Gürcüstan kərtənkələsi (lat. Darevskia rudis) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin sürünənlər sinfinin pulcuqlular dəstəsinin əsl kərtənkələlər fəsiləsinin qayalıq kərtənkələsi cinsinə aid heyvan növü.

Gürcüstan kərtənkələsi
Elmi təsnifat
Domen:
Ranqsız:
Ranqsız:
Ranqsız:
Ranqsız:
Ranqsız:
Aləm:
Yarımaləm:
Klad:
Klad:
Tipüstü:
Klad:
Yarımtip:
İnfratip:
Klad:
Klad:
Klad:
Klad:
Klad:
Klad:
Klad:
Klad:
Klad:
Sinifüstü:
Klad:
Klad:
Klad:
Klad:
Klad:
Klad:
Klad:
Klad:
Klad:
Dəstəüstü:
Dəstə:
Fəsiləüstü:
Yarımfəsilə:
Növ:
Gürcüstan kərtənkələsi
Beynəlxalq elmi adı

Xariçi görünüş

Daş kərtənkələlərinə daxil nisbətən iri növ sayılır. Uzunluğu 84 mm təşkil etdiyi halda quyruğu iki dəfə böyükdür. Başı aşkarca sıxılmış formaya malikdir. Orta hesabla boğaz nahiyəsində 20-34 pulcuq vardır. Bədəni boyunca isə 38-58 pulcuqla örtülü olur.

Bədənin yuxarı hissəsi erkəklərdə parlaq-yaşıl, zeytunu-yaşıl və ya çoşqun, dişilərdə isə boz rəngdə olur. Bədən boyunca qara rəngli noqtələr vardır. Erkəklərin qarın nahiyəsi yaşıl-sarı, mavi və ya maviyə çalar rəngdə olur. Dişilərdə isə sarı və ya yaşımtıl olur.

Yayıldığı ərazilər

Bu növə daxil olan kərtənkələlər Cənubi Qafqaz, İnquş və Çeçenistan, Dağıstan və Türkiyənin şimalında yayılmışdır.

Qafqaz ərazisində beş yarımnövü müəyyəndir:

  • Lacerta rudis bischoffi Bohme et Budak, 1977 — Acarıstanda yayılmışdır.
  • Lacerta rudis obscura Lantz et Cyren, 1936 — Dağlıq ərazilərdə, Gürcüstanın kür çayı sahili boyinca və Borjomi dərəsi boyunca yayılıb.
  • Lacerta rudis macromaculata Darevsky, 1967 — Kür, Axalkalakiçayı boyunca, Gürcüstan ərazisində yayılıb.
  • Lacerta rudis svanetica Darevsky et Eiselt, 1980 — Qərbi Gürcüstan ərazisində yayılmışdır.
  • Lacerta rudis chechenica Eiselt et Darevsky, 1991 — Gürcüstanın Böyük Qafqaz dağları boyunca Azərbaycanın şərqinə qədər, Çeçenistanın və Dağıstanın dağlıq ərazilərində.

Qidalanması və yayılma xüsusiyyətləri

Qayalıqlar, çay sahilləri, meşəliklər və nadir hallarda ağaclarda yaşayırlar. Hündürlüyü 2000 metrə qədər olan ərazilərdə yayılmışdır. 1 km məsafədə 17-23 baş kərtənkələyə rast gəlinir. Fevral-mart aylarından oktyabr-noyabr aylarına qədər aktiv olurlar.

Əsasən cücüləronurğasızlarla qidalanırlar.

İstinadlar

  1.  (ing.). / P. Uetz 2015.

Həmçinin bax

Mənbə — ""

Informasiya Melumat Axtar

Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023