"Web3" (həmçinin Veb 3.0 olaraq tanınır ) Ümumdünya hörümçək torunun yeni bir iterasiyası olub, məzmunu desentralizasiya, blokçeyn texnologiyaları və token əsaslı iqtisadiyyat kimi konseptləri əhatə edən bir ideyadır. Bəzi texnoloqlar və jurnalistlər onu Veb 2.0 ilə müqayisə ediblər. Burada məlumat və məzmunun əsasən "" adlandırılan sayca kiçik şirkətlər qrupunda mərkəzləşdiyini söyləyiblər. "Web3" termini 2014-cü ildə Ethereum həmtəsisçisi tərəfindən irəli sürülüb və bu ideya 2021-ci ildə kriptovalyuta həvəskarları, böyük texnologiya şirkətləri və vençur kapitalı firmaları tərəfindən maraqla qarşılanıb. Web3 anlayışı ilk dəfə 2013-cü ildə təqdim edilmişdir.
Tənqidçilər kiçik bir qrup investor və fərdə mərkəzləşdirilməsi və ya daha geniş məlumatların toplanması səbəbindən məxfiliyin itirilməsi ilə bağlı narahatlıqlarını ifadə etdilər.İlon Mask və Cek Dorsi kimi milyarderlər "Web3"-ün və ya marketinq termini kimi xidmət etdiyini iddia edirlər.
Fon
Veb 1.0 və Veb 2.0 müxtəlif texnologiyalar və formatlar vasitəsilə inkişaf etdiyi üçün dövrlərə aiddir. Veb 1.0 təxminən 1989-cu ildən 2004-cü ilə qədər olan dövrə aiddir, burada əksər saytlar ibarət idi və istifadəçilərin böyük əksəriyyəti məzmun istehsalçıları deyil, istehlakçılar idi. Veb 2.0 "veb platforma kimi" ideyasına əsaslanır və digər xidmətlər arasında forumlara, sosial mediaya və şəbəkə xidmətlərinə, bloqlara və vikilərə yüklənmiş istifadəçi tərəfindən yaradılmış məzmuna əsaslanır. Veb 2.0 ümumiyyətlə 2004-cü ildə başlamış sayılır və indiki günə qədər davam edir.
Terminologiya
Web3 Tim Berners-Linin 1999-cu ildə Semantik veb konsepsiyasından fərqlidir. 2006-cı ildə Berners-Li Semantik vebi Veb 3.0-ın bir komponenti kimi təsvir etdi. Bu blokçeyn kontekstlərində "Web3" mənasından fərqlidir.
"Web3" termini qurucusu və Ethereum həmtəsisçisi tərəfindən 2014-cü ildə "blokçeyninə əsaslanan mərkəzləşdirilməmiş onlayn ekosistem"ə istinad edərək yaradılmışdır. 2021-ci ildə "Web3" ideyası populyarlıq qazandı.Kriptovalyuta həvəskarlarının yüksək profilli texnoloqlar və şirkətlərin investisiyaları sayəsində 2021-ci ilin sonuna doğru marağları artdı. Vençur kapitalı firması -in rəhbərləri siyasətçilərin mübarizə apardıqları internetin tənzimlənməsi ilə bağlı sualları müzakirə etmək üçün 2021-ci ilin oktyabr ayında Vaşinqtona səfər etdilər.
Həmçinin bax
- – Web3 istifadəçi tərəfindən hazırlanmış bulud
İstinadlar
- ↑ Edelman, Gilad. . Wired (ingilis). ISSN . February 10, 2022 tarixində . İstifadə tarixi: December 3, 2021.
- Alford, Harry. . (ingilis). September 16, 2021. November 10, 2021 tarixində . İstifadə tarixi: November 9, 2021.
- Khoshafian, Setrag. . RTInsights (ingilis). March 12, 2021. March 12, 2021 tarixində . İstifadə tarixi: November 9, 2021.
- Fenwick, Mark and Jurcys, Paulius, The Contested Meaning of Web3 and Why it Matters for (IP) Lawyers (January 27, 2022). Available at SSRN: or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.4017790
- ↑ Mak, Aaron. . (ingilis). November 9, 2021. November 9, 2021 tarixində . İstifadə tarixi: November 9, 2021.
- ↑ Read, Max. . (ingilis). October 24, 2021. October 24, 2021 tarixində . İstifadə tarixi: November 9, 2021.
- Bodrenko, Andrei I. (ingilis). December 6, 2013. 2023-06-10 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-06-10.
- Bodrenko, Andrei I. (ingilis). October 24, 2013. 2023-06-10 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-06-10.
- Kastrenakes, Jacob. . The Verge. December 21, 2021. December 24, 2021 tarixində . İstifadə tarixi: December 22, 2021.
- . NPR.org (ingilis). November 21, 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-01-21.
- Locke, Taylor. . CNBC (ingilis). December 20, 2021. December 24, 2021 tarixində . İstifadə tarixi: December 24, 2021.
- . Bloomberg.com (ingilis). 2021-12-21. 2022-01-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-07-05.
- Macaulay, Thomas. . TNW | Hardfork (ingilis). 2021-12-21. April 18, 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-04-18.
- Cormode, Graham; Krishnamurthy, Balachander. . . 13 (6). June 2, 2008. October 25, 2012 tarixində . İstifadə tarixi: November 9, 2021.
- Carter, Jamie. . (ingilis). April 18, 2015. December 12, 2021 tarixində . İstifadə tarixi: December 12, 2021.
- ↑ Hosch, William L. // Encyclopedia Britannica. September 7, 2017. January 20, 2022 tarixində . İstifadə tarixi: November 9, 2021.
- Hosch, William L. . Encyclopedia Britannica (ingilis). September 7, 2017. January 20, 2022 tarixində . İstifadə tarixi: December 12, 2021.
- . . . November 30, 2005. April 24, 2013 tarixində . İstifadə tarixi: November 9, 2021.
- Shannon, Victoria. . . May 23, 2006. November 26, 2011 tarixində . İstifadə tarixi: November 9, 2021.
- Shannon, Victoria. . . 23 May 2006. November 26, 2011 tarixində . İstifadə tarixi: 26 June 2006.
- Nield, David. . (ingilis). December 14, 2021. February 9, 2022 tarixində . İstifadə tarixi: December 19, 2021.
- Feiner, Lauren. . CNBC (ingilis). October 13, 2021. October 13, 2021 tarixində . İstifadə tarixi: November 9, 2021.