Qabriel Lipman (fr. Jonas Ferdinand Gabriel Lippmann; 16 avqust 1845[2][3][…] – 13 iyul 1921[2][4][…], Atlantik okeanı[5]) — Fransız–Lüksemburqlu fizik və ixtiraçı. Fotoqrafiyada rənglərin qarışmasına imkan verməyən üsulun kəşfinə görə Nobel mükafatı almışdır.(1908)
| Qabriel Lipman | |
|---|---|
| fr. Gabriel Lippmann | |
 | |
| Doğum tarixi | 16 avqust 1845[2][3][…] |
| Vəfat tarixi | 13 iyul 1921[2][4][…] (75 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Elm sahələri | fizika[1], fotoqrafiya[1] |
| İş yerləri | |
| Təhsili |
|
| Elmi rəhbərləri | Qustav Kirxhof |
| Üzvlüyü |
|
| Mükafatları |
  |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Qabriel Lipman 16 avqust 1845-ci ildə Lüksemburqda anadan olub. Atası fransız yəhudisi idi.1848-ci ildə ailəsi Parisə köçdü. Parisdə Lipmanın anası ona dərs keçməyə başlayır.Lipman olduqca diqqətsiz, amma bir o qədər istedadlı olmuşdur. Onun riyaziyyata xüsusi marağı var idi.1868-ci ildə “École Normale Supérieure”-ə daxil oldu. O, imtahandan kəsilir. Gənc Lipman bu imtahandan keçsəydi, müəllim ola bilərdi. O, fizika sahəsində oxumaq istəmirdi. 1872-ci ildə Heildelberq Universitetinə göndərilir. 1874-cü ildə doktorluq işini müdafiə etdi. Lipman 1875-ci ildə Parisə geri dündü və 1878-ci ilə qədər burada işlədi.
Lipmanın ilk kəşflərindən biri elektrik və kapilyarlıq hadisəsi arasındakı bağlılıq olmuşdur. Bu fikir ona həssas kapilyar elektrometri ixtira etməyə imkan verdi. Daha sonra bu cihaz ilk Elektrokardioqrafiya cihazında istifadə olundu. Bu cihaz həm də “Lipman elektometri” kimi də tanınır.
Lipman şəklin rənglərini çoxaltmağa imkan verən bir üsulun kəşfi və Dalğaların interferensiyası əsalandırdığına görə 1908-ci ildə Fizika üzrə Nobel mükafatı laureatı olmuşdur.1886-cı ildə Lipmanın marağını fotolövhə üzərində günəş spektrında rəngləri aşkar etməyə imkan verən bir üsul çəkdi. 2 fevral 1891-ci ildə o, bu üsulu Elmlər Akademiyasına açıqladı:“Görüntüyə təsir etmədən fotolövhə üzərində rəng spektrının görüntüsünü almağa nail oldum”.
Lipman 1888-ci ildə yazıçı Viktor Çerbuliezin qızı ilə evlənir. O, 13 iyul 1921-ci ildə Kanadada vəfat edir.
- ↑ 1 2 3 4 Lippmann, Gabriel // Çex Milli Hakimiyyət Məlumat bazası.
- ↑ 1 2 3 4 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- ↑ 1 2 Jonas Ferdinand Gabriel Lippmann // Léonore verilənlər bazası (fr.). ministère de la Culture.
- ↑ 1 2 Gabriel Lippmann // Encyclopædia Britannica (ing.).
- ↑ 1 2 3 www.accademiadellescienze.it (it.).
- ↑ Mathematics Genealogy Project (ing.). 1997.