Volfqanq Ketterle (Wolfgang Ketterle, almanca tələffüz: [ˈvɔlfɡaŋ ˈkɛtɐlə]; 21 oktyabr 1957-ci ildə anadan olub) — alman fiziki və Massaçusets Texnologiya İnstitutunun (MIT) fizika professorudur. Onun tədqiqatları atomları mütləq sıfıra yaxın temperatura qədər saxlayan və soyudan təcrübələrə yönəlib[6] və o, 1995-ci ildə bu sistemlərdə Boze-Eynşteyn kondensasiyasını həyata keçirən ilk qruplardan birinə rəhbərlik edib.[7] Bu nailiyyətinə, eləcə də kondensatların erkən fundamental tədqiqatlarına görə o, 2001-ci ildə Erik Allin Kornell və Karl Vimanla birlikdə Fizika üzrə "Nobel" mükafatına layiq görülüb.[8]
| Volfqanq Ketterle | |
|---|---|
| alm. Wolfgang Ketterle | |
| | |
| Doğum tarixi | 21 oktyabr 1957[1][2][…] (68 yaş) |
| Doğum yeri | |
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | fizik, universitet müəllimi[d] |
| Üzvlüyü |
|
| Mükafatları |
|
Ketterle Baden-Vürtemberq əyalətinin Heydelberq şəhərində anadan olub və Eppelheim və Heydelberqdə təhsil alıb.[9] 1976-cı ildə Heydelberq Universitetinə daxil olub, iki il sonra Münxen Texniki Universitetinə keçib və 1982-ci ildə magistr diplomuna bərabər olan diplom alıb.[9][10] 1986-cı ildə Qarçinqdəki Maks Plank Kvant Optikası İnstitutunda Herbert Valter və Hartmut Fiqqerin rəhbərliyi altında eksperimental molekulyar spektroskopiya üzrə doktorluq dərəcəsi alıb, daha sonra Qarçinqdə və Heydelberq Universitetində doktoranturadan sonrakı tədqiqatlar aparıb.[10] 1990-cı ildə MIT-də (RLE) Elektronika Tədqiqat Laboratoriyasında David E. Pritchard qrupuna qoşulub.[9] 1993-cü ildə MIT fizika fakültəsinə təyin edilib və 1998-ci ildən bəri Con D. MakArtur adına Fizika professorudur.[10] 2006-cı ildə RLE-nin direktor müavini təyin edilib və MIT-in Ultrasoyuq Atomlar Mərkəzinin direktoru vəzifəsində çalışmağa başlayıb.[10]
Ketterle, 2008-ci ilin may ayında Prezident Corc Buşa ünvanlanan məktubu imzalayan 20 amerikalıdan biridir. Məktubda Energetika Nazirliyinin Elm Ofisi, Milli Elm Fondu və Milli Standartlar və Texnologiya İnstitutu üçün əlavə təcili maliyyələşdirmə tələb etməklə "2008-ci maliyyə ili üçün Omnibus Təxsisatları Qanun Layihəsində fundamental elm tədqiqatlarına dəyən ziyanı aradan qaldırmağa" çağırılır.[11]
- ↑ Wolfgang Ketterle // Encyclopædia Britannica (ing.).
- ↑ Wolfgang Ketterle // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- ↑ 1 2 https://www.leopoldina.org/fileadmin/redaktion/Mitglieder/CV_Ketterle_Wolfgang_EN.pdf.
- ↑ 1 2 https://www.amacad.org/person/wolfgang-ketterle.
- ↑ 1 2 NNDB (ing.). 2002.
- ↑ "Wolfgang Ketterle". MIT Department of Physics. İstifadə tarixi: 27 oktyabr 2014.
- ↑ Shachtman, Tom. "The Coldest Place in the Universe". Smithsonian Magazine. yanvar 2008. İstifadə tarixi: 27 oktyabr 2014.
- ↑ "Nobel Prize in Physics 2001". Nobelprize.org. Nobel Media. İstifadə tarixi: 27 oktyabr 2014.
- ↑ 1 2 3 "Wolfgang Ketterle – Biographical". Nobelprize.org. Nobel Media. İstifadə tarixi: 27 oktyabr 2014.
- ↑ 1 2 3 4 "Curriculum Vitae – Wolfgang Ketterle" (PDF). Alkali BEC Projects @ MIT. 26 aprel 2015 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 27 oktyabr 2014.
- ↑ "A Letter from America's Physics Nobel Laureates" (PDF).
- Şablon:Nobelprize including the Nobel Lecture 8 December 2001 "When Atoms Behave as Waves: Bose-Einstein Condensation and the Atom Laser"
- Ketterle at MIT
- Ketterle at RLE
- Video Interview
- Text interview
- Interview at American Scientist