələrlə əvəz olunan təkrarolunmaz təbii landşaftdır. Şotlandiya ətrafı okean və dəniz dünyada biloji canlıların ən çox yaşadığı su hövzəsi sayılır, orada 40 min növ var.

1707-ci ildən Birləşmiş Krallığın bir hissəsi kimi yaşayan, böyüyən və inkişafa çalışan Şotlandiya, Birləşmiş Krallığı meydana gətirən dörd böyük quru parçasından biridir. Hər nə qədər Şotlandiya parlamenti Londona bağlı olsa da, Şotlandiyanın avtonom bir hüquq sistemi və kilsəsi mövcuddur.

Etimologiya

"" sözü Latın dilində adlandırılan — "Scoti" sözündən yaranmışdır. sözü olan "Scotia" ilkin zamanlarda İrlandiyaya müraciət etmək üçün istifadə edilmişdir. 11-ci əsrdə Albania və ya Albani, həm də şotland kelt dilində Alba sözləri ilə yanaşı, "Scotia" sözü şimalında olan Şotlandiyaya deyilirdi.Scots və Scotland sözləri yalnız istifadə olunurdu.

Hakimiyyət və siyasət

Konstitusiya dəyişiklikləri

İnzibati ərazi bölgüsü

Hüquq və ədalət sistemi

Coğrafiya və təbii tarixi

Geologiya və geomorfologiya

İqlimi

qanqal= Flora və fauna haqqında məlumat=

İqtisadiyyat və infrastruktura

Flora və fauna

Valyuta

  Əsas məqalə:

Bank of England Böyük Britaniya üçün mərkəzi bank olsa da, üç şotland hələ də öz sterlinq banknotların buraxılmasında iştirak edir: Bank of Scotland, və . 2013-cü ildə dövriyyədə olan Şotlandiya pul nişanlarının dəyəri Bank of England tərəfindən £3,8 milyard məbləğində dəyərlənmişdir.

Nəqliyyat

  Əsas məqalə:
 
, dünyada təyin xidmətləri üçün, çimərliyi uçuş-enmə zolağını kimi istifadə dünyada yeganə hava limanıdır.

Şotlandiyada beş əsas beynəlxalq hava limanı (, , , , ) yerləşir; hansı ki, birlikdə 150 beynəlxalq məkan istiqamətində müxtəlif təyin və nizamnamə uçuşları xidmət edir. Edinburq hava limanını, Prestviki, Aberdin və Qlazqo beynəlxalq hava limanlarını, halbuki 11 regional hava limanını, o cümlədən, İnvernessi, hansı ki, daha uzaq yerlərə xidmət edir.

Əhali

Şotlandiyada Etnik Qruplar (2011)
% of bütün
Əhalinin 		Əhali
Şotlandiyalı (Ağ) 84.0 4,445,678
Digər Britaniyalı (Ağ) 7.9 417,109
İrlandiyalı (Ağ) 1.0 54,090
Ağ Qaraçı/İrland Qaraçı 0.1 4,212
Polyak 1.2 61,201
Digər Ağ etnik qruplar 1.9 102,117
Toplam Ağlar 96.0 5,084,407
Pakistanlı 0.9 49,381
Hindistanlı 0.6 32,706
Banqladeşli 0.1 3,788
Çinli 0.6 33,706
Digər 0.4 21,097
Asiyalı 2.7 140,678
Karibli 0.1 3,430
Qara 0.0 2,380
Karib və ya digər Qara 0.0 730
Karib və ya Qara 0.1 6,540
Afrikanlı 0.6 29,186
Digər Afrikanlar 0.0 452
Afrikanlı 0.6 29,638
Qarışıq və ya bir neçə etnik qruplar 0.4 19,815
Ərəb 0.2 9,366
Digər 0.1 4,959
Digər etnik qruplar 0.3 14,325
Bütün əhali 100.00 5,295,403

Təhsil

Birləşmiş Krallığdan fərqli olaraq, Şotlandiyanın təhsil sistemi həmişə geniş təhsil xarakterikləri üzərində yönəlmişdir.

Din

  Əsas məqalə:
 
, Şotlandiyada xristianlığın erkən mərkəzi

2011-ci il siyahıyaalmasında Şotlandiya əhalisinin yarıdan çoxu (54%) özünü Xristianlıq dininə aid etsə də, əhalinin 37%-i ateist kimi qeyd olunub. 1560-cı il sonra, (, bəzən Kirk kimi də tanınır) Protestantlıq və ibarətdir. 1689-cu ildən milli kilsə kilsə hökumət sistemi mövcüd olmuş və dövlətdən müstəqilliyə malikdir. Ölkə əhalisinin hazırda 12%-i Şotlandiya kilsəsinin üzvü, 40%-i isə kilsəyə yaxın olduğu iddia olunur. Kilsə Şotlandiyada hər icmada yerli camaatı olan ərazi kilsə strukturu sistemində fəaliyyət göstərir.

Şotlandiyada əhəmiyyətli Roma Katolik əhalisi var, əhalinin 19%-i, xüsusilə qərbdə, katolik kimi qeyd olunub. Reformasiyadan sonra, Şotlandiyada Katoliklik Haylends və və kimi qərb adalarında davam etdirilmiş və 19-cu əsrdə İrlandiyadan gələn immiqrasiya nəticəsində güclənmişdir. Şotlandiyada digər xristian məzhəblərdən , müxtəlif Prebisteryan cərəyanları və mövcüddur.

Ölkədə islam ən böyük qeyri-xristian dindir (40,000 ətrafında qiymətləndirilir, əhalinin 0,9%-i təşkil edir), və xüsusilə Qlazqoda, həmçinin əhəmiyyətli yəhudi, hindu və sikx icmaları var. , 2007-ci ildə 40 illiyini qeyd etmiş və Qərbi Avropada ilk Buddist monastırdır.

Səhiyyə

Şotlandiyada səhiyyə əsasən Şotlandiyanın dövlət səhiyyə sistemi olan "" tərəfindən təmin edilir.

Ordu

2013-cü ildə Böyük Britaniyanın müdafiəyəsinə xərclənən pulun, təxminən £3,3 milyon Şotlandiyaya aid edilə bilər.

Mədəniyyət

  Əsas məqalə:
Həmçinin bax: Şotlandlar, Şotlandiya musiqisi, , , və
 
Şotlandiyalı tuluq zurnaçısı.

Şotlandiya musiqisi milli mədəniyyətinin əhəmiyyətli bir hissəsidir. Məşhur ənənəvi Şotlandiya musiqi aləti — çalğıçının qoltuğu altında yerləşən üfürülmüş tuluq tədricən sıxılır və bu zaman musiqi alətinin borusundan çıxan hava barmaqlarla çalınır. Tuluq zurnası və müxtəlif növ zərb alətlərindən ibarət olan , şotland musiqi üslublarını nümayiş etdirir və dünyada geniş şəkildə yayılmışdır. (arfa), skripka və akkordeon da ənənəvi Şotlandiya alətləri sayılır və sonuncu iki musiqi aləti sıx şəkildə dəstələrində yer alır. Bu gün Şotlandiyada müxtəlif individual və musiqi qrupları müxtəlif üslubda uğur qazanır, onlardan , , , , , , Franz Ferdinand, , Paolo Nutini, Kelvin Harris, , , , , , və qeyd etmək olar.

Şotlandiya orta əsrlərdən başlayan ədəbi irsə malikdir. Erkən qalmış ədəbiyyatda, VI əsrdən qalmış Britonik nitq Şotlandiyada yaransa da, hissəsi kimi saxlanılır. Gec orta əsrlər ədəbiyyatına latın, şotland kelt, qədim ingilis və fransız dillərində əsərlər daxildir. Erkən şotland dilində ilk əsas qalan mətn, 14-cü əsr şairi dastanı olan , I Robertin həyatı haqqında yönəlmiş, və tezliklə bir sıra ana romans və nəsr əsərləri ilə davam edilmişdir. 16-cı əsrdə kral himayəsi şotland drama və poeziyasının inkişafına yardım etdi, lakin James VI-ünün ingilis tacına qoşulması ədəbi himayəsi olan əsas mərkəzini çıxartdı və şotland ədəbi dilini xaric etdi. Şotlandiya ədəbiyyatına maraq 18-ci əsrdə kimi xadimlərin nəticəsində bərpa edilmişdir. Makfersonun Ossian dövrü onu beynəlxalq nüfuz qazanan ilk Şotlandiya şairi etdi və Avropa Maarifçiliyinə böyük təsiri olmuşdur. Əsər Şotlandiyanın xalq şairi kimi tanınan Robert Bernsə və Valter Skotta böyük təsir etmişdir. Viktoriya dövrünün sonunda Robert Lyuis Stevenson, Artur Konan Doyl, və Corc Makdonald kimi Şotlandiya yazıçıları beynəlxalq nüfuz qazanmışdılar. 20-ci əsrdə Şotlandiya intibah dövrü ədəbi fəaliyyətin dalğasını gördü və şotland dili ciddi ədəbiyyat üçün istifadə olunmağa başladı. Hərəkatının üzvləri müharibə sonrası yeni nəsil şairləri l tərəfindən təqib edildi: 2004-cü ildə , ilk Şotlandiya hökuməti tərəfindən, ilk seçildi. 1980-ci ildən Şotlandiya ədəbiyyatında xüsusilə və o cümlədən bir qrup yazıçı ilə bağlı yeni böyük dirçəliş yarandı. Eyni dövrdə ortaya çıxan Şotlandiya şairlərindən, , hansı ki, 2009-cu ildə, laureatına adına görülən ilk şotland oldu.

 
Şotland ixtiraçı 1926-cı il 26 yanvar ilk işlən televiziya sistemini nümayiş etdirdi.

Şotlandiyada televiziya əsasən Britaniyada göstərilən verilişlərlə eyni olsa da, milli yayımçı BBC Scotland-dır. BBC Scotland-a üç milli televiziya stansiyaları, və milli radio stansiyaları — , və başqaları daxildir. Şotlandiyada bəzi verilişlər şotland kelt dilində yayımlanır. şotland kelt dilində yayımlanan milli kanaldır. Əsas Şotlandiya kommersiya televiziya stansiyası isə -dir.

Milli qəzetlər olan , The Scotsman və , Şotlandiyada istehsal olunur. Vacib regional qəzetlərdən, Edinburqun , Dandinin və Aberdinin qəzetlərini qeyd etmək olar. Şotlandiya həm də təmsil olunur, harda ki, Kelt ölkələri film və televiziya verilişlərini sərgiləyirlər. 1980-cı ildən başlayan festivalda Şotlandiyanın nümayəndələri çox mükafat qazanmışlar.

Digər Kelt xalqları kimi, Şotlandiya və Şotlandiya mədəniyyəti ölkədə və dünyada interkelt tədbirlərdə təmsil olunur. Şotlandiyada müxtəlif musiqi festivalları keçirilir, bunlardan və festivallarını qeyd etmək olar. , və Milli Kelt Festival kimi Kelt mədəniyyətini qeyd edən festivallar, Şotlandiya mədəniyyətindən musiqi, dilini və rəqslərinin elementlərindən ibarətdir.

İdman

  Əsas məqalə:
 
Seltik Park

İdman Şotlandiya mədəniyyətinin mühüm hissəsidir. Şotlandiya bir çox beynəlxalq idman tədbirlərində, o cümlədən FİFA Dünya Kuboku, , , və Birlik Oyunlarında müstəqil ölkə kimi, Olimpiya Oyunlarında isə, şotland idmançılar Böyük Britaniya komandasının bir hissəsi kimi təmsil olunur. Şotlandiyanın (dünyada ikinci ən qədim milli futbol assosiasiyası) və kimi öz milli idarəetmə orqanları var. Futbolun müxtəlif variantları Şotlandiyada əsrlər boyu, erkən 1424-cü ildən mövcud olmuşdur. Futbol Şotlandiyada ən populyar idman növüdür; dünyanın ən qədim milli kubok isə .

1872-ci ildə Qlazqoda futbol üzrə ilk beynəlxalq görüş keçirilmişdir və bu zaman Şotlandiya milli futbol komandası və İngiltərə milli futbol komandası qarşılaşmışdı. Şotlandiya futbol klubları Avropa yarışlarında uğurlu olmuşdur: Seltik 1967-ci ildə , Reyncers 1972-ci ildə UEFA Kuboklar Kubokunu, 1983-cü ildə UEFA Kuboklar Kubokunu və UEFA Superkubokunu qazanmışdır. 1987-ci ildə UEFA Kubokunun finalına çatsa da, komandasına aqreqatda 2–1 məğlub olmuşdur.

Müasir qolf oyunu Şotlandiyada 15-ci əsrdə yaranmışdır və ölkə qolfun evi kimi təbliğ olunur. 1574-cü ildə Sent-Endryüsdə yerləşən "", bir çox qolfçular üçün ziyarət bir məkanı kimi hesab olunur. Dünyanın ən köhnə qolf turniri olan , ilk dəfə Prestvick Qolf Klubunda 17 oktyabr 1860-cı ildə keçirilmişdir. Şotlandiyada çoxlu qolf kursları, o cümlədən , , və yerləşir. Ölkənin milli idman mədəniyyətinin digər fərqli xüsusiyyətlərinə , körlinq və aiddir. Şotlandiyadan 13 dünya boks çempionu olmuşdur, o cümlədən , və qeyd etmək olar.

1930-cu ildən Şotlandiya hər Birlik Oyunlarında iştirak etmiş və 356 medal (91 qızıl, 104 gümüş və 161 bürünc) qazanmışdır. Birlik Oyunlarına Edinburq iki dəfə — 1970 və 1986-cı illərdə, Qlazqo isə 2014-cü ildə ev sahibliyi etmişdir.

Milli simvolları

  Əsas məqalə: Şotlandiya dövlət rəmzləri
 
Həvari Andrey. Sent-Endryusun gerbi, 16-cı əsr.

İlk dəfə Şotlandiya krallığında X-formalı çarmıxda Həvari Andreyin rəsmi, -nin dövründə meydana gəlmişdi. 1286-cı ildə -nün ölümündən sonra, Həvari Andreyin rəsmi möhüründə istifadə olunmuşdur. Şotlandiya bayrağında işlənilməsi 14-cü əsrə təsadüf edir; 1385-ci ildə Şotlandiya parlamentinin fərmanına görə, Şotlandiyanın əsgərləri ön və arxa formalarında ağ rəngli Andrey xaçını geyinməli idilər. Andrey xaçı üçün mavi fonun istifadə olunması ən azı 15-ci əsrə təsadüf edir. 1606-cı ildən Andrey xaçı Böyük Britaniya bayrağında istifadə olunmuşdur. Şotlandiyanın digər rəsmi və ya qeyri-rəsmi rəmzlərindən şeytanqanqalı, , əks olunan qırmızı rəngli şiri qeyd etmək olar. 1782-ci ildə 1747-ci il Aktını ləğv etməsi nəticəsində, haylendlilər qadağadan sonra yenidən tartan geyinə bilmişdilər.

Şotlandiyanın rəsmi himni olmasa da, Flower of Scotland Şotlandiyanın milli idman komandaları və ölkədə keçirilən idman yarışları, və Birlik Oyunları zamanı istifadə olunur. Şotlandiyanın milli himni üçün hazırda populyar namizədlərinə: , , , və mahnıları daxildir.

30 noyabrda keçirilən , Şotlandiyada milli bayram kimi qeyd olunsa da, daha geniş qeyd olunur. 2006-cı ildə Şotlandiya parlamentinin çıxartdığı fərmana görə, Müqəddəs Andrey Günü rəsmi kimi qeyd olunur.

12-ci əsrdən Şotlandiyanın heraldikasında istifadə olunan təkbuynuz — Şotlandiyanın rəsmi heyvanıdır.

Həmçinin bax

Şəkillər

İstinadlar

  1. . 25 September 2014 tarixində . İstifadə tarixi: 17 September 2014.
  2. Ayto, John; Ian Crofton. . WN. 2005. ISBN 0-304-35385-X.
  3. . The Guardian. 27 August 2014 tarixində . İstifadə tarixi: 26 May 2014.
  4. . Barra Airport. Highlands and Islands Airports. İstifadə tarixi: 19 September 2010. [ölü keçid]
  5. The Scotsman 27 March 2007. "Special Report—Business Class"
  6. . 3 October 2014 tarixində . İstifadə tarixi: 17 September 2014.
  7. . Scottish Government. 2 April 2015 tarixində . İstifadə tarixi: 18 October 2007.
  8. (PDF). 2016-03-04 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2016-03-29.
  9. Andrew Collier, "Scotland's Confident Catholics," 10 January 2009, 16.
  10. ↑ . General Register Office for Scotland. İstifadə tarixi: 26 September 2007.
  11. . 19 September 2014 tarixində . İstifadə tarixi: 17 September 2014.
  12. . The List. 6 August 2007 tarixində . İstifadə tarixi: 2 August 2006.
  13. R. T. Lambdin and L. C. Lambdin, Encyclopedia of Medieval Literature (London: Greenwood, 2000), ISBN 0-313-30054-2, p. 508.
  14. I. Brown, T. Owen Clancy, M. Pittock, S. Manning, eds, The Edinburgh History of Scottish Literature: From Columba to the Union, until 1707 (Edinburgh: Edinburgh University Press, 2007), ISBN 0-7486-1615-2, p. 94.
  15. J. T. Koch, Celtic Culture: a Historical Encyclopedia (ABC-CLIO, 2006), ISBN 1-85109-440-7, p. 999.
  16. E. M. Treharne, Old and Middle English c.890-c.1400: an Anthology (Wiley-Blackwell, 2004), ISBN 1-4051-1313-8, p. 108.
  17. M. Fry, Edinburgh (London: Pan Macmillan, 2011), ISBN 0-330-53997-3.
  18. N. Jayapalan, History of English Literature (Atlantic, 2001), ISBN 81-269-0041-5, p. 23.
  19. J. Wormald, Court, Kirk, and Community: Scotland, 1470–1625 (Edinburgh: Edinburgh University Press, 1991), ISBN 0-7486-0276-3, pp. 60–7.
  20. I. Brown, T. Owen Clancy, M. Pittock, S. Manning, eds, The Edinburgh History of Scottish Literature: From Columba to the Union, until 1707 (Edinburgh: Edinburgh University Press, 2007), ISBN 0-7486-1615-2, pp. 256–7.
  21. R. D. S. Jack, "Poetry under King James VI", in C. Cairns, ed., The History of Scottish Literature (Aberdeen University Press, 1988), vol. 1, ISBN 0-08-037728-9, pp. 137–8.
  22. J. Buchan. . Harper Collins. 2003. səh. . ISBN 0-06-055888-1.
  23. L. McIlvanney. "Hugh Blair, Robert Burns, and the Invention of Scottish Literature". Eighteenth-Century Life. 29 (2) (2). Spring 2005: 25–46. doi:. ISSN .
  24. N. Davidson. . Pluto Press. 2000. səh. . ISBN 0-7453-1608-5.
  25. . Visiting Arts: Scotland: Cultural Profile. 5 November 2011 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 August 2014.
  26. ↑ . Visiting Arts: Scotland: Cultural Profile. 5 November 2011 tarixində . İstifadə tarixi: 18 February 2016.
  27. . The Scottish Government. 16 February 2004. 5 November 2011 tarixində . İstifadə tarixi: 28 October 2007.
  28. . BBC News. 1 May 2009. 5 November 2011 tarixində . İstifadə tarixi: 18 February 2016.
  29. . The Telegraph. 26 January 2016. 17 February 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 February 2016.
  30. ↑ (PDF). IFLA University of Stirling. 7 October 2010 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 12 December 2006.
  31. . Celtic Media Festival website. . 2014. 15 November 2013 tarixində . İstifadə tarixi: 3 January 2014.
  32. Harvey, David; Jones, Rhys; McInroy, Neil; və b., redaktorlar . Stroud, Gloucestershire: Routledge. 2002. səh. 142. ISBN 978-0-415-22396-6.
  33. Pittock, Murray. . Manchester: . 1999. 1–5. ISBN 0-7190-5826-0.
  34. . Celtic connections website. . 2010. 9 February 2010 tarixində . İstifadə tarixi: 23 January 2010.
  35. . Hebridean Celtic Festival website. . 2009. 11 January 2010 tarixində . İstifadə tarixi: 23 January 2010.
  36. . Festival Interceltique de Lorient website. . 2009. 5 March 2010 tarixində . İstifadə tarixi: 23 January 2010.
  37. . Pan Celtic Festival 2010 website. . 2010. 31 July 2012 tarixində . İstifadə tarixi: 26 January 2010.
  38. . National Celtic Festival website. National Celtic Festival. 2009. 19 January 2012 tarixində . İstifadə tarixi: 23 January 2010.
  39. Soccer in South Asia: Empire, Nation, Diaspora. By James Mills, Paul Dimeo: Page 18 – Oldest Football Association is England's FA, then Scotland and third oldest is the Indian FA.
  40. Gerhardt, W. . FIFA. 10 August 2006 tarixində . İstifadə tarixi: 11 August 2006.
  41. . The Tennents Scottish Cup. 2 January 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 10 December 2006.
  42. . . BBC. 22 October 2014 tarixində . İstifadə tarixi: 21 September 2014.
  43. . official website. 3 October 2012 tarixində . İstifadə tarixi: 4 December 2008. Scotland is the home of golf...
  44. . . 26 March 2020 tarixində . İstifadə tarixi: 4 December 2008. The Royal & Ancient and three public sector agencies are to continue using the Open Championship to promote Scotland as the worldwide home of golf.
  45. Keay (1994) op cit page 839. "In 1834 the declared St. Andrews 'the Alma Mater of golf'".
  46. Cochrane, Alistair (ed) Science and Golf IV: proceedings of the World Scientific Congress of Golf. Page 849. Routledge.
  47. 2012-10-02 at the Wayback Machine PGA Tour. Retrieved 23 September 2011
  48. . 4 January 2014 tarixində . İstifadə tarixi: 17 September 2014.
  49. . 4 January 2014 tarixində . İstifadə tarixi: 17 September 2014.
  50. 2010-01-28 at the Wayback Machine, The National Archives of Scotland, 28 November 2007, retrieved 12 September 2009.
  51. . The National Archives of Scotland. 28 November 2007. 28 January 2010 tarixində . İstifadə tarixi: 9 December 2009.
  52. Dickinson, Donaldson, Milne (eds.), A Source Book Of Scottish History, Nelson and Sons Ltd, Edinburgh 1952, p.205
  53. G. Bartram, 2012-11-09 at the Wayback Machine (Edinburgh: Tuckwell Press, 2004), ISBN 1-86232-297-X, p. 10.
  54. "National identity" in M. Lynch (ed.), The Oxford Companion to Scottish History, (Oxford, 2001), pp. 437–444.
  55. Keay, J. & Keay, J. (1994) Collins Encyclopaedia of Scotland. London. HarperCollins. Page 936.
  56. . 6 February 2015 tarixində . İstifadə tarixi: 17 September 2014.
  57. Bain, Robert. Margaret O. MacDougall (ed.) (redaktor). Clans & Tartans of Scotland (revised). P.E. Stewart-Blacker (heralidic advisor), forward by The R. Hon. C/refountess of Erroll. William Collins Sons & Co., Ltd. 1959. səh. 108. ([[:Category:|link]])[[Category:]]
  58. . BBC. 9 January 2010. 17 December 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 29 January 2016.
  59. . BBC News. 21 March 2006. 6 June 2009 tarixində . İstifadə tarixi: 3 November 2011.
  60. Black, Andrew. . www.bbc.co.uk. BBC. 12 September 2015 tarixində . İstifadə tarixi: 29 January 2016.
  61. 2007-10-01 at the Wayback Machine Office of Public Sector Information. Retrieved 22 September 2007.
  62. . 16 October 2015 tarixində . İstifadə tarixi: 17 September 2014.

Xarici keçidlər

Mənbə — ""

Informasiya Melumat Axtar

Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023