Dermanyssidae (yun. Derma - dəri və nýsso - sancmaq), Mesostigmata (orta stiqmalı gənələr) alt dəstəsinə aid olan bir gənə (mite) fəsiləsidir.[1] Bu fəsilənin üzvləri əsasən quşların və məməlilərin ektoparazitidir və qanla qidalanırlar.[2]
| Dermanyssiae | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||
| Elmi təsnifat | ||||||
|
Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Ranqsız: Tipüstü: Ranqsız: Ranqsız: Tip: Klad: Yarımtip: Sinif: Dəstəüstü: Dəstə: Yarımdəstə: İnfradəstə: Klad: Dermanyssiae |
||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||
|
||||||
| ||||||
Dermanyssidae fəsiləsinin üzvləri aşağıdakı xüsusiyyətlərlə xarakterizə olunur:
- Ektoparazit həyat tərzi: Əsasən quşların və məməlilərin qanını əmərək yaşayırlar.
- Stiqmaların yeri: Stiqmalar (tənəffüs dəlikləri) adətən koksaların (ayaqların birinci seqmenti) yan tərəfində yerləşir.
- Xeliserae quruluşu: Xeliserae (ağız hissələri) qan əmməyə uyğunlaşmışdır və iti, kəsici uclara malikdir.
- Bədən forması: Bədən oval və yastı şəklində olur, bu da onlara ev sahibinin tükləri və ya lələkləri arasında asanlıqla hərəkət etməyə imkan verir.
Dermanyssidae gənələrinin həyat dövrü yumurta, larva, protonimfa, deutonimfa və yetkin mərhələlərindən ibarətdir. Larvalar altı ayaqlı, nimfalar və yetkinlər isə səkkiz ayaqlıdır.[2]
Dermanyssidae gənələri, ev sahiblərində qan itkisinə, dəri qıcıqlanmasına və allergik reaksiyalara səbəb ola bilər. Bəzi növlər həmçinin quş və məməli xəstəliklərinin vektorları kimi fəaliyyət göstərir.[1]
Dermanyssidae gənələri ilə mübarizə ev sahiblərində və onların yaşayış mühitlərində akarisidlərin (gənə öldürücü dərmanlar) istifadəsi ilə aparılır.
- ↑ 1 2 Krantz, G.W. A Manual of Acarology. Oregon State University Book Stores. 1978. ISBN 978-0882460642.
- ↑ 1 2 Evans, G. Owen. A Manual of Acarology. CABI Publishing. 1992. ISBN 978-0851987295.