Anaksimandr - Haqqinda Melumat

	Antik fəlsəfə
	Yunan fəlsəfəöncəsi dövrü; (e. ə. VII yüzilliyə qədər) Orfizm • Homer • Hesiod • Ferekid • Yeddi yunan müdriki • Epixarm
	Qədim yunan fəlsəfəsi; (e. ə. VII–IV yüzilliklər) Milet məktəbi; Fales • • Anaksimen Elea məktəbi; Ksenofan • Parmenid • Eleyalı Zenon • Melissus Müstəqil filosoflar; Heraklit • Anaksaqor • Empedokl Pifaqorçular; Pifaqor • • Hippas • Arxitas • Alkmeon Qədim yunan atomçuları; Levkipp • Demokrit Sofistlər; "Böyük" sofistlər → Protaqor • Prodikus • Qorqias • Hippias "Kiçik" sofistlər → Trasimaxus • Likofron • • Alkidamas Klassik yunan fəlsəfəsi; 1. Sokrat və sokratçılar:; Kiniklər → Antisfen • Diogen • Bion Boristenes • Kerkidas • Kratet və Hipparxia; Kirenaçılar → Aristipp • Hegesias • Annikeris • Teodorus • Evhemerus; Meqaraçılar → Evklides • Stilpon • • Diodorus Kronus; Eretriyaçılar → Elidalı Fedon • Eretriyalı Menedem 2. Platon və erkən platonçular:; Spevsippus • Ksenokrates • Polemon • Krates • Heraklides • Eudoksus • Arkesilaus 3. Aristotel və erkən peripatetiklər:; Teofrastus • Evdemus • Straton • Dikearxus • Aristarxus • Demetri •
	Ellinizm dövrünün fəlsəfəsi; (e. ə. IV–I yüzilliklər) Skeptisizm; Pirron • Enesidemus • Aqrippa Epikürçülük; Epikür • Lukretius Peripatetizm; Rodoslu Andronikus Platonizm; Karneades • Kliptomaxus • Filon Larissalı 'Stoaçılıq'; Erkən dövr → Kitiyalı Zenon • Xrisippus • Kleantes; Orta dövr → Panetius • Posidonius
	Qədim Roma dövrünün fəlsəfəsi; I–V yüzilliklər Skeptisizm; Sekst Empirik Stoaçılıq; Seneka • Epiktet • Mark Avreli • Siseron Peripatetizm; Afrodisialı Aleksandr Orta platonizm; Alkinous • Apuleyus • Qalen • Plutarx • Maksim • Filon • Selsus • Teon Neoplatonizm; Roma məktəbi → Ammonius Sakkas • Plotin • Porfirius • Amelius; Apameya məktəbi → Yamblix • Sopater; Perqama məktəbi → Sallustius • Yulian Avqust; Afina məktəbi → Afinalı Plutarx • Proklus • Marinus • Simplikius • Damaskius; İskəndəriyyə məktəbi → Hierokles • Hipatiya • İoann Filoponus Antik dini təlimlər; Qnostisizm • Hermetizm • Mitraizm; Neopifaqorçuluq → Apollonius • Nikomaxus • Numenius • Moderatus Erkən Xristian fəlsəfəsi; Klement • Origen • Avqustin Avrelius • Boesius •

Anaksimandr
Anaksimandr
	Ἀναξίμανδρος
Doğum tarixi	təq. e.ə. 610
Doğum yeri	Milet;
Vəfat tarixi	təq. e.ə. 546
Vəfat yeri	Milet, Qədim Yunanıstan;
İstiqaməti	Sokrataqədərki fəlsəfə, Milet məktəbi
Əsas maraqları	fəlsəfə
Təsirlənib	Miletli Fales
	Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Anaksimandr (yun. Ἀναξίμανδρος, təq. e.ə. 610, Milet – təq. e.ə. 546, Milet, Qədim Yunanıstan) — Milet məktəbinin ikinci tanınmış filosofu. O, dünyanın yaranması və quruluşu haqqında fikirlərini "Təbiət haqqında" (yun. Περί φύσεως) adlı kitabında açıqlamışdır. Bu kitab yunanların ilk elmi kitabı hesab edilir. Ancaq günümüzə onun yalnız bəzi fraqmentləri gəlib çatmışdır.

Həyatı

Antik dövrün tarixçisi Apollodora göre 42-ci olimpiadanın 3-cü ilində- e.ə. 610-cu ildə Miletdə doğulmuç, 58-ci olimpiadanın 2-ci ilində- e.ə. 546-cı ildə 64 yaşında vəfat etmişdir.

Anaksimandr Milet məktəbinin qurucusu Falesin şagirdi idi.

Fəlsəfəsi

Anaksimander də öz dönəminin ən bilikli adamlarımdan biri olmuşdur. O ilk dəfə "qanun" anlayışını cəmiyyətə deyil, həm də elmə və təbiətə aid etmişdir. O, Yunanıstanda ilk dəfə olaraq günəş saatını kəşf etmiş, həm də günümüzə çatmayan dünya xəritəsini çəkmişdir.

Anaksimanderə görə yer kainatın mərkəzində yerləşir, silindr formasındadır və bir sütuna bənzəyir. Onu hər tərəfdən od bürüyür. Hər şey "apeyron" (yun. απειρον) adlanan ilk maddədən yaranmışdır. O da özündə bütün varlığın əsaslarını birləşdirir. Bu baxımdan, kainat canlıya bənzər varlıqdır. O yaranır, yaşayır, sonra yenidən yaranmaq üçün məhv olur. Sonda isə hər şey yenidən "apeyrona" qayıdır.

Onun fikrincə həyat dənizdən başlamışdır. Sonra təkamül nəticəsində bütün canlılar yaranmışdır. İlk olaraq sudan iynə dərili heyvanlar əmələ gəlmiş, sonra onlar lildən çıxaraq iynələrini itirmişdir. İnsan isə çox zəif olduğundan başqa cür yaranmışdır. O, öncə balıqların içində olmuş, sonra oradan çıxaraq müstəqil həyat sürməyə başlamışdır.

Mənbə

Aydın Əlizadə. (PDF). 3 saylı Bakı Mətbəəsi ASC. 2016. s. 33-34. ISBN 5-89968-061-X. 2016 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2016-08-16. ("Fəlsəfəsi" bölümü)

Ədəbiyyat

Aydın Əlizadə. (PDF). 3 saylı Bakı Mətbəəsi ASC. 2016. s. 33-34. ISBN 5-89968-061-X. 2016 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2016-08-16.
Асмус В. Ф. Античная философия. — М.: Высшая школа, 1998.
Каринский М. И. Бесконечное Анаксимандра. — СПб., 1890.
Couprie D. L., Hahn R., Naddaf G. Anaximander in Context: New Studies in the Origins of Greek Philosophy. — Albany: State University of New York Press, 2003.

Xarici bağlantılar

((Grk icon)) (French) (English)
. 2008-02-05 at the Wayback Machine. Кн.2.

Həmçinin bax

Milet məktəbi

İstinadlar

↑ Любкер Ф. (rus.). // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга, Ф. Гельбке, П. В. Никитин, В. А. Канский, пер. А. Д. Вейсман, Ф. Гельбке, Л. А. Георгиевский, А. И. Давиденков, В. А. Канский, П. В. Никитин, И. А. Смирнов, Э. А. Верт, О. Ю. Клеменчич, Н. В. Рубинский СПб: Общество классической филологии и педагогики, 1885. С. 86.
↑ Roux P. d. Nouveau Dictionnaire des œuvres de tous les temps et tous les pays (fr.). 2 Éditions Robert Laffont, 1994. Vol. 1. P. 87. ISBN 978-2-221-06888-5
↑ Анаксимандр (rus.). // Энциклопедический словарь / под ред. И. Е. Андреевский СПб: Брокгауз — Ефрон, 1890. Т. Iа. С. 692–693.
↑ . 1994.
Park. D. 2016-06-11 at the Wayback Machine Independent Publisher Book Awards,2006, p. 15.
↑ Асмус В. Ф. 2021-05-16 at the Wayback Machine. М.: Высшая школа, 1976, c. 26.

	"Fəlsəfə" portalı

[_2f1a6868b08e43e8-1] Любкер Ф. (rus.). // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга, Ф. Гельбке, П. В. Никитин, В. А. Канский, пер. А. Д. Вейсман, Ф. Гельбке, Л. А. Георгиевский, А. И. Давиденков, В. А. Канский, П. В. Никитин, И. А. Смирнов, Э. А. Верт, О. Ю. Клеменчич, Н. В. Рубинский СПб: Общество классической филологии и педагогики, 1885. С. 86.

[_6b064f6de1d55c54-2] Roux P. d. Nouveau Dictionnaire des œuvres de tous les temps et tous les pays (fr.). 2 Éditions Robert Laffont, 1994. Vol. 1. P. 87. ISBN 978-2-221-06888-5

[_c1a0cafbff52a323-3] Анаксимандр (rus.). // Энциклопедический словарь / под ред. И. Е. Андреевский СПб: Брокгауз — Ефрон, 1890. Т. Iа. С. 692–693.

[_f643abd09f45e315-4] . 1994.

[5] Park. D. 2016-06-11 at the Wayback Machine Independent Publisher Book Awards,2006, p. 15.

[:1-6] Асмус В. Ф. 2021-05-16 at the Wayback Machine. М.: Высшая школа, 1976, c. 26.