Təteşle rayonu (başq. Тәтешле районы) — Rusiya Federasiyası, Başqırdıstan Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon. İnzibati mərkəzi kəndidir.

Təteşle rayonu
Тәтешле районы
Bayraq[d] Gerb
Bayraq[d] Gerb

56°20′ şm. e. 55°51′ ş. u.


Ölkə
Tarixi və coğrafiyası
Yaradılıb 31 yanvar 1935
Sahəsi
  • 1.376,16 km²
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi
  • 22.365 nəf. (1 yanvar 2019)
Rəqəmsal identifikatorlar
Telefon kodu 34778
Poçt indeksi 4528ХХ
Təteşle rayonu xəritədə
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Coğrafiyası

Rayon Başqırdıstanın şimal hissəsində, Perm vilayəti ilə sərhəddə yerləşir. 1935-ci ildə qurulan rayonun ərazisi 1376 km²-dir.

Rayonun ərazisi Pribelskaya təpəli düzənliyi daxilindədir. İqlimi mülayim kontinental, rütubətlidir. Rayonun şərq kənarından Bıstrı Tanıl çayı, şimal-qərbdən isə Arey çayı ilə axır. Açıq boz meşə torpaqları 51,6 min ha (rayonun 37%) ərazisini əhatə edən enliyarpaqlı və iynəyarpaqlı meşələr üstünlük təşkil edir. Faydalı qazıntıları neft, kərpic gili, qum yataqları ilə təmsil olunur.

Tarixi

31 yanvar 1935-ci ildə YanaulBaltas rayonlarının bir hissəsindən meydana gəlir. 1 fevral 1963-cü ildə ləğv edilir və Yanaul rayonua birləşdirilir. 30 dekabr 1966-cı ildə yenidən bərpa edilir.

Rayonun mövcud olduğu ilk aylarda partiya və sovet orqanları quruluir. 24 fevral 1935-ci ildə tatar dilində regional qəzet və həmin ilin oktyabrın 1-dən udmurt dilində başqa bir qəzet nəşr olunmağa başlayır.

Əhalisi

Rusiya İqtisadi İnkişaf Nazirliyinin proqnozuna görə:

2024 - 21,32 min nəfər.

2035 - 18,04 min nəfər.

Milli tərkib

2010-cu il Ümumrusiya siyahıyaalmasına görə: başqırdlar - 60,1 %, - 21,5 %, tatarlar - 14,9 %, ruslar - 1,9 %, — 1,3 %, digər millətlərdən olanlar - 0,3 %. 2010-cu il siyahıyaalmasına görə əhalinin 62,8% -i üçün ana dili tatar, 21.1% udmurt, 11.5% başqırd, 3.1% rus və 1.2% maridir.

Yerli özünü idarəetmə

Təteşle rayonu ərazisinə 14 kənd inzibati vahidliyinə ümumilikdə 75 yaşayış məntəqəsi daxildir.

Sosial sfera

Rayonda 53 ümumtəhsil məktəbi, o cümlədən 16 orta, 26 kütləvi kitabxana, 51 klub müəssisəsi, mərkəzi rayon və 2 kənd xəstəxanası fəaliyyət göstərir. Tatar dilində - "Tәтəşле хәбәрләре" , udmurt dilində "Oşmes" qəzetlər nəşr olunur.

İqtisadiyyat

Rayonda kənd təsərrüfatı inkişaf etmişdir. Kənd təsərrüfatına yararlı torpaqların sahəsi 75,4 min ha-dır (rayon ərazisinin 54,7% -i):əkin sahələri - 60,9 min ha, biçənək sahələri - 1.7 min ha, otlaqlar - 12.6 min ha. Kənd təsərrüfatının əsas ixtisaslaşma sahəsi: maldarlıq və taxılçılıq. Rayon ərazisində respublikada 4000 başlıq böyük mal-qara yemləmə kompleksi var.

İstinadlar

  1. . 2019. S. 62.
  2. (PDF). 2018-12-18 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2020-06-24.
  3. (pdf). Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республике Башкортостан. 2013-03-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-08-20.
  4. [ölü keçid]
  5. . 2019-08-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-06-24.
  6. . 2019-11-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-06-24.
Mənbə — ""

Informasiya Melumat Axtar

Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023