Cəmmiyyə — İslamda tarixi şiə məzhəbi. 800-ci illər[1][2] ətrafında aktiv olmuşlar. Cəmmilər Əlinin tanrı, Məhəmmədin isə onun elçisi olduğuna inanırdılar. Qrupun adı ərəbcə "dhamm" felindən gəlir, onu "qınamaq, mühakimə etmək" kimi tərcümə etmək olunur. Ehtimal olunurdu ki, Məhəmmədi Əliyə deyil, insanları ona tabe olmağa çağırmağa başladığına görə qınayırlar.
inancları:
- Əlinin ilahiliyinə[3][4].
- Əlinin Məhəmmədi özünə peyğəmbər təyin etməsnə.
- Məhəmmədin insanları Əliyə yox, ona tabe olmağa çağırmağa başlaması. Bunun üçün Cəmmilər Məhəmmədi (s.a.v) şiddətlə tənqid etdilər.
- Cəmmilərdən bəziləri Əli deyil, Məhəmmədin Allah olduğuna inanırdılar. Bəziləri Əlini, bəziləri Məhəmmədi önə qoyurdular.
- Məhəmmədi də, Əlini də tanrı hesab edənlər də var idi, onları bərabər hesab edirdilər.
- Cəmmilərin bir hissəsi peyğəmbər ailəsinin, yəni Məhəmməd, Əli, Fatimə, Həsən və Hüseynin bir şəxs olduğuna və ya ruhun eyni vaxtda onun bir neçə üzvünə (o cümlədən Fatimə də daxil olmaqla) nazil olduğuna inanırdılar.) və o, əslində qadın deyil, kişi idi.
- ↑ Suffering in the Mu’tazilite theology: ‘Abd al-J̆abbār’s teaching on pain …, by Margaretha T. Heemskerk, pg.28, and 209
- ↑ [https://archive.org/stream/910_shia/910_shia_djvu.txt An Introduction to Shi’i Islam: The History and Doctrines of Twelver Shi’ism, by Moojan Momen
- ↑ "Forthcoming, by Jalal Toufic, pg.3, Footnote 3" (PDF). 2008-08-20 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2023-06-06. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
- ↑ Documents of The Right Word, by Hakikat Kitapevi, pg.66