Yale Hüquq Məktəbi (YLS) — Konnektikut ştatının Nyu-Heyven şəhərindəki özəl tədqiqat universiteti olan Yale Universitetinin hüquq fakültəsidir. 1824-cü ildə yaradılmışdır. Yale Hüquq Məktəbi 2020-ci ildən bəri görə dünyanın ən yaxşı hüquq məktəbi olaraq davamlı olaraq birinci yerdə qərarlaşmışdır. U.S. News & World Report jurnalı hüquq fakültələrinin reytinqlərini dərc etməyə başlayandan bəri Yale Hüquq Məktəbi hər il ABŞ-də bir nömrəli hüquq məktəbi seçilir. 2020–21-ci illərdə müraciət edən tələbələrin yalnız 4%-i qəbul təklifi almışdır ki, bu da ABŞ-dakı hüquq fakültələri arasında ən aşağı göstəricidir. Habelə qəbul təklifi alan tələbələrin 87%-i digər qəbul aldıqları hüquq məktəblərinə nəzərən Yale Hüquq Məktəbini seçdiyindən, bu göstərici ABŞ-də hüquq məktəbləri arasında ən yüksək göstəricisidir.
Yale Hüquq Məktəbi YLS | |
---|---|
41°18′42″ şm. e. 72°55′41″ q. u. | |
Əsası qoyulub | 1824 |
Tələbə sayı | 629 |
Ölkə | |
Sayt | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Yale Hüquq Məktəbinin məzunları arasında prezidentlər Cerald Ford və Bill Klinton və ABŞ-ın keçmiş dövlət katibi Hillari Klinton da daxil olmaqla hüquq və siyasət sahəsində bir çox tanınmış simalar var. Məzunlar arasında həmçinin ABŞ Ali Məhkəməsinin hazırkı hakimləri Klarens Tomas, Samuel Alito, Sonia Sotomayor və Brett Kavanaugh, həmçinin Abe Fortas, Potter Stüart və Bayron Uayt da daxil olmaqla bir çox keçmiş hakimlər; Almaniya prezidenti Karl Karstens, Filippin prezidenti Xose P. Laurel və Malavinin keçmiş prezidenti Peter Mutharika da daxil olmaqla bir sıra dövlət başçıları; ABŞ senatorları, qubernatorları və rəsmiləri; və ABŞ-ın ən yaxşı on dörd hüquq fakültəsindən dördünün, o cümlədən : Pensilvaniya Universiteti Hüquq Məktəbi, Virciniya Universiteti Hüquq Məktəbi, Şimal-Qərb Universiteti Hüquq Məktəbi və Corctaun Universitetinin Hüquq Mərkəzinin hazırkı dekanları yer almaqdadır.
Tarixi
21-ci əsr
Hüquq fakültəsinin 15-ci dekanı Harold Koh (2004–2009) əvvəlki iyirmi il ərzində formalaşmış ənənəyə əsaslanaraq insan hüquqlarını hüquq fakültəsinin işinin mərkəzinə çevirmişdir. 23 mart 2009-cu ildə Ağ Ev Kohu ABŞ Dövlət Departamentinə hüquq məsləhətçisi təyin etmişdir. Robert C. Post onun yerinə hüquq fakültəsinin dekanı vəzifəsinə seçilmişdir.
Akademik mühit
Mədəniyyət
Qurum elmi yönümlü olması ilə tanınır; onun məzunlarının nisbətən böyük bir hissəsi (9%) məzun olduqdan sonra beş il ərzində akademiyada karyera seçir, nisbətən az bir hissəsi (46%) məzun olduqdan beş il sonra hüquq firmalarında işləməyi seçir. Yale Hüquq Məktəbinin 1930-cu illərdən bəri həm professor-müəllim heyəti, həm də tələbə məzunları arasında mədəniyyətinin başqa bir xüsusiyyəti, dövlət qulluğunda ən azı bir neçə il sərf etməyin vacibliyinə vurğu olmuşdur. Bənzər bir vurğu uzun müddətdir ki, məzun olduqdan sonra məhkəmə sistemində katib kimi xidmətə də şamil edilir. Onun 4,5:1 tələbə-müəllim nisbəti ABŞ hüquq fakültələri arasında ən yaxşı göstəricidir.
Yale Hüquq Məktəbində 1960-cı illərin sonlarından tələbə iğtişaşlarının nəticəsində ləğv edilən ənənəvi qiymətləndirmə sistemi yoxdur. Bunun əvəzinə o, birinci semestr birinci kurs tələbələrini sadə Kredit/Kreditsiz sistemlə qiymətləndirilir. Qalan iki il yarım ərzində tələbələr Əla/Keçid/Aşağı Keçid/Kəsr sistemi ilə qiymət alırlar. Eynilə, məktəb öz şagirdlərini akademik göstəricilərinə görə sıralamır. ABŞ məktəblərinin əksəriyyətinin tələb etdiyi tam il əvəzinə yalnız bir semestr məcburi fənlərə (üstəlik iki əlavə yazı tələbinə) malik olması da diqqət çəkir. Qeyri-adi və unikal Konnektikut ştatının məhkəmə qaydaları nəticəsində Yale Hüquq Məktəbi birinci kurs tələbələrinə çoxsaylı hüquq klinikalarından biri vasitəsilə müştəriləri təmsil etməyə imkan verir; digər hüquq məktəbləri adətən bu imkanı yalnız ikinci və üçüncü kurs tələbələrinə təklif edir.
Tələbələr doqquz hüquq jurnalı nəşr edirlər ki, bu jurnallar digər məktəblərdən fərqli olaraq, əsasən tələbə redaktorlarını müsabiqəsiz qəbul edirlər. Yeganə istisna Məktəbin qabaqcıl jurnalı olan Yale Hüquq Jurnalıdır ki, bu jurnal hər yaz dörd və ya beş saatlıq "bluebooking imtahanı"ndan ibarət iki hissəli qəbul müsabiqəsi və ardınca ənənəvi yazı müsabiqəsi keçirir. Jurnal hər il qəbul ediləcək maksimum üzvlərin hədəf sayını müəyyən etsə də, bu, qəti rəqəm deyil. Tələbələr tərəfindən redaktə edilən digər aparıcı nəşrlərə Yale Tənzimlənmə Jurnalı, Yale Hüquq və Siyasət Jurnalı və Yale Beynəlxalq Hüquq Jurnalı daxildir.
Reytinqlər
2020-ci ildən bəri Yale Hüquq Məktəbi görə dünyanın ən yaxşı hüquq məktəbi olaraq birinci yerdədir. Yale Hüquq Məktəbi 1990–2024-cü illər arasında US News & World Report tərəfindən ABŞ-də bir nömrəli hüquq məktəbi seçilib. ABŞ hüquq məktəbləri arasında Yale ən aşağı qəbul və ən yüksək seçilmə dərəcəsinə malikdir — namizədlərin 5%-dən az hissəsi qəbul edilir, qəbul edilənlərin təxminən 80%-i qəbul edildikdən sonra digər qəbul aldıqları hüquq məktəblərinə nəzərən Yale Hüquq Məktəbini seçir. 2018-ci ildə yarandığı gündən bəri, eləcə də 2023–2024-cü il reytinqi də daxil olmaqla Yale Hüquq Məktəbi ən yüksək yerdə qərarlaşaraq, ABŞ Hüquq Məktəbi Reytinqlərinin aqreqatoru olan Fortuna Reytinqində Yale ardıcıl olaraq 1-ci yerdədir, Harvard və Stanford isə həmin tarixdən hazıradək müvafiq olaraq 2 və 3 nömrəli mövqelərini qoruyub saxlayırlar. Yale Hüquq Məktəbininin həmçinin 2000–2010-cu illər arasında hər hansı digər hüquq fakültəsinə nisbətən tələbələrinin daha çox hissəsinin ABŞ Ali Məhkəməsinə katib seçildiyini, bu göstəricidə ikinci ən yüksək hüquq fakültəsinin (Harvard Hüquq Məktəbi) faizindən iki dəfə çox olduğu məlumdur. Bundan əlavə, 2010-cu ildə professor-müəllim heyətinin elmi fəaliyyətinə verilən istinadlarla ölçülən "elmi təsir" sorğusu, Yale professor-müəllim heyətinin ABŞ-də ən çox istinad edilən professor-müəllim heyəti olduğunu müəyyənləşdirmişdir.
Qəbullar
Yale Hüquq Məktəbi hər il 200-ə yaxın yeni tələbə qəbul edir və ABŞ-ın ən yaxşı hüquq məktəbləri arasında ən azsaylı sinif tərkiblərindən birini yaradır. Onun kiçik sinif ölçüsü və prestiji birləşərək qəbul prosesini ABŞ-də ən rəqabətli qəbul prosesinə malik hüquq fakültəsi halına gətirir. 2023-cü ildə giriş sinfi üçün orta ümumi orta müvəffəqiyyət göstəricisi (ÜOMG-GPA) 3,96, orta hüquq fakültəsinə qəbul imtahanı (LSAT) balı isə 175 olmuşdur
Qəbul şöbəsi tərəfindən ilkin yoxlama mərhələsindən sonra müraciətlərin təxminən 25%-i üç müxtəlif professor-müəllim heyəti üzvü tərəfindən müstəqil olaraq qiymətləndirilir. Hər bir müraciət oxucunun istəyi ilə 2–4 bal arasında qiymətləndirilir. Mükəmməl 12 (yəni, hər üç professor-müəllim heyəti üzvündən 4) olan bütün müraciətçilər qəbul edilir və bu barədə dərhal məktəb tərəfindən xəbərdar edilirlər. Hər il bu nəzərdən keçirmə prosesindən keçmədən qəbul edilən 50–80 qeyri-adi göstəricilərə malik tələbə də yer almaqdadır.
Yale Hüquq Məktəbinin Magistratura (LL. M.) Proqramı və Ziyarətçi Tədqiqatçılar Proqramı Birləşmiş Ştatlarda ən kiçik və ən seçmə məzun hüquq proqramları arasındadır. Yale Hüquq Məktəbi təxminən 25 magistrant və təxminən 10 ziyarətçi tədqiqatçı qəbul edir. Bu proqramlar adətən hüquq tədrisində karyera qurmaq niyyətində olan tələbələrlə məhdudlaşır.
Yale Hüquq Məktəbi 1918-ci ilə qədər yalnız kişiləri qəbul edirdi.
Klinik proqramlar
Yale Hüquq Məktəbinin klinikaları problem sahələrinin və hüquq sahələrinin geniş spektrini əhatə edir. Tələbələr müştəriləri federal məhkəmə sisteminin bütün səviyyələrində, Konnektikutdakı əyalət məhkəmələrində və digər ştatlarda, beynəlxalq tribunallarda və məhkəmə orqanlarında, inzibati proseslərdə və özəl arbitrajda məhkəmələr qarşısında təmsil edirlər. Yale Hüquq Məktəbi 2016–2017-ci tədris ili ərzində səkkiz yeni klinika əlavə edərək, son illərdə klinik proqramlarını xeyli genişləndirmişdir.
Görkəmli şəxslər
Yale Hüquq Məktəbinin dekanları
- 1873–1903 Frensis Ueyland III
- 1903–1916 Henry Wade Rogers
- 1916–1927 Thomas Walter Swan
- 1927–1929 Robert Maynard Hutchins
- 1929–1939 Çarlz Edvard Klark
- 1940–1946 Ashbel Green Gulliver
- 1946–1954 Wesley Alba Sturges
- 1954–1955 Harri Şulman
- 1955–1965 Eugene Viktor Rostow
- 1965–1970 Louis Heilprin Pollak
- 1970–1975 Abraham Samuel Goldstein
- 1975–1985 Harri Hillel Vellinqton
- 1985–1994 Guido Calabresi
- 1994–2004 Entoni Kronman
- 2004–2009 Harold Hongju Koh
- 2009–2017 Robert C. Post
- 2017-indiki Heather K. Gerken
İstinadlar
- ↑ . www.shanghairanking.com. İstifadə tarixi: 2024-10-09.
- ↑ 2014-05-28 at the Wayback Machine ("Since US News began ranking schools, Yale Law School has always held the #1 position….").
- . 2023-12-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-03-25.
- . law.yale.edu. 2015-11-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-03-25.
- 2023-09-08 at the Wayback Machine.
- 2023-10-02 at the Wayback Machine, "Yale Law School Expands Public Interest Program, Financial Support for Graduates," April 14, 2008.
- 2014-05-28 at the Wayback Machine.com.
- Yale University. . Grad-schools.usnews.rankingsandreviews.com. 2024-03-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-03-25.
- Kalman, Laura, Yale Law School and the Sixties: Revolt and Reverberations (Chapel Hill: UNC Press, 2005)
- . www.law.yale.edu. 2018-11-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-03-25.
- . 16 March 2016. 31 August 2016 tarixində . İstifadə tarixi: 25 March 2024.
- . 2019-09-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-09-27.
- Admissions, Fortuna. . Fortuna (ingilis). 2023-10-02. 2024-03-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-03-24.
- 2017-12-17 at the Wayback Machine.
- . 2016-08-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-03-25.
- . law.yale.edu (ingilis). 2024-03-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-03-25.
- . 2015-12-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-02-08.
- . İstifadə tarixi: 2008-02-13.
- (PDF). 2016-04-20 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2024-03-25.
- Stevens, Robert Bocking.
- . 2023-12-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-03-25.
- . Yale Law. 2010-06-13 tarixində arxivləşdirilib.
-
↑ Sitat səhvi: Yanlış
<ref>
teqi;law.yale.edu
adlı istinad üçün mətn göstərilməyib