Adi kral kobrası (lat. Ophiophagus hannah) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin sürünənlər sinfinin pulcuqlular dəstəsinin aspidlər fəsiləsinin kral kobrası cinsinə aid heyvan növü.
| Adi kral kobrası | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
|
Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Tipüstü: Tip: Klad: Yarımtip: İnfratip: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Sinifüstü: Klad: Klad: Klad: Sinif: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstəüstü: Dəstə: Klad: Klad: Yarımdəstə: İnfradəstə: Klad: Klad: Klad: Fəsiləüstü: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: Növ: Adi kral kobrası |
||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Dünyanın ən uzun zəhərli ilan növüdür. Uzunluğu 6,7 m, kütləsi isə 9 kiloqrama qədər ola bilir. Bu növ Cənub-Şərqi Asiyadan Hindistana qədər çox geniş bir arealda yayılmışdır. Bu ilanların qidasını əsasən pitonlar və hətta öz növlərinin kiçikləri də daxil olan ilanlar təşkil edir.
Kral kobralar mərcan ilanı (lat. Micrurus), tikanlı ilan (lat. Acanthophis) və qara mamba (lat. Dendroaspis polylepis) ilə birlikdə aspidlər fəsiləsinin ən çox öyrənilmiş dörd növündən biridir.
Kral kobrası iri və güclü ilandır. Orta hesabla 3,6–4 m uzunluğuna və 6 kq kütləyə malik olur. Erkək kobralar dişilərinə görə daha büyük və daha qalındır. Tailandın cənubundakı Nakhon Sritamart dağlarında şəkli çəkilmiş 5,6 m uzunluğunda kobra bu baxımdan rekord göstəriciyə malikdir. 5,6 m-dən də uzun ilan London zooparkında yaşamışdır. İkinci Dünya müharibəsinin başlaması ilə əlaqədar yatırılan bu ilanın uzunluğu 5.7 m olmuşdur.[3]
Dərisi yaşımtıl, narıncıyabənzər, yaxud qara olub açıq yaşıl rəngli zolaqlar bədəni boyunca uzanır. Qarnının alt hissəsi krem və ya açıq sarı rengdə olur. Pulları düzgündür. İndoneziyada olan növləri daha qara və tünd qəhvəyi rəngdədir. Yetişkin ilanın başı olduqca böyük və ağır görünür. Buna görə də digər ilanlar kimi, onlar da çənələrini genişlədərək ovlarını uda bilirlər. Kral kobrasının ağzının ön tərəfində zəhər kanallarının olduğu iki kiçik zəhər dişi vardır. Bu növlər orta hesabla 20 il yaşayırlar və hər il 30 sm-ə qədər böyüyə bilirlər.
Kral kobrası hücüm zamanı zəhər vəzilərinin kanallarını əzələlər vasitəsilə bağlamaqla tənzimləyir. Baxmayaraq ki, bir kral kobrasının zəhəri 20 insanı öldürə biləcək miqdardadır, bir çox hallarda ilan sadəcə zəhər buraxmadan dişləməklə insanı qorxutmağa cəhd edir. Görünür zəhərin təsadüfi və lazımsız yerə istifadə olunması onun üçün arzuolunmazdır. Bu, hər şeydən əvvəl ov zamanı zəhərin ilan üçün mühüm əhəmiyyət kəsb etməsinə görə ola bilər.
Kral kobrasının zəhəri əsasən sinir sisteminə təsir edir.
Birinci sancma zamanı zəhərlənmədə insan ölümlə üzləşə bilər. Bu halda ölüm ehtimalı 75%-dən artıq ola bilər. Lakin kral kobrası dişləmələrinin ümumi statistikası onu göstərir ki, ilan sancmaları cəmi 10%-i insan ölümünə səbəb olur.
Bəzən kral kobrası sancdıqdan dərhal sonra hətta Hindistan fili də ölmüşdür.
Hindistanda kral kobrası sancmalarından ölənlərin sayı çox azdır. Baxmayaraq ki, burada hər il zəhərli ilanlar 50000-ə yaxın insanın həyatına son qoyur.
- ↑ Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2006.
- ↑ The Reptile Database (ing.). / P. Uetz 2015.
- ↑ Wood, The Guinness Book of Animal Facts and Feats. Sterling Pub Co Inc (1983), ISBN 978-0-85112-235-9