Peçori şəhəri 16-cı əsrdə, 1473-cü ildə Dorpatdan (indiki Tartu) Pskov respublikasına qaçan pravoslav rahib İona tərəfindən əsası qoyulmuş Pskov monastırı yaxınlığında salınmışdır. Şəhərin adı olan Peçori və ya daha əvvəlki versiyası ilə Peçeri toponimi rus dilində " mağara" mənasını verən "peşeri" (пещеры) sözündən törəmişdir. Ərazi zamanla əhəmiyyətli ticarət məntəqəsi və sərhəd qalası halına gəlmişdir.

Peçori, IV İvan Qroznının hakimiyyəti dövründə aparılan opriçnina siyasəti zamanı zemstvaya tabe olan bələdiyyə torpaqlarına daxil edildi. Ərazi Rusiyanın rəqibləri tərəfindən dəfələrlə mühasirəyə alınmışdır: Transilvaniya knyazı Stefan Batoriy Pskov mühasirəsi zamanı Peçorini ələ keçirmiş, şəhər 1592, 1611, 1615, 1630 və 1655-1657-ci illərdə isveçlər və ya polyakların hücumuna məruz qalmışdır. Peçori 1701 və 1703-cü illərdə Şimal müharibəsi zamanı isveçlər tərəfindən mühasirəyə alınmışdır. Müharibədən sonra Rusiyanın sərhədi qərbə doğru dəyişdirilmiş, buna görə də Peçori hərbi əhəmiyyətini itirmişdir.

Şəhər 1708-ci ildə Böyük Pyotr tərəfindən həyata keçirilən inzibati islahatlar zamanı ərazi İnqermanland valiliyinə (1710-cu ildən bəri Sankt-Peterburq Qubernatorluğu olaraq tanınır) daxil edildi.). 1776-cı ildə Peçoriyə şəhər statusu verildi və Peçori qəzası quruldu. Lakin 1797-ci ildə qəza ləğv edildi və ərazi Pskov Qubernatorluğunun Pskov qəzasının bir hissəsi oldu. O vaxtdan etibarən Peçori əvvəlki özünüidarə hüquqlarını qoruyub saxlasa da, F rəsmi olaraq Pskovun alt inzibati vahidi olaraq qəbul edilir.

Şəhər 1820-ci ildə əsasən 228 taxta evdə yaşayan 1258 rus və 27 estonlu da daxil olmaqla 1312 nəfər əhaliyə sahib idi. 1914-cü ildə bu rəqəm 2 240 nəfərə qədər artmışdır. Şəhərin küçələri 31 ağ nüft lampası ilə təchiz edilmişdi.

1889-cu ildə Peçorinin şimal sərhəddindən keçən Pskov-Riga dəmir yolu istismara verilmiş, 1899-cu ildə Peçori dəmir yolu stansiyasının (indiki Peçori-Pskov) açılışı olmuşdur.

Şəhərdə dəri fabrikləri, poçt və teleqraf stansiyası və monastır tərəfiindən mailiyyələşdirilən dörd məktəb və bir xəstəxana mövcud idi. Peçori şəhər tarixinin sonrakı eston dövründə daha da genişlənmiş kətan ticarəti ilə tanınırdı.

Peçori 1918-ci ilin fevralından dekabrına qədər almanlar tərəfindən işğal edildi. Qəsəbə Rusiya vətəndaş müharibəsi ilə eyni vaxtda baş verən Estoniya istiqlal müharibəsi zamanı, 29 mart 1919-cu ildə Estoniya ordusu tərəfindən işğal edildi. Qubernatorluğun mərkəzi olan Pskov şəhəri bolşevik əleyhinə olan Rusiya Şimal-Qərb Ordusu tərəfindən işğal edilmiş, daha sonra 1919-cu ilin avqustunda Qırmızı Ordu tərəfindən azad edilmişdi. Peçori 1920-ci il Tartu sülh müqaviləsinin şərtlərinə əsasən Estoniyaya verildi.

Dünya müharibələri arasındakı illərdə Petseri adlanan şəhər Estoniya respublikasını təşkil edən on bir rayondan biri olan Petseri rayonunun mərkəzi idi. Estoniyanın hakimiyyəti dövründə şəhərin əhalisi etnik estonların gəlişi səbəbi ilə iki dəfə artdı. Bələdiyyə ibtidai məktəblərində tədris həm rus, həm də eston dilində aparılır, 1934-cü il məktəb islahatından sonra eston dilinə daha çox üstünlük verilirdi. 1925-ci ilin mayında Pskov monastırına məxsus ərazilərin böyük bir hissəsi Estoniya hökuməti tərəfindən ələ keçirildi və yeni məskunlaşanlara verildi. 1926-cı ildə ərazidə Müqəddəs Peter lüteran kilsəsi inşa edilmişdir. 1939-cu ildə qəsəbədə 212 taxta tikiliyə ziyan verən və bir çox sakini öldürən böyük yanğın baş verdi.

1940-cı ildə Estoniyanın Sovet İttifaqı tərəfindən işğalından sonra şəhər əvvəlcə Estoniya Sovet Sosialist Respublikasının tərkibində qaldı. Şəhər II Dünya Müharibəsi zamanı 10 iyul 1941-ci ildən 11 avqust 1944-cü ilə qədər Alman ordusu tərəfindən işğal edildi və Reyxskomissariat Ostlandın bir hissəsi olaraq idarə edildi.

SSRİ Ali Sovetinin 23 avqust 1944-ci il tarixli fərmanı və 16 yanvar 1945-ci il tarixli fərmanına əsasən Peçori və Petseri qraflığının şərq hissəsi Rusiya SFSR-nin Pskov vilayətinə verildi və Peçori rayonu yaradıldı. Sovet dövründə də ikidilli təhsil davam etdi və 1956-cı ildə Eston dilində danışan şagirdlər üçün 2 nömrəli Peçori Orta məktəbi açıldı.

1976-cı ildə şəhərin sərhədləri dəmir yolu stansiyası və hal-hazırda sərhəd keçid məntəqəsinə eh sahibliyi edən Kuniçina-Qora da daxil olmaqla bir neçə bitişik kəndi əhatə etmək üçün daha da genişləndirildi.

1991-ci ildə Estoniya müstəqilliyini bərpa etdikdən sonra Sovet İttifaqının Estoniya ərazisinə qarşı iddialarından imtina etdiyi Tartu sülh müqaviləsinə əsasən şəhər və ətrafındakı ərazi Estoniya tərəfindən iddia edildi. Estoniyanın bu iddiadan 1995-ci ilin noyabrında imtina etdiyi bildirildi. 18 may 2005-ci ildə Estoniya tərəfindən yeni bir Estoniya-Rusiya sərhəd çüqaviləsi imzalansa da, bu müqavilə 27 iyun 2005-ci ildə Rusiya tərəfindən rədd edildi və ləğv edildi.

Bundan sonrakı on ildə bir sıra hökumətlərarası məsləhətləşmələr baş tutmuş və 18 fevral 2014-cü il tarixində hər iki ölkə tərəfindən sərhəd müqaviləsinin yeni versiyası imzalanmışdır. Sonuncu versiyaya görə sərhəd Peçori şəhərinə təsir etməyən bir neçə kiçik istisna daxil olmaqla toxunulmazdır. Hər iki tərəfin parlamentinin müqaviləni imzalaması gözlənilir.

Peçori Rus Pravoslav Pskov monastırı ilə məşhurdur. Şəhərdə həmçinin Müqəddəs Peter lüteran kilsəsi yerləşir. Kilsə tarixi orqanı ilə məşhurdur.

1930-cu illərdən etibarən şəhərdə keçirilən oxşar eston tədbirlərindən ilhamlanılan rus mahnı festivalları təşkil olunur.

Peçoridə bir muzey, iki kitabxana, mədəniyyət mərkəzi və uşaqlar üçün incəsənət məktəbi mövcuddur. Şəhərin yaxınlığında Seto əmlak muzeyi yerləşir.

•  (rus.)