Bu səhifədə iş davam etməkdədir. |
Elbasan (alb. Elbasani) — Albaniyada şəhər. Eyni adlı rayonun və eyniadlı dairənin inzibati mərkəzi.
| Elbasan | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| alb. Elbasani | |||||
 | |||||
.svg) | |||||
 | |||||
|
|||||
| 41°06′45″ şm. e. 20°04′56″ ş. u.HGYO | |||||
| Ölkə |
 Albaniya |
||||
| Dairə | Elbasan | ||||
| Mer | Qledyan Lllayla | ||||
| Tarixi və coğrafiyası | |||||
| Əvvəlki adı | Skampis | ||||
| Sahəsi | 1290 km² | ||||
| Mərkəzin hündürlüyü | 118 m | ||||
| Saat qurşağı | UTC+1 | ||||
| Əhalisi | |||||
| Əhalisi | 141 715 nəfər (2015) | ||||
| Sıxlığı | 77,52 nəf./km² | ||||
| Rəqəmsal identifikatorlar | |||||
| Poçt indeksi | 3001–3006 | ||||
| Nəqliyyat kodu | EL | ||||
| Digər | |||||
| elbasani.gov.al (alb.) | |||||
.svg)  Elbasan | |||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
Albaniyanın üçüncü ən böyük şəhəridir. Şkumbin çayının sağ sahilində, Albaniyanın paytaxtı Tiranadan 54 km cənub-şərqdə yerləşir.
Şəhər ərazisində ilk yaşayış məntəqəsi qədim Yunanıstanın "Skampis" (q.yun. Σκαμπίς) adlı koloniyası kimi yaranmışdır. Roma imperiyası zamanı onun yerində Eqnat yolu üzərində Roma düşərgəsi (lat. Mansio Scampa) qurulur. Daha sonra Osmanlı sultanı II Mehmed tərəfindən 1466-cı ildə İskəndərbəyin qoşunlarına qarşı qala kimi yenidən tikdirdiyi və Elbasan adlandırdığı bir şəhər yaranır.[1] Şəhər Osmanlı dövründə alban milli hərəkatının əsas mərkəzi olur.
2023-cü il siyahıyaalınmasına görə Elbasan bələdiyyəsinin əhalisi 115,101 nəfər olub. Onlardan 66,834 nəfəri bələdiyyə bölməsindədir.
| Tarixi əhali | ||
|---|---|---|
| İl | Əh. | ±% |
| 1950 | 16.492 | — |
| 1960 | 29.786 | +80.6% |
| 1969 | 39.100 | +31.3% |
| 1979 | 61.200 | +56.5% |
| 1989 | 80.650 | +31.8% |
| 2001 | 86.148 | +6.8% |
| 2011 | 78.703 | −8.6% |
| 2023 | 66.834 | −15.1% |
| Mənbə: [2] | ||
- Aleks Buda (1910 - 1993), alban tarixçisi.
- Aleksandr Cuvani (1888 - 1961), dilçi.
- Lef Nosi (1877 - 1946) - Alban siyasətçisi.
- Panayot Plaku (1919-1957) - kommunist general, Ənvər Hoca rejiminə qarşı siyasi qiyamın iştirakçısı.
- Todi Lubonja (1923-2005) - Kommunist dövrünün görkəmli partiya xadimi, Albaniya radio və televiziyasının baş direktoru.
- Bukuroş Sejdini (1916 – 1991), rəssam, səhnə tərtibatçısı, ictimai xadim. Albaniyanın əməkdar müəllimi (1969), Albaniyanın əməkdar artisti (1979). Elbasan şəhərinin fəxri vətəndaşı.
- Dimiter Şuteriki (1915 – 2003) alban yazıçısı, şairi, alimi və ədəbiyyat tarixçisi olub.
- Çlirim Ceka (1945-ci il təvəllüdlü) alban rəssamıdır.
- Magir Domi (1915-2000), alban dilçisi, akademik olub.
- ↑ Pospelov Yevgeni Mixayloviç. Elbasan // Toponimik lüğət: Təxminən 1500 vahid. Moskva: Astrel: AST. E. M. Pospelov. 2002. səh. 329. ISBN 5-17-016407-6.
- ↑ "Cities of Albania".