Aristippus (yun. Ἀρίστιππος, təxminən m. ö. 435 – 355) — qədim yunan filosofu, Kirena məktəbinin və hedonizm təliminin yaradıcısı. görə, Aristippus üç hissədən ibarət olan “Liviyanın tarixi” və bir çox dialoqların yazarı olmuşdur.
Aristippus | |
---|---|
Ἀρίστιππος | |
Doğum tarixi | təq. e.ə. 435 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | e.ə. 355 və ya e.ə. 366 |
Vəfat yeri | |
Dövr | Ellinizm |
İstiqaməti | Kirena məktəbi |
Əsas maraqları | fəlsəfə |
Təsirlənib | Sokrat |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Fəlsəfəsi
Aristippusa görə biz yalnız öz duyğularımıza əsaslanaraq bu, ya digər şey haqqında hökm veririk. Halbuki bu heç də o demək deyil ki, duyğularımız o şey haqqında doğru bilgi verib. Deməli, əslində şeylərin əsl mahiyyətini açmaq olmaz və təbiətin öyrənilməsi imkansızdır.
Təbiətdə isə hər şeyi yalnız “xeyir” və “şərə” bölmək mümkündür. Ona görə də, onlara müvafiq dəyərlər ancaq “yaxşı” və “pis” ola bilər. Bu səbəbdən də, Aristippus bu anlayışlar arasında fərq qoymayan riyaziyyatı inkar edirdi. Aristippusa görə həyatın məqsədi həzz almaqdan ibarətdir. Bununla belə, bunu edərkən aşırılığa yol vermək və həzzlərin köləsi olmaq olmaz. Beləliklə Aristippus ilk hedonistlərdən biri olmuşdur.
Aristippus şəxsi azadlığı yüksək dəyərləndirmişdir. Onun fikrincə, hansısa ölkənin vətəndaşı olmaq vacib deyildir. İnsana yetər ki, hər yerdə yadelli kimi yaşasın. Çünki, var-dövlət insan azadlığını məhdudlaşdırır. Ona görə də, onun miqdarı gəmi qəzası anında apara biləcəyin qədər olmalıdır.
Mənbə
- Aydın Əlizadə. (PDF). 3 saylı Bakı Mətbəəsi ASC. 2016. s. 107. ISBN 5-89968-061-X. 2016 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2016-08-16.
Ədəbiyyat
- Aydın Əlizadə. (PDF). 3 saylı Bakı Mətbəəsi ASC. 2016. s. 107. ISBN 5-89968-061-X. 2016 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2016-08-16.
- Voula Tsouna, The Epistemology of the Cyrenaic School, Cambridge: Cambridge University Press. 1998.
- Ugo Zilioli, The Cyrenaics, New York: Acumen / Routledge, 2012.
Həmçinin bax
Xarici bağlantılar
- Cyrenaics Resource Handbook of Cyrenaic resources, primary and secondary, includes Aristippus
- on Ancient History Encyclopedia
- 2015-09-12 at the Wayback Machine
İstinadlar
- Aristippus (ing.). // Encyclopædia Britannica: a dictionary of arts, sciences, literature and general information / H. Chisholm 11 New York, Cambridge, England: University Press, 1911.
- Аристипп (rus.). // Анрио — Атоксил 1926. Т. 3. С. 325.
- Аристипп (rus.). // Энциклопедический словарь / под ред. И. Е. Андреевский Сент-Питерсберг: Брокгауз — Ефрон, 1890. Т. II. С. 82.
- Diogenes Laertius. / Translated by C. D. Yonge. London: Georg Bell & Sons, 1915, p. 88.
- Aristotle. / Translated by T. Taylor. London: Printed for the author by Davis, Wilks, and Taylor, 1801, p. 51.
- Ксенофонт. 2022-07-09 at the Wayback Machine / Перевод С.И.Соболевского. М.: Наука, 1993, s. 40.