Ankara (türk. Ankara) — Türkiyə Respublikasının paytaxtı. İstanbuldan sonra ölkənin ən böyük ikinci şəhəridir.

Paytaxt
Ankara
Ankara
39°56′09″ şm. e. 32°50′19″ ş. u.
Ölkə
Başçı Mansur Yavaş
Tarixi və coğrafiyası
Sahəsi
  • 25.632 km²
Mərkəzin hündürlüyü 938 ± 1 m
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi
  • 5.747.325 nəf. (2021)
Rəsmi dili
Rəqəmsal identifikatorlar
Telefon kodu +90 312
Poçt indeksi 06000–06999
Nəqliyyat kodu 06
Ankara xəritədə
Ankara
Ankara
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Etimologiya

  Əsas məqalə:

Ankara şəhərinin adı tarix boyu dəyişmişdir. Şəhər, frigiyalılar, qalatiyalılar və qədim romalılar (Antik, Helenistik ve Bizans dövrlərində) tərəfindən mənası gəmi lövbəri olan Ἄγκυρα [Anqira] olaraq adlandırıldı; bu ad latın əlifbası ilə qərb mənbələrində AnkyraAncyra olaraq yazılmışdır. Ankara şəhəri, ərəb mənbələrində "Bəldəyi-əl Səlasil", "Məmuriyə" və "Mə'muriyə-i Səlasə" olaraq yazılmışdır. Qədim yunan dilində "Anküra" olaraq tələffüz edilən şəhər adı ərəblər tərəfindən qorunub saxlanılmışdı. Böyük Səlcuq İmperiyasının Anadoluya gəlməsindən sonra bu ad "Anqara" və "Əngürü", qərb dillərində isə "Anqora" (Angora) olaraq dəyişmişdir. "Əngürü" (Engürü) adı, ərəb şəkilçisiylə "Əngüriyyə" olmuşdur. Ankaranı suverenliyi altında saxlayan dövlətlər tərəfindən zərb edilən sikkələrdə istifadə olunan rəsmi ad, Böyük Səlcuq İmperiyasında "Ankara", Elxanilər Dövlətində "Əngürü" və "Əngüriyyə", Osmanlı İmperiyasında isə "Əngürü" və "Anqara" olmuşdur. Şəhərin adı Osmanlı İmperiyası dövründə, XVI əsrdən etibarən rəsmi olaraq Anqara (آنقره) olmasına baxmayaraq, xalq arasında "Əngürü", qərb ölkələrində isə "Anqora" adlarından istifadə edilirdi. Türkiyə Respublikasının öz müstəqilliyini əldə etməsindən sonra digər adların istifadəsi sona çatmış, Ankara adı isə universallaşdırmışdır.

Digər etimologiyaya görə isə Ankara sözü iki sözün birləşməsindən An Kara əmələ gəlir.Bunun mənası isə Türk dilində Ən qara deməkdir.

Tarix

Ankarada aşkar edilmiş ən qədim tarixi əsərlər qədim daş dövrünə aiddir. Bu dövrə aid müxtəlif əsərlərə Qavurkale, Ergazi, Lodumlu ve Maltəpədə rast gəlmək olar. Bunlardan başqa, Ankaranın rayonunda e.ə aid olan 3000-ə qədər olan yaşayış yerləri tapılmışdır.

Muzeylər

  Əsas məqalə:
 
Mustafa Kamal Atatürkün əmrləri ilə memar Arif Hikmət Qoyunoğlu tərəfindən layihələşdirilən və 1927-ci ildə tikilən Ankara Dövlət Rəsm və Heykəl muzeyi.
 
Anıtqəbir. Bu muzeydə Mustafa Kamal Atatürkün abidə məzarı var. 1966-cı ildə Türkiyə Cümhuriyyətinin dördüncü prezidenti, Milli Birlik Komitəsinin rəhbəri Camal GürsəlTürkiyənin ilk baş naziri, ikinci prezident İsmət İnönü burada dəfn edilib.

İdman

Futbol

İlin Super Liqasında iki komandası var: "Gənclərbirliyi" və "Osmanlıspor". İlin komandalarından "Ankaragücü MKE" və "Gənclərbirliyi" 19.209 nəfərlik Ankara 19 may stadionunu, "Osmanlıspor" isə 20 min nəfərlik Osmanlı stadionunu istifadə edir. "Ankaragücü MKE", "Hacəttəpəspor", "Keçirörengücü", "Buqsaşspor" II liqada yer alır.

Basketbol

 
Ankara Arena

İl mərkəzi İstanbulda təşkil edilən 1959 Avropa Basketbol Çempionatından sonra 2001-ci ildə Türkiyədə təşkil edilən ikinci Avropa Basketbol Çempionatına ev sahibliyi etmişdir. Bu çempionatda Türkiyə milli basketbol komandası Yuqoslaviyadan sonra ikinci yerdə olmuşdur. İldə olan basketbol komandaları Türkiyə Basketbol Liqasında "TED Ankara kollecləri" və "Türk Telekom", Türkiyə Qadınlar Basketbol Liqasında "Çankaya Universiteti İdman Kulubu"-dur. Bu komandalardan biri olan "Türk Telekom", üç dəfə Prezident kubokunu, iki dəfə Türkiyə kubokunu qazanmışdır.2010-cu ildə tikilən Ankara Arena Çoxməqsədli Basketbol Kompleksi 2010 Dünya Basketbol Çempionatına ev sahibliyi etmişdir.

Voleybol

2017-ci ildə keçirilən Çempionlar kubokunda kişilərdən ikinci yeri "Xalqbank" tutmuşdur. 2016-2017 mövsümündə kişilər arasında keçirilən Voley kubokunda "Xalqbank" ikinci yeri tutmuşdur. 2017-2018 mövsümündə Voley kubokunda kişilərdən çempion "Xalqbank", ikincisi isə "Maliyyə lotereyası" olmuşdur.

Digər idmanlar

Ankara Gənclər və İdman Nazirliyi hər il müxtəlif idman fəaliyyətləri təşkil edir. Yüngülağır atletika, gimnastika, velosiped, buz, qılıncoynatma, cüdo, taekvondo, karate, həndbol, at sürmə, güləş, üzgüçülük üçün şəhər mərkəzində müxtəlif imkanlar mövcuddur. Almadağda xizək, digər məhəllələrdə də idman zalları var. Beynəlxalq "Yaşar Doğu Güləş Çempionatı" hər il Ankarada təşkil edilir.

Qardaş şəhərləri

 
İzmir prospektində yerləşən və 2003-cü ildəki qardaş şəhərləri göstərən abidə.

Ankaranın 40 ədəd qardaş şəhəri var. 2003-cü ildən İzmir prospektində Ankanın qardaş şəhərləri üçün abidə var.

Afrika

Amerika

Asiya

Avropa

Ədəbiyyat

  • Küçük Asya'nın Bin Yüzü (Türkçe). Ankara: Dost Yayınları. ISBN 975-298-173-9.
  • Ankara, Başkentin Tarihi, Arkeolojisi, Mimarisi (Türkçe). Ankara Enstitüsü Vakfı Yayınları. ISBN 975-95848-3-2.
  • Sargın, Haluk. Antik Ankara (Türkçe). ISBN 975-288-886-0.
  • Hengirmen, Mehmet. Turistik Ankara (Türkçe). ISBN 975-320-123-0.
  • Erdoğan, Abdülkerim. Tarih İçinde Ankara (Türkçe). Ankara: SFN. 2007. ISBN 9944-473-07-3. ()
  • "." Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica Online. Encyclopædia Britannica Inc.

İstinadlar

  1. .
  2. .
  3. . 2 June 2015 tarixində . İstifadə tarixi: 20 may 2018.
  4. . 4 December 2015 tarixində . İstifadə tarixi: 20 may 2018.
  5. . 5 December 2015 tarixində . İstifadə tarixi: 20 may 2018.
  6. . 28 August 2004 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 may 2018.
  7. . 24 September 2009 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 may 2018.
  8. . 21 September 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 may 2018.
  9. . 7 November 2011 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 may 2018.
  10. . 7 November 2011 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 may 2018.
  11. (Türkçe). Ankara Büyükşehir Belediyesi. 23 September 2011 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 may 2018.
  12. . 29 October 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 may 2018.
  13. . 1 June 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 may 2018.
  14. . 29 October 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 may 2018.
  15. (Türkçe). Zaman Gazetesi. 21 August 2011 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 may 2018.
  16. (Türkçe). Ankara Büyükşehir Belediyesi. 8 October 2011 tarixində . İstifadə tarixi: 20 may 2018.
  17. . Beijing Municipal Government. 7 May 2015 tarixində . İstifadə tarixi: 20 may 2018.
  18. Ankara Büyükşehir Belediyesi. . 1 June 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 may 2018.
  19. . The department of protocol and international relations of Minsk City Executive Committee. 8 dekabr 2008. 30 August 2009 tarixində . İstifadə tarixi: 20 may 2018.
  20. . Ankara Büyükşehir Belediyesi. 27. 29 October 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 may 2018.

Xarici keçidlər

  • — Ankara qubernatorunun rəsmi saytı
  • — Ankara Böyükşəhər Bələdiyyəsinin rəsmi saytı
  • — Ankara Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin rəsmi saytı
  • — Ankara İnkişaf Agentliyinin rəsmi saytı
Mənbə — ""

Informasiya Melumat Axtar

Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023