Aqrippa (yun. Ἀγρίππας) — Qədim Roma dövrünün filosofu, skeptisizmin təmsilmisi, Enesidemusun ardıcıllarından bir. O, təxminən m. I yüzillikdə yaşamışdır. görə Aqrippa Enesidemusun 10 troposuna daha beşini əlavə etmişdir.
Aqrippa | |
---|---|
Doğum tarixi | I əsr |
Vəfat tarixi | I əsr |
Fəaliyyəti | filosof |
Troposlar
- Hər hansı bir şey haqqında ziddiyyətli fikirlər irəli sürülür. Buna görə də, onlar haqqında qəti bir fikir söyləməkdən çəkinmək lazımdır.
- Sübutlar silsiləsi sonsuzluğa qədər davam edir. Deməli, hansısa fikri əsaslandırmaq üçün gətirilən sübutun özü də sübut edilməlidir. Sonra bu yeni sübut başqası ilə isbatlanmalıdır. Bu silsilə də sonsuzluğa qədər sürəcəkdir.
- Hər şey nisbidir. İnsana şeylərin mahiyyəti deyil, onun duyğuları daxilində onların görsəntiləri (təzahürləri) açılır. Ona görə də onların əsl təbiətinin nə olduğu haqqında fikir yürütməkdən çəkinmək lazımdır.
- Hər bir həqiqət kimi iddia edilən şey əslində fərziyyədir (hipotez). Bu kimi fərziyyələr nəyinsə barəsində nəticə çıxartmaq üçün kifayət etmir.
- Sübutlar bir-birini sübuta yetirməlidir. Bu da o deməkdir ki, hansısa iddianı sübut etmək üçün irəli sürülmüş sübutu da qarşılıqlı olaraq həmin iddia ilə sübut etmək lazımdır. Onda belə nəticəyə gəlinir ki, onlardan heç biri başqasını sübut etmək üçün yetərli deyildir. Buna görə də, hər hansı iddiadan çəkinmək lazımdır.
Mənbə
- Aydın Əlizadə. (PDF). 3 saylı Bakı Mətbəəsi ASC. 2016. s. 127-128. ISBN 5-89968-061-X. 2016 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2016-08-16.
Ədəbiyyat
- Aydın Əlizadə. (PDF). 3 saylı Bakı Mətbəəsi ASC. 2016. s. 127-128. ISBN 5-89968-061-X. 2016 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2016-08-16.
- Diogenes Laertius. Lives and Opinions of Eminent Philosophers / Translated by C. D. Yonge. London: Georg Bell & Sons, 1915.
- Агриппа // Античная философия: Энциклопедический словарь. — М.: Прогресс-Традиция. П. П. Гайденко, М. А. Солопова, С. В. Месяц, А. В. Серегин, А. А. Столяров, Ю. А. Шичалин. 2008.
- Секст Эмпирик. Три книги Пирроновых положений / Перевод Н. В. Брюлловой-Шаскольской // Секст Эмпирик. Сочинения в двух томах. Том 2. М.: Мысль, 1976.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Diogenes Laertius. / Translated by C. D. Yonge. London: Georg Bell & Sons, 1915, p. 412.
- Секст Эмпирик. 2022-07-09 at the Wayback Machine / Перевод Н. В. Брюлловой-Шаскольской // Секст Эмпирик. Сочинения в двух томах. Том 2. М.: Мысль, 1976, 239-240.