Ukay Qyokusen[a] (鵜飼 玉川?, 1807[1], İşioka[d], İbaraki prefekturası – 12 may 1887) – Yaponiyanın ilk peşəkar fotoqrafı. Yaponiyada fotoqrafiyanın qabaqcıllarından biri hesab olunur.[2] Yaponiyada kommersiya məqsədli fotostudiya açan ilk yapondur.[3]
| Ukay Qyokusen | |
|---|---|
| yap. 鵜飼玉川 | |
| Doğum tarixi | 1807[1] |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 12 may 1887 |
| Dəfn yeri |
|
| Fəaliyyəti | fotoqraf |
Ukay Qyokusen 1807-ci ildə İşioki şəhərində (indiki İbaraki prefekturası) varlı samuray ailəsində doğulmuşdur.[4] Onun atası daymyo Matsudayra Cicu Yorisakinin maliyyə müvəkkilli idi və böyük kamberlen titulunu daşıyırdı.[5]
Dörd qardaşın ən kiçiyi olan Ukay 13 yaşında başqa bir daymyonun sake tədarükçüsü Mikavaya tərəfindən övladlığa götürülmüş və beləliklə, tacir statusu almışdır. Lakin rəssam Tani Bunço ilə tanışlığından sonra incəsənətə və əntiq əşyalara maraq göstərməyə başlamışdır. 1831-ci ildə sake biznesindən əl çəkərək rəssam olmağa qərar vermişdir.[5]
Ukay 1859-cu ildə fotoqrafiya haqqında məlumatlar əldə etmək üçün Yokohamaya getmiş və ABŞ fotoqrafı Orrin Frimandan dərslər almışdır. O, Frimanın kamerasını və fotoqrafiya təchizatlarını satın almış, 1860 və ya 1861-ci ildə Edo şəhərinin Yaqenbori bölgəsində "Eyşin-do" adlı fotostudiya açmışdır. O, bir neçə il ərzində zadəgan zümrəsindən olan 200-dən çox şəxsin fotosunu çəkmişdir. 1867-ci ildə fotostudiyanı bağlamışdır.[5] Fotoqraf Kitaniva Tsukuba onun şagirdi olmuşdur.[6]
1879-cu ildə Xəzinədarlığın Çap Ofisinin müvəqqəti işçisi olmuş və 5 ay boyunca səyahət edərək Yaponiyanın qərbində əntiq əşyaların fotolarını çəkmişdir. Onun nəticələri 1880–1881-ci illərdə Xəzinədarlığın Çap Ofisi tərəfindən "Kokka Yoho" (国華余芳?) adı ilə nəşr olunmuşdur.[7]
1860-cı illərə aid edən, müəllifi bilinməyən ambrotipiyalarının bəzilərinin Ukayın işi olduğu güman olunur. Onun tərəfindən çəkildiyi müəyyən edilmiş fotolardan biri 9 mart 1863-cü ildə çəkilmiş Miura Şuşinin portretidir.[7]
Ukay ölümündən 4 il əvvəl – 1883-cü ildə Tokioda yerləşən Yanaka qəbiristanlığındakı bir abidənin altında yüzlərlə şüşə neqativini basdırmışdır.[2] Bu şüşə neqativlər 1956-cı ildə araşdırma məqsədilə torpaqdan çıxarılmışdır.[5] Ukay 1887-ci ildə öldükdən sonra bu abidənin yanında dəfn olunmuşdur.[5]
- ↑ Bəzən Uqay Qyokusen yazılır.
- Bennett, Terry. Photography in Japan: 1853–1912 (ingiliscə). Tuttle Publishing. 2006. 60–62. ISBN 0-8048-3633-7. İstifadə tarixi: 19 noyabr 2024.
- Hannavy, John. Encyclopedia of Nineteenth-Century Photography (ingiliscə). Routledge. 2008. səh. 1415-1416. ISBN 0-415-97235-3. İstifadə tarixi: 19 noyabr 2024.
- Ukay Qyokusen Kotobank saytında.