274301 Vikipediya (müvəqqəti adları: 2008 QH24, 2007 FK34, 1997 RO4) — asteroid qurşağında yerləşən asteroid. 2008-ci ilin avqustunda[5] Ukraynada yerləşən Andruşevka rəsədxanası tərəfindən kəşf edilmişdir. 2013-cü ilin yanvarında asteroidə onlayn ensiklopediya olan Vikipediyanın adı verilmişdir.[6]
| 274301 Vikipediya | |
|---|---|
| | |
| Kəşfi | |
| Kəşf yeri | Andruşevka rəsədxanası |
| Kəşf tarixi | 25 avqust 2008) |
| Təyinlər | |
Şərəfinə adlandırılıb |
Vikipediya[1] |
Alternativ adlar |
2008 QH24, 2007 FK34, 1997 RO4 |
| Orbital xarakteristikaları | |
|
Dövr 1343,5568 gün 3.68 il |
|
| Afelisi | 408.472.770 km |
| Perisentri | 2,028726995798 ± 0 a.v.[2] |
| Aposentri | 2,73241699329 ± 0 a.v.[2] |
Böyük yarımoxu |
356.315.000 km, 2,380571994544 ± 0 a.v.[2] |
| Orbitinin ekssentrisiteti | 0.1458628 |
Siderik dolanma dövrü |
1.341,5918370717 ± 0 sut[2] |
Orbital sürəti |
19,197 km/san |
| Orta anomaliyası | 259,27634499712 ± 0 °[2] |
| Orbitin meyli | 6,72984 dərəcə, 6,730513415202207±0,000004273 dərəcə |
Qalxan düyünün uzunluğu |
183,3061185099374±0,000026587 dərəcə |
Perisentr arqumenti |
2,43425987749 radian[3], 139,52872384669 ± 0 °[2] |
| Nəyin peykidir | Günəş |
| Fiziki xarakteristikaları | |
| Ölçüləri | 1-2 km[4] |
Sinodik fırlanma dövrü |
3.780 s[2] |
| 22,2 | |
Mütləq ulduz ölçüsü |
16,97[2] |
Asteroid Ukraynanın yeganə özəl rəsədxanası olan Andruşevka rəsədxanasının[7] astronomları tərəfindən kəşf edilmişdir.[8] Bu rəsədxana 2003-cü ildən bu yana 90-dan çox asteroid kəşf etmişdir. Astronomlar asteroidi 2008-ci ilin 25 avqustunda, saat 22:47-də (UTC) müşahidə ediblər.[5] Asteroid növbəti gecə də müşahidə edilmiş və ona müvəqqəti olaraq 2008 QH24 adı verilmişdir.[9] 6 sentyabrda rəsədxananın işçiləri asteroidin orbitini dəqiqlikdə hesabladılar. Aparılan araşdırmalar bu asteroidin daha əvvəl ODAS (Fransa), Lemmon Dağı Müşahidə Sahəsi və Stüard rəsədxanası (hər ikisi Arizona, ABŞ)[5] tərəfindən müşahidə olunmuş 1997 RO4 və 2007 FK34 asteroidləri ilə eyni olduğunu göstərmişdir. 2011-ci ilin aprelində asteroidə 274301 nömrəsi verilmişdir.[10] Asteroidin quruluşu öyrənilməyib, lakin asteroid qurşağında yerləşən digər asteroidlər kimi metal və qayadan ibarət olduğu fərz edilir.[11]
Səma cisimlərinə verilən adlarda məsul olan komitə tərəfindən verilən qərarla asteroidə "Vikipediya" adı verilmiş və 27 yanvar 2013-cü ildə bu haqda[6] "Minor Planet Circular" jurnalında xəbər yerləşdirilmişdir. Bu adın verilməsinin təşəbbüskarı Vikimedia Ukraynanın üzvü Andrey Makuxa olmuşdur.[7]
Vikipediya açıq, azad və hər kəs tərəfindən edilən, 2001-ci ildə yaradılmış onlayn ensiklopediyadır. 11 il ərzində yığdığı məlumatlarla ən böyük mənbəyə və internetdə ən çox ziyarət edilən saytlardan biri olmuşdur. Ensiklopediya bütün dünyadan olan entuziastlar tərəfindən 270 dildə inkişaf etdirilmişdir.[6] Orijinal mətn (ing.) Wikipedia is a free, copyleft, collaboratively edited online encyclopedia launched in 2001. In 11 years of its compilation it became one of the largest reference works and one of the most visited web-sites on the Internet. It is developed in more than 270 languages by enthusiasts from all over the world. |
- ↑ JPL Small-Body Database.
- ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 JPL Small-Body Database.
- ↑ https://ssd.jpl.nasa.gov/sbdb.cgi?sstr=274301.
- ↑ Workman, Robert. "'Wikipedia' is in space — as an asteroid". NBC News. 5 fevral 2013. 5 yanvar 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 fevral 2013.
- ↑ 1 2 3 "(274301) Wikipedia = 1997 RO4 = 2007 FK34 = 2008 QH24". Minor Planet Center. 30 yanvar 2013. 21 may 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 sentyabr 2015.
- ↑ 1 2 3 "MPC 82403" (PDF). Minor Planet Center. 27 yanvar 2013. 18 may 2013 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 20 sentyabr 2015.
- ↑ 1 2 "Астероїд, відкритий в Україні, було названо "Вікіпедія"". RegioNews. 31 yanvar 2013. 3 fevral 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 sentyabr 2015.
- ↑ "Minor Planet Discoverers". Minor Planet Center. 30 yanvar 2013. 23 oktyabr 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 sentyabr 2015.
- ↑ "MPS 255948" (PDF). Minor Planet Center. 14 sentyabr 2008. 24 dekabr 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 sentyabr 2015.
- ↑ "MPC 74684" (PDF). Minor Planet Center. 18 aprel 2011. 26 avqust 2012 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 20 sentyabr 2015.
- ↑ "Відкритий в Україні астероїд назвали "Вікіпедія"". NEWSru.ua. 31 yanvar 2012. 15 dekabr 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 sentyabr 2015.