Fransa Hind-Çini (fr. Indochine française, vyet. Đông Dương thuộc Pháp, 東洋屬法, khm. ឥណ្ឌូចិនបារាំង, tay อินโดจีนฝรั่งเศส), Hind-Çin İttifaqı fr. Union indochinoise, çin. 法屬印度支那, tay สหภาพอินโดจีน, vyet. Liên bang Đông Dương, khm. សហភាពឥណ្ឌូចិន, laos ສະຫະພາບອິນໂດຈີນ) və ya Hind-Çin Federasiyası (fr. Fédération indochinoise, vyet. Liên đoàn Đông Dương, khm. សហព័ន្ធឥណ្ឌូចិន, laos ສະຫະພັນອິນດູຈີນ) — Cənub-Şərqi Asiyada Fransa müstəmləkələri qrupu. Buraya qərbdə Kamboca, Laos (1899-cu ildən), şimalda Çinin Quançjouvan ərazisi (1898–1945) və Vyetnamın Tonkin bölgəsi, mərkəzdə və cənubda daxil idi. Müstəmləkə 1887-ci ildə təsis edilmişdir və 1954-cü ildə ləğv olunmuşdur. Tarixinin böyük hissəsində paytaxtı Hanoy olmuş, 1887–1902-ci illərdə Sayqon ilə əvəz edilmiş və yenidən 1945–1954-cü illərdə Hanoy olmuşdur.

Tarixi dövlət
Fransa Hind-Çini
Bayraq[d] Gerb
Bayraq[d] Gerb
1887 — 1954

Paytaxt Sayqon, Hanoy, Sayqon
Ərazisi
  • 750.000 km²
Əhalisi
  • 21.599.582 nəf.
İdarəetmə forması federasiya
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

İkinci Fransa imperiyası 1862-ci ildə , 1863-cü ildə Kambocada protektorat qurmuşdur. Üçüncü Fransa Respublikası Vyetnamın şimalını ələ keçirdikdən sonra, 1887-ci ildə bu protektoratlar ittifaqda birləşdirilmişdir. İttifaqa sonradan Laos protektoratı və Çinin Quançjouvan ərazisi olmaqla daha iki qurum daxil edilmişdir. Fransızlar hakimiyyətdə olduqları dövrdə bölgənin sərvətləri istismar etməklə yanaşı, regionda səhiyyə və təhsil sisteminin yaxşılaşdırılmasına da öz töhfələrini vermişdilər. Bununla belə, yerli əhali ilə müstəmləkəçilər arasında dərin fikir ayrılıqları qalmış, yerlilər ara-sıra üsyanlar qaldırmışdır. İkinci Dünya müharibəsi zamanı Fransanın süqutundan sonra müstəmləkə Vişi rejimi tərəfindən idarə olundu və 1945-ci ilin martına qədər altında qalmışdır. Bu zaman . Yaponiyanın təslim olmasından sonra Ho Şi Minin başçılıq etdiyi kommunist təşkilatı olan Vyetmin Vyetnamın müstəqilliyi elan etmiş, lakin sonradan Fransa regiona . 1946-cı ilin axırlarında Fransa və Vyetmin qoşunları arasında Birinci Hind-Çin müharibəsi kimi tanınan tammiqyaslı müstəqillik müharibəsi başlamışdır.

Vyetnam əleyhinə mübarizə aparmaq üçün 1949-cu ildə keçmiş imperator Bao Dayın başçılıq etdiyi Vyetnam Dövləti elan edilmişdir. Fransanın Vyetnamı yenidən birləşdirmək cəhdləri uğursuz olmuşdur. 1953-cü il oktyabrın 22-də və noyabrın 9-da Laos krallığı və müstəqilliklərini elan etmişdir. 1954-cü il Cenevrə Konfransından sonra fransızlar iki ölkəyə (1976-cı ilə qədər) bölünmüş Vyetnamdan könülsüz şəkildə geri çəkilmiş, Fransa Hind-Çini ləğv edilmişdir.

İstinadlar

  1. . 2011-08-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-08-21.

Əlavə ədəbiyyat

  • Addington, Larry H. . Indiana University Press. 2000. səh. . ISBN 0-253-21360-6. İstifadə tarixi: 28 November 2010.
  • Bailey, Gauvin Alexander. . Colonial Architecture Project. Queen's University at Kingston, Canada. 2018. 24 February 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 4 August 2019.
  • Brocheux, Pierre, and Daniel Hemery. Indochina: An Ambiguous Colonization, 1858–1954 (University of California Press; 2010) 490 pages; a history of French Indochina.
  • Chandler, David. (4th). Boulder, Colorado: Westview Press. 2007. ISBN 978-0-8133-4363-1.
  • Chapuis, Oscar. . Greenwood Publishing Group. 1995. ISBN 0-313-29622-7. 2015-11-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-08-21.
  • Chapuis, Oscar. . Greenwood Publishing Group. 2000. ISBN 978-0-313-31170-3. 2022-04-07 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-08-21.
  • . Hochiminh City. HCM City Web. 2005. 2020-11-26 tarixində . İstifadə tarixi: 4 August 2019.
  • . . Ithaca, New York: Cornell University Press. 1976. ISBN 0-8014-0951-9.
  • Duong, Van Nguyen. . McFarland. 2008. ISBN 978-0-7864-3285-1. 2015-10-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-08-21.
  • Edwards, Penny. Cambodge: The Cultivation of a Nation, 1860–1945. Honolulu: U of Hawaii Press. 2007. ISBN 978-0-8248-2923-0.
  • Errington, Elizabeth Jane. . Greenwood Publishing Group. 1990. ISBN 0-275-93560-4. 16 October 2015 tarixində . İstifadə tarixi: 28 November 2010.
  • Evans, Grant. . Crow's Nest, Australia: Allen and Unwin. 2002.  .
  • Forbes, Andrew; Henley, David. Vietnam Past and Present: The North (History of French colonialism in Tonkin). Chiang Mai: Cognoscenti Books. 2012.  .
  • Harris, Richard. "Indochina and the French" History Today (Feb 1955) 5#3 pp 84–94.
  • Kahin, George McTurnin; John W. Lewis. The United States in Vietnam: An analysis in depth of the history of America's involvement in Vietnam. Delta Books. 1967.
  • Llewellyn, Jennifer; Jim Southey; Steve Thompson. . Alpha History. Alpha History. 2018. 20 July 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 4 August 2019.
  • Logevall, Fredrik. Embers of War: The Fall of an Empire and the Making of America's Vietnam (2014). Pulitzer Prize
  • Marr, David. . Berkeley: University of California Press. 1971. ISBN 0-520-01813-3.
  • Marr, David. Vietnamese Tradition on Trial, 1920–1945. Berkeley: University of California Press. 1982. ISBN 0-520-04180-1.
  • Marr, David. . Berkeley: University of California Press. 1995. ISBN 0-520-07833-0.
  • McLeod, Mark. The Vietnamese Response to French Intervention, 1862–1874. New York: Praeger. 1991. ISBN 0-275-93562-0.
  • Murray, Martin J. . Berkeley: University of California Press. 1980. ISBN 0-520-04000-7.
  • Neville, Peter. . Psychology Press. 2007. ISBN 978-0-415-35848-4. 2015-10-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-08-21.
  • . The French Presence in Cochinchina and Cambodia: Rule and Response (1859–1905). Ithaca, New York: Cornell University Press. 1969.  .
  • Owen, Norman G. . U of Hawaii Press. 2005. ISBN 978-0-8248-2890-5. 2022-04-10 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-08-21.
  • Perkins, Mandaley. Hanoi, Adieu: A bittersweet memoir of French Indochina. Sydney: Harper Perennial. 2006. ISBN 978-0-7322-8197-7.
  • Peters, Erica. Appetites and Aspirations in Vietnam. AltaMira Press. 2012.
  • Stuart-Fox, Martin. . Cambridge, UK: Cambridge University Press. 1997. ISBN 0-521-59235-6.
  • . Imperialism in Southeast Asia: "A Fleeting, Passing Phase". London and New York: Routledge. 2001. ISBN 0-415-23289-9.
  • Thomazi, Auguste. La Conquête de l'Indochine. Paris: Payot. 1934.
  • Tønnesson, Stein. . University of California Press. 2010. ISBN 978-0-520-25602-6. 20 November 2015 tarixində . İstifadə tarixi: 28 November 2010.
  • Tuchman, Barbara Werheim. . . 1985. ISBN 0-345-30823-9. 5 October 2015 tarixində . İstifadə tarixi: 28 November 2010.
  • Tucker, Spencer C. . University Press of Kentucky. 1999. səh. . ISBN 0-8131-0966-3Internet Archive vasitəsilə.
  • Tully, John. France on the Mekong: A History of the Protectorate in Cambodia, 1863–1953. Lanham, Maryland: University Press of America. 2003. ISBN 0-7618-2431-6.
  • . L'aménagement linguistique dans le monde (fransız). 2022-01-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-08-21.
  • . The History Place. 1999. 17 December 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 28 December 2010.
  • Watson, D. R. (1970) "The French and Indo-China" History Today (Aug 1970, Vol. 20 Issue 8, pp 534–542; online survey
  • Woodside, Alexander. . Boston: Houghton Mifflin. 1976. ISBN 0-395-20367-8.
  • Zinoman, Peter. . Berkeley: University of California Press. 2001. ISBN 0-520-22412-4.

Xarici keçidlər

  • , from around 1892
  • , a tourism book published in 1910
  • Pierre Brocheux: , in: .
Mənbə — ""

Informasiya Melumat Axtar

Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023