Naftusya — Truskavetsin mineral suyudur. Ukrayna Milli Elmlər Akademiyasının Coğrafiya İnstitutunun məlumatına görə, Naftusyanın Ukraynadan kənarda analoqu yoxdur[1].
Hidrokarbonatlı maqnezium-kalsiumlu zəif minerallaşmış, tərkibində yüksək miqdarda neft mənşəli üzvi maddələr olan mineral su.
Onun özünəməxsus dadı və cüzi neft qoxusu var ki, bu da suyu ilk dəfə içənlər üçün xüsusilə nəzərə çarpandır (müalicəvi suyun adı da buradan gəlir)[2]. Naftusya sularında üzvi maddələrin faizi litrdə 1-35 qram arasında dəyişir[3]. Müqayisə üçün qeyd edək ki, Baden-Baden mineral sularında üzvi maddələrin orta sıxlığı 0,6 q/l, Visbaden - 1,2 q/l, Bad Kissingen - 3,1 q/l, Çexosinek - 5,7 q/l təşkil edir. "Naftusya" avtoxton mikroorqanizmlərin iştirakı ilə lay bitumunun infiltrasiya edilmiş atmosfer suyunu doyuran suda həll olunan üzvi birləşmələrə çevrilməsinin yeraltı biotexnoloji prosesinin məhsuludur[2].
Orqan və toxumalarda iltihabi prosesləri aradan qaldırmağa kömək edir, böyrəklərdən, öd kisəsi, sidik və öd yollarından kiçik daşların və qumun çıxarılmasını stimullaşdırır, maddələr mübadiləsini, mədə-bağırsaq traktının, mədəaltı vəzinin fəaliyyətini normallaşdırır, mədə-bağırsaq traktının, qaraciyərin və mədəaltı vəzinin hərəkətliliyini və ifrazını tənzimləyən yerli sinir və endokrin hüceyrələrinin fəaliyyətini aktivləşdirir. Mineral su həm də sidikqovucu, ödqovucu, ağrıkəsici təsirə malikdir, böyrəklərdə, sidik və öd yollarında, qaraciyərdə, bağırsaqlarda iltihabı aradan qaldırır[4].
"Naftusya"nın özəlliyi ondan ibarətdir ki, onun müalicəvi xassələri hava ilə təmasda itir, ona görə də onu yalnız nasosxanada içmək lazımdır[5].
Naftusyanın yatağı Truskavets şəhərinin mərkəzində 0,6 hektar ərazidə yerləşir. 2007-ci ilə qədər Kurortnaya Balkanın cənub-şərq yamacında kiçik bir ərazidə 9 quyu var idi.
“Naftusya” mineral suyu şəhərin mərkəzindəki eyniadlı “Naftusya” yatağından çıxarılır. İstismar ehtiyatları 1973-cü ildə Dövlət Ehtiyatlar Komitəsi tərəfindən 47,2 m3/gün həcmində təsdiq edilmişdir. Dörd quyu daim istismardadır: №1-NO, №8 NO, 17-N, №21, digərləri ehtiyatdır və müşahidə quyusu kimi istifadə olunur. Müxtəlif tədqiqatlar üçün “Naftusya” mineral suyunun standartı, 1963-cü ildə Naftusya 1 nömrəli bulağın cənubunda 17,8 m dərinliyə qazılmış 21-N nömrəli quyudur.
Hazırda Naftusyanın orta gündəlik hasilatı sutkada 11,1 m3/gün, maksimumu - 15-18 m3/günə qədər iyul-avqust aylarına təsadüf edir.
1, 2, 3 saylı mənbələrin suları xlorid, sulfat-xlorid natrium tərkibli yüksək (6-49 q/dm3) minerallaşmış sulardır. Onların təsdiq edilmiş ehtiyatları sutkada 14,8 m3 təşkil edir. Yatağın işlənməsinin texnoloji sxemi 5 (1 nömrəli su mənbəyi), 10 (2 nömrəli su mənbəyi) və 15 (3 nömrəli su mənbəyi) q/dm3-də hazırlanmış suların minerallaşmasını təmin edən nisbətlərdə çıxarılan duzlu suyun şirin su ilə (minerallaşma 0,8 q/dm3-ə qədər) qarışdırılmasını nəzərdə tutur.
- ↑ "Національний Атлас України". 2011-04-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-09-15.
- ↑ 1 2 "Мінеральні води Трускавця // газета «Джерела Трускавця», спецвипуск". 2009-10-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-09-15.
- ↑ "Воды Трускавца". 2014-03-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-03-22.
- ↑ "Игорь Попович, кандидат медицинских наук, старший научный сотрудник, заведующий лабораторией бальнеологии Института физиологии им. А. А. Богомольца НАН Украины, лауреат премии А. А. Богомольца НАН Украины. Живая вода Нафтуся". 2014-03-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-03-22.
- ↑ "Характер воды Нафтуся и её воздействие на организм". 2014-03-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-03-22.