Zore Vinoqradova (17 (30) noyabr 1916 – 18 may 1989, Odessa) — Sovet bioloqu. Biologiya elmləri doktoru (1958).
Zore Vinoqradova | |
---|---|
Doğum tarixi | 17 (30) noyabr 1916 |
Vəfat tarixi | 18 may 1989 (72 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri | |
Təhsili |
|
Fəaliyyəti | bioloq |
Elmi dərəcəsi |
|
Bioqrafiyası
17 noyabr 1916-cı ildə Feodosiya vilayətinin Kulçora kəndində kəndli ailəsində anadan olmuşdur. Atası 1938-ci ildə repressiyaya məruz qalmış və əmək islah düşərgədə dünyasını dəyişmişdir.
Zore ilk təhsilini kənd məktəbində alır. 12 yaşında Feodosiya internat məktəbinə daxil olur. Daha sonra fəhlə məktəbini bitir. Sonra Krım Pedaqoji İnstitutunun tələbəsi olur. 1937-ci ildə "müəllim" ixtisasına yiyələnərək Krım tatar məktəbində müəllim və Sudakdakı orta məktəbdə kimya müəllimi işləmişdir.
Konstantin Vinoqradovun dəvəti ilə 1938-ci ildə Qara-Dağ bioloji stansiyasında tədqiqatçı olur. Sonra onunla evlənir və bu soyadını alır.
Böyük Vətən müharibəsi dövründə Ufaya təxliyə edilir. Evakuasiyadan qayıdaraq Qara-Dağ stansiyasında işə davam edir. 1947-ci ildə namizədlik dissertasiyasını müdafiə edir. 1953-cü ildə Odessa şəhərində Ukrayna SSR Elmlər Akademiyası Hidrobiologiya İnstitutunun bioloji stansiyasında işə başlayır. 1958-ci ildə "Qara dəniz balıqlarında qaraciyərində A vitamini" adlı doktorluq dissertasiyasını müdafiə edərək biologiya elmləri doktoru olur. 1964-cü ildən Cənubi Dənizlərinin Biologiyası İnstitutunun Odessa filialının əməkdaşı işləyir. Burada biokimya şöbəsinə rəhbərlik edir. Odessa Universitetinin Biologiya fakültəsində xüsusi bir kurs keçirmişdir.
18 may 1989-cu ildə dəfn olunduğu Odessada dünyasını dəyişir.
Ailəsi
Əri - Konstantin Aleksandroviç Vinoqradov (1902-1990) - Sovet dəniz bioloqu və ixtiyoloqu, biologiya elmləri doktoru, professor. Cütlük 1940-cı ildə evlənmişdir. Evakuasiya zamanı uşaqları (bir qızı və bir oğlu) dünyaya gəlmişdir. Oğlu - Aleksandr Vinoqradov (1942-ci il təvəllüdlü) - hidrobioloq. Biologiya elmləri doktoru.
Elmi fəaliyyəti
Xüsusilə Qara dənizdəki dəniz orqanizmlərinin ekoloji biokimyasını və onurğasızların kimyəvi tərkibini öyrənmişdir. Qara dəniz balıqlarında bir "qabıq dəyişdirməni" kəşf etmişdir.
100-dən çox elmi məqalənin müəllifidir. Azov, Qara və Xəzər dənizlərindəki "Mikluxo-Maklay" gəmisindəki dəniz ekspedisiyalarının üzvü olmuşdur. 1967-ci ildə Kiyevdəki "Naukova Dumka" nəşriyyatı tərəfindən nəşr olunan "Dəniz orqanizmlərinin biokimyası" əsərinin müəllifidir.
İstinadlar
- . Карадагская научная станция им. Вяземского. Официальный сайт. 07.05.2018. 2021-04-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-04-18.
- Урсу Д. П. 2020-07-02 at the Wayback Machine
- . avdet.org (rus). 2006-11-13. 2020-07-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-06-30.
- . esu.com.ua. 2020-10-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-06-30.
- Косенко Юрий. . islam.in.ua. 2013-03-21. 2021-04-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-04-18.
- . 2021-04-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-04-18.