Avropa Qonşuluq Siyasəti

Avropa Qonşuluq Siyasəti (AQS) — Avropa İttifaqının (Aİ) şərqində və cənubunda yerləşən ölkələri ittifaqa bağlamaq üçün Aİ-nin xarici əlaqələr aləti. Bu ölkələrə bir gün ya Aİ-yə üzv olmaq, ya da Aİ ilə daha sıx inteqrasiya olunmaq istəyən ölkələr daxildir. AQS Aİ-nin uzaqdakı regionlarının qonşularına, xüsusən Fransanın Cənubi Amerikadakı ərazilərinə deyil, yalnız Avropa İttifaqına üzv dövlətlərin materik Avropadakı ərazilərinə yaxın olan ölkələrə şamil edilir.

Avropa Qonşuluq Siyasəti (AQS):

  Aİ üzvü olan ölkə

  Aİ-nin genişlənməsi gündəliyi

  Şərq Tərəfdaşlığı ölkələri

  Digər AQS ölkələri (Liviyadan başqa hamısı ADİ üzvləridir)

  Nə AQS, nə Aİ, nə də onun genişlənmə gündəliyinə üzv olan ADİ ölkələri

Əhatə olunan ölkələrə Əlcəzair, Misir, İsrail, İordaniya, Livan, Liviya, Mərakeş, Fələstin, Suriya, cənubda Tunis və şərqdə Azərbaycan, Belarus, Ermənistan, Gürcüstan, Moldova, Ukrayna daxildir. Rusiya AQS-də iştirak əvəzinə Aİ-Rusiya Ümumi Məkanında xüsusi statusa malikdir. Aİ Avropa Qonşuluğu daxilindəki ölkələrə hökumət və iqtisadi islahatların və müsbət transformasiya ilə bağlı digər məsələlərin ciddi şərtlərinə cavab verməsi şərtilə maliyyə yardımı təklif edir. Bu proses adətən Brüsseldə və hədəf ölkə tərəfindən razılaşdırılmış Fəaliyyət Planı ilə əsaslandırılır. AQS hazırkı Aİ genişlənmə gündəliyində olan ölkələri, Avropa Azad Ticarət Assosiasiyasını və ya Qərbi Avropa mikrodövlətlərini əhatə etmir.

Aİ adətən bir ölkədə siyasi, iqtisadi, ticarət və ya insan hüquqları islahatları ilə bağlı öhdəliklər müqabilində Assosiasiya Sazişləri bağlayır. Bunun müqabilində ölkəyə bəzi və ya bütün Aİ bazarlarına (xüsusilə sənaye malları və ya kənd təsərrüfatı məhsulları) gömrük rüsumu olmadan çıxış və maliyyə və ya texniki yardım təklif oluna bilər.

• European Neighbourhood Policy at European Union External Action Service
• EU Neighbourhood Info Centre
• EU Neighbourhood Library
• European Neighbourhood Policy Website
• Eurostat – Statistics Explained – European Neighbourhood Policy (statistical data)
• Website on the programming of EC development cooperation for the ENP region Arxivləşdirilib 12 sentyabr 2016 at the Wayback Machine
• Eastbook.eu – Portal on Eastern Partnership – (part of ENPI) Arxivləşdirilib 25 dekabr 2011 at the Wayback Machine