Penanqqalan və ya Penanqqal Malay xalq mifologiyasında gecə vampiri ruhudur. O, havada uçan, başı bədənindən ayrılmış bir qadın ruhu şəklində təsvir edilir, boynundan asılan orqanlar və bağırsaqlar onun bədənindən sallanır. Uzaqdan baxanda alov topu kimi parıldadığı və batmaqda olan günəş işığına bənzədiyi söylənilir.
Penanqqalan, Cənub-Şərqi Asiyada müxtəlif adlarla tanınan oxşar mifoloji varlıqların bir hissəsidir. Bu varlıqların hamısı başlarından sallanan orqanlarla uçan qadın başları kimi təsvir edilir. Digər regional adlar:
- Ahp (Kamboca)
- Kasu (Laos)
- Krasue (Tailand)
- Kuyanq və Leyak (İndoneziya)
- Hantu Polonq (Temuan xalqı)
- Ma Lai (Vyetnam)
- Manananqqal (Filippin)
Penanqqalan adı "tanqqal" sözündən gəlir ki, bu da "çıxarmaq" və ya "ayırmaq" mənasını verir. Bunun səbəbi onun bədənindən ayrılmış baş formasında olmasıdır.
Malay xalq inancına görə, Penanqqalan adi qadınlardan yaranır. Onlar qara magiya ilə məşğul olan ölümsüz varlıqlardır. Bir qadın sirkə dolu bir vannada başı açıq qalan şəkildə meditasiya edərək Penanqqalana çevrilə bilər. Gecələr bədənindən ayrılır və uçaraq ovunu axtarır. O, doğuş zamanı qan, menstruasiya qanı və körpə qanı ilə qidalanır. Gündüz isə bədəninə qayıdır və adi bir qadın kimi görünür. Lakin sirkə qoxusu onu hər zaman ələ verir.[1]
Hikayat Abdullah (1845) adlı mənbədə Penanqqalan haqqında belə deyilir:
"Penanqqalan bir vaxtlar bir qadın idi. O, bir şeytana xidmət edərək magiya sənətini öyrəndi. Müəyyən bir müddət keçdikdən sonra onun başı və boynu bədəndən ayrılaraq uça bilirdi və qurbanlarının qanını içirdi."
Bəzi şəhər əfsanələrinə görə, Penanqqalan qarğış nəticəsində yaranır. Bir hekayədə, bir qadının sirkə dolu vannada meditasiya etdiyi və birdən otağa bir kişinin daxil olduğu üçün diksindiyi söylənilir. Onun başı bədənindən ayrılır və bağırsaqları boynundan çıxaraq onu dəhşətli bir varlığa çevirir. Qadın bu hadisəyə səbəb olan kişiyə hücum edərək onu öldürür və o gündən bəri gecələr qan axtarır.
Penanqqalan əsasən hamilə qadınlara və körpələrə hücum edir. O, Malay evlərinin dirəklərinin altında gizlənərək uzun dili ilə yeni doğmuş anaların qanını içir.
Hücum etdiyi insanlar ölümcül bir xəstəliyə tutulurlar və sağ qala bilmək üçün şamanın (bomohun) müdaxiləsinə ehtiyac duyurlar. Əgər Penanqqalan biri ilə təmas edərsə, həmin şəxs ağrılı yaralar alır və bu yaralar şəfa tapmır. Penanqqalan hücumlarından qorunmaq üçün müxtəlif yollar var:
- "Menqkuanq" bitkisinin tikanlı yarpaqları evin ətrafına səpilir ki, uçan orqanları tutsun və yaralasın.
- Pəncərələrin ətrafına tikanlı bitkilər və ya şüşə qırıntıları yerləşdirilir ki, Penanqqalan içəri girə bilməsin.
- Doğum edən qadınlar yastıqlarının altına qayçı və ya betel qozu doğramaq üçün alətlər qoyurlar, çünki Penanqqalan bu əşyalardan qorxur.
- Ən güclü üsul: Əgər Penanqqalan bədənindən ayrılarkən bədənini tərsinə çevirmək mümkündürsə, başı geri qayıdanda bədəninə tərs bağlanacaq və hamı onun kim olduğunu anlayacaq.
Penanqqalanı tamamilə məhv etmək üçün isə:
- Onun boş bədəninə şüşə qırıntıları tökmək lazımdır, çünki başı qayıtdıqda orqanları parçalanacaq və o, ölə bilər.
- Bədəni yandırmaq və ya müqəddəs mərasimlər keçirmək lazımdır, çünki Penanqqalan bu şəkildə tamamilə məhv edilə bilər[2].
- 1981-ci ildə çıxan "İblis Foliosu" adlı "Zindanlar və əjdahalar" oyun kitabında Penanqqalan bir canavar kimi təsvir olunur.
- "Balidəki mistiklər" (1981) adlı İndoneziya qorxu filmi bu əfsanədən ilhamlanaraq çəkilmişdir[3].
- "Kripşou" adlı Amerika qorxu serialının 3-cü mövsümündə "Narkotik ticarəti" epizodunda Penanqqalan yer alır[4].
- Hellboy: Troll cadugəri və digərləri adlı komikslərdə və Xaos çağırışı adlı "Image Comics" nəşrində Penanqqalan mövcuddur[5].
- ↑ Hikayat Abdullah
- ↑ (malay.) Hantu Penanggalan/Balan-balan Arxivləşdirilib 2009-10-15 at the Wayback Machine
- ↑ Tombs, Pete. Mondo Macabro: Weird & Wonderful Cinema Around the World. St. Martin's Griffin. 1998. səh. 74. ISBN 978-0-312-18748-4.
- ↑ "Hellboy Premiere Edition Wizard". Wizard Press. İstifadə tarixi: February 23, 2009. [ölü keçid]
- ↑ Egan, Toussaint. "Cry Havoc Vol. 1: Mything in Action is Bloody Perfect". Paste. 18 August 2016. İstifadə tarixi: 20 June 2023.