SSRİ-də Krımın transferi — 1954-cü ildə Sovet İttifaqında Ali Sovetin Rəyasət Heyətinin Krım vilayətinin Rusiya SFSR-dən Ukrayna SSR-ə keçməsini nəzərdə tutan inzibati tədbiri.
SSRİ-də Krımın transferi | |
---|---|
Tarix | 1954 |
Sovet İttifaqının tərkibində olduğu müddətdə Krımda əhali dəyişikliyi baş vermişdir. İkinci Dünya müharibəsi zamanı Krım tatarlarının almanlarla guya əməkdaşlıq etməsi nəticəsində bütün Krım tatarları sovet rejimi tərəfindən deportasiya edilmiş və yarımadaya başqa xalqlar, əsasən də ruslar və ukraynalılar köçürülmüşdür. Müasir ekspertlər qeyd etmişdilər ki, deportasiya Dardanel boğazına çıxmaq və tatarların türk etnik qohumlarının olduğu Türkiyədə ərazilər əldə etmək və ya azlıqları Sovet İttifaqının sərhəd bölgələrindən çıxarmaq ilə bağlı planın bir hissəsi idi.
Deportasiya zamanı 8,000-ə yaxın Krım tatarı vəfat etmiş, on minlərlə insan isə ağır sürgün şəraiti səbəbindən sonradan həlak olmuşdur.
19 fevral 1954-cü ildə vilayət Rusiya SFSR-nin tərkibindən Ukrayna SSR-in yurisdiksiyasına verilmişdir. Buna səbəb kimi "iqtisadiyyatının ayrılmaz xarakteri, ərazi yaxınlığı, Krım vilayəti və Ukrayna SSR arasında sıx iqtisadi və mədəni əlaqələr",Pereyaslavl müqaviləsinin bir hissəsi olaraq 300 illiyi göstərilmişdir.
Rusiyanın Krımı anneksasiyası
2014 Ləyaqət inqilabından sonra Sevastopol və Krım əraziləri Rusiya Federasiyası tərəfindən ələ keçirilmişdir. Anneksasiya Krım əhalisinin 96%-nin "Bəli" deyə səs verdiyi sonra rəsmiləşdirilmişdir. Bu addım Ukrayna hökuməti tərəfindən qınanmış və Krımı Ukraynanın bir hissəsi kimi tanımaqda davam edən BMT dövlətlərinin əksəriyyəti tərəfindən məhəl qoyulmamışdır.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Bezverkha, Anastasia. "Reinstating Social Borders between the Slavic Majority and the Tatar Population of Crimea: Media Representation of the Contested Memory of the Crimean Tatars' Deportation". Journal of Borderlands Studies. Informa UK Limited. 32 (2). 2015-08-04: 127–139. doi:. ISSN .
- Rywkin, Michael. . Armonk, N.Y.: M.E. Sharpe. 1994. səh. . ISBN 1-56324-236-2. OCLC .
- . 6 September 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 10 September 2021.
- Calamur, Krishnadev. . NPR. 27 February 2014. 22 February 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 27 September 2017.
- Ragozin, Leonid. . Al Jazeera. 16 March 2019. 28 May 2020 tarixində . İstifadə tarixi: 12 February 2024.
- 2020-05-08 at the Wayback Machine BBC News. Retrieved 30 December 2015
- . International Business Times. 2 March 2014. 22 September 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 4 March 2014.
- . Mainichi Shimbun. 4 March 2014. 4 March 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 March 2014.
Xarici keçidlər
- Mark Kramer. . Wilson Center. İstifadə tarixi: 28 March 2014.