Universitet (lat.Universitas – birgəlik, ümumilik) — ali məktəb olub fundamental və tətbiqi sahələr üzrə mütəxəssislərin hazırlanması ilə məşğuldur. Bundan əlavə universitetlərdə elmi işlər də aparılır. Beləki, müasir universitetlər elmi pedaqoji vəhdət kimi fəaliyyət göstərirlər. Onların nəzdində bir neçə ixtisas üzrə tədris işlərini həyata keçirən fakültələr vardır. Universitetlər tədris planlarının hazırlanmasında və həyata keçirilməsində, elmi işlərin aparılmasında sərbəstliyə və akademik dərəcələrin (diplom və doktor dərəcələrinin) verilməsində privileqiyaya malikdirlər. Azərbaycanda universitetlərin strukturu keçmiş SSRİ-də yaradılmış və bu günə kimi qalmaqdadır. Bu xarici ölkələrdə olanlardan nisbətən fərqlidir.
Xəzər Universiteti və ya Xəzər Universitəsi — Azərbaycanda rəsmi fəaliyyətə başlamış ilk özəl ali məktəbdir. Xəzər Universiteti professor Hamlet İsaxanlı tərəfindən təsis olunmuşdur. O, 1991-ci ildən 2010-cu il sentyabrın 6-na qədər bu ali məktəbin rektoru vəzifəsini də daşımışdır. 6 sentyabr2010-cu ildən başlayaraq təsisçilikdən əlavə Xəzər Universiteti Direktorlar və Qəyyumlar Şurasının sədri kimi fəaliyyətə başlayan professor Hamlet İsaxanlı professor Con Rayderi Xəzər Universitetinə yeni rektor vəzifəsinə təyin etmişdir.
Mövcud olduğu illər ərzində müxtəlif dərgi və televiziya sorğuları, tələbələr arasında keçirilən sorğular, qeyri-hökumət təşkilatlarının apardığı tədqiqatlar, beynəlxalq komissiyaların dəyərləndirmələri, beynəlxalq şirkətlərin rəyi, beynəxalq reytinqlər və sairlərdə Xəzər Universiteti Azərbaycanın, eləcə də Qafqaz və Mərkəzi Asiyanın, Yaxın Şərqin və Şərqi Avropanın ən yaxşı ali məktəblərindən biri olaraq qiymətləndirmişdir. Xəzər Universiteti ən ciddi və müasir ali məktəb, güclü elm və mədəniyyət ocağı kimi ictimai rəy qazanmışdır.
Padua Universiteti akedemik azadlıqlar uğrunda rəhbərliklə mübahisə yaşamış və bu səbəbdən Bolonya Universitetini tərk etmiş tələbə və müəllimlər tərəfindən yaradılmışdır.