İbrahim Haqqı Ağyol (6 iyul 1888, Silistra, Bolqarıstan knyazlığı – 19 iyun 1950, İstanbul) — Cümhiriyyət dövrünün ilk coğrafiyaçılarından biri.
| İbrahim Haqqı Ağyol | |
|---|---|
| Doğum tarixi | 6 iyul 1888 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 19 iyun 1950 (61 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
İlk təhsilini Silistrədə alan Akyol, 1990-cı ildə oranı yüksək qiymətlərlə bitirmişdir. Məktəbdəki uğuruna görə onu Qalatasaray Sultanisə qəbul ediblər. Həmin dövrdə xaricə tələbə göndərmək yarışmasının qalibi olub, Avropaya Lausanne universitetinə Maarif nəzarəti altında oxumağa yollanır. 3 il ərzində təbii və fiziki coğrafiya üzrə coğrafiya namizədi olur və İstanbulla əsgərliyə görə qayıdır. Müxtəlif universitetlərdə dərs deyn Ağyol 1916-cı ildə Maarif nəzarəti altında Almaniyaya göndərilir. Berlində Texniki Universitetində 3 il qalır. 1923-cü ildə Darüflün imtahanına qatılaraq qalib olaraq, Darüflünə qoşulur. Fiziki və təbii coğrafiya üzrə Türkiyədə bu sahədə ilk coğrafiyaçılardan biri olur. Onun 30 yaxın kitanı dərc olunub. Haqqı Ağyol 1950-ci ildə 62 yaşında vəfat edibdi[1].
İbrahim Haqqı Ağyol 1940-cı ildə Ankara Universiteti Dil və Tarix Coğrafiya fakültəsinində keçirilən Birinci Coğrafiya Konqresinin, Türk Coğrafiya birliyinin və Türk Coğrafiya dərsliyinin yaradıcılarından olmuşdur[2].
Kitablarının bəziləri[3]
- 1924, Anadolu İklimi, Anadolu Mecmuası, Sayı: 4, İstanbul
- 1925, Umumi Coğrafya (Tabii, Beşeri, İktisadi).(L. Gakouedec ve Maurette’den tercüme) İstanbul.
- Akyol, İ. H., Pamir, H. N., 1929, Tepeköy-Torbalı-İzmir Zelzelesi. İstanbul Jeoloji Enstitüsü Neşriyatı: 1, İstanbul.
- 1930, Belgrad Darülfünun Coğrafya Talebelerinin İstanbul’u Ziyaretleri, Darülfünun Edebiyat Fakültesi Mecmuası: 7/4, İstanbul.
- 1940, Erzincan Zelzelesi ve Son Feyezanlar Dolayısıyla, Ülkü Dergisi, Sayı: 86, Ankara.
- Akyol, İ. H., Arda, A. M., 1941, Umumi Coğrafya, İstanbul.
- Akyol, İ. H., Arda, A. M., 1943, Genel Coğrafya, İstanbul.
- 1943, Son Yarım Asırda Türkiye’de Coğrafya 1: Mutlakiyet Devrinde Coğrafya, Türk Coğrafya Dergisi, Sayı: 1, Ankara.
- 1943, Son Yarım Asırda Türkiye’de Coğrafya 2: Meşrutiyet Devrinde Coğrafya, Türk Coğrafya Dergisi, Sayı: 2, Ankara.
- 1943, Son Yarım Asırda Türkiye’de Coğrafya 3: Cumhuriyet Devrinde Coğrafya, Türk Coğrafya Dergisi, Sayı: 3–4, Ankara
- 1944, Türkiye’de Basınç, Rüzgarlar ve Yağış Rejimi, Türk Coğrafya Dergisi, Sayı: 4–5, Ankara.
- 1944, Ölümlerinin Yıldönümü Münasebetiyle; Müderris Faik Sabri Duran ve Prof. Ernest Chaput, Türk Coğrafya Dergisi, sayı: 5–6, Ankara.
- ↑ ^ Arda, A. M., 1955, İbrahim Hakkı Akyol: Coğrafya Ailesinin Büyük Kaybı, Türk Coğrafya Dergisi, sayı:13–14, İstanbul.
- ↑ Ertek, T. A., ve Özbakan, F., 2012, Türk Coğrafya Kurumu Tarihçesi, Türk Coğrafya Kurumu Yayını, sf. 16, İstanbul.
- ↑ Tuncel, H, Yiğit, A, Çelikbağ, S., 2010, Türkiye Coğrafya Bibliyografyası, Kitaplar ve Makaleler, Bilecik Üniversitesi Yay. No: 2, Ankara.