Litva (lit. Lietuva) köhnə qaynaqlarda Litvaniya, rəsmi adı Litva Respublikası (lit. Lietuvos Respublika) — Avropada, Baltik dənizinin şərq sahilində dövlət. Şimalda Latviya, cənub-şərqdə Belarus, cənub-qərbdə Polşa və Rusiyanın Kalininqrad bölgəsiylə həmsərhəddir. 2004-cü ildən NATO-nun və Avropa İttifaqının üzvüdür.
Litva Respublikası
Lietuvos Respublika
Litva
| |
---|---|
![]() | |
Paytaxtı və ən böyük şəhəri |
Vilnüs-546min sakin ( 2009-cu il) |
Rəsmi dilləri | Litva dili |
Etnik qrupları | 86,4% litvalılar; 5,7% polyaklar; 4,5% ruslar; 1,5% belaruslar; 1,0% ukraynalılar; 0,9% digər millətlər. (2019) |
İdarəetmə forması | Parlament respublikası |
[12.VII.2012 ~] | |
[25.XI.2020 ~] | |
Rusiya imperiyasından müstəqillik | |
Tarixi | |
• Müstəqilliyin elanı |
16 fevral 1918 |
• 1-ci Sovet işğalı |
15 iyun 1940 |
• 2-ci Sovet işğalı |
1944 |
• Müstəqilliyin bərpası |
11 mart 1990 |
• Aİ-yə qəbul |
1 may 2004 |
• Yaranması |
11 mart 1990, 16 fevral 1918, 6 sentyabr 1991 |
Ərazisi | |
• Ümumi |
65300 (123-cü yer) |
• Su (%) |
1,35 |
Əhalisi | |
• 2015 təxmini |
2 980 min (138-ci yer) |
• 2011 siyahıya alma |
3 053 804 |
• Sıxlıq |
53/km2 (137.3/kv. mil) (120-ci) |
ÜDM (AQP) | 2013 təxmini |
• Ümumi |
67,4 milliard (86-cı) |
• Adam başına |
22 600 () |
ÜDM (nominal) | 2008 təxmini |
• Ümumi |
47 304 milyon |
• Adam başına |
14 086 |
İİİ (2008) | 0.869 çox yüksək · |
Valyutası | Avro (€) (EUR) |
Saat qurşağı | UTC+3 () |
• Yay (DST) |
|
Yolun hərəkət istiqaməti | sağ |
Telefon kodu | 370 |
ISO 3166 kodu | |
İnternet domeni | .lt |
Tarix
Tarixdə bir hadisə o birisinin ardınca gəlir, bir yerdə onlar bütöv bir zəncir təşkil edirlər. Keçmişin səhvləri gələcək nəsillərə təsir edir. Əgər dövlət müstəqilliyini itirirsə, sonralar o ya bərpa olunur, ya da birdəfəlik dünya xəritəsindən silinir, xalq isə məhv olur. |
Bunu Litvanın İntibah dövrünün tətqiqatçılarından biri, fəlsəfə doktoru, professor Bronislav belə təsdiq edir.
Siyasət
- Litva Polyaklarının Seçimi, lider: V.Tomaşevski.
- Liberal və Mərkəzçilik İttifaqı, lider: A.Zuokas.
- Liberal - Demokrat Partiyası, lider: V.Mazuronis.
- Litva Sosial - Demokrat Koalisiyası,lider: A.M.Brazauskas.
Əhali
1 yanvar 2012-ci il tarixinə olan rəsmi məlumata əsasən Litva əhalisi 3199,8 min nəfər idi. Onlardan 2142,8 min nəfəri şəhərlərdə, 1057 min nəfəri isə kəndlərdə yaşayırdı. 1 mart 2014-cü il tarixinə olan rəsmi məlumata əsasən isə ölkə əhalisi 2 milyon 939 min 431 nəfər təşkil edir.
Din
2011-ci ilin senzi göstərmiş ki, əhalinin 77,2%-i Roma katolikləridir.
Ərazi
Ümumi ərazisi 65,300 kv. km olan inzibati cəhətdən 6 dairə, 44 rayona bölünür.
Şəhərlər
Tanınmış idmançılar
- Arvidas Sabonis, Basketbol, (Kaunas).
- Sarunas Jasikevicius, Nyu-Orlean, ABŞ.
İstinadlar
- . Official Statistics Portal. Statistics Lithuania. 12 dekabr 2019. 15 dekabr 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 dekabr 2018.
- ↑ Deutsche Nationalbibliothek, Staatsbibliothek zu Berlin, Bayerische Staatsbibliothek, Österreichische Nationalbibliothek Record #4074266-0 // (alm.). 2012—2016.
- ↑ Lietuvos Statistikos Departamentas: 2012-09-08 at the Wayback Machine
- Lietuvos Statistikos Departamentas: 2011-12-15 at the Wayback Machine
- ↑ Lietuvos Statistikos Departamentas: [ölü keçid]
- Department of Statistics to the Government of the Republic of Lithuania. (PDF). 2019-08-15 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2017-12-18.. 15 March 2013.
Xarici keçidlər
- 2005-09-01 at the Wayback Machine