Xasməmmədovlar — Azərbaycan xalqının soylarından biri.
| Xasməmmədovlar | |
|---|---|
| Titul | Bəy |
| Əcdadı | |
| Qohum soylar | Ziyadxanovlar |
| Mənşəyi | Gəncə |
| Təbəəliyi |
 Gəncə xanlığı,  Rusiya imperiyası
|
Soyun yaranması
Hacıbaba bəyin ailəsində 4 oğul var idi və onlardan üçü—Xəlil bəy, Ələsgər bəy, Ələkbər bəy məşhur hüquqşunas və içtimai xadim olub.
Gəncə xanlığının məşhur simalarından olan Xasməmməd bəyin övladları rus üsul-idarəsi dönəmində Xasməmmədov soyadını qəbul etdilər.
1922-ci ilin aprelində Ələsgər bəyi yenə həbs etmişdilər. Ələsgər bəy birinci dəfə XI Ordunun xüsusi şöbəsinin və Azərbaycan FK-nın əmri ilə 1920-ci ilin 29 mayından 4 iyununa qədər heç bir səbəb olmadan həbsdə saxlanılır. Ağır işgəncələrdən sonra buraxılır. 1929-cu ilin son ayları Xəlil bəy Xasməmmədovla qohumluq əlaqəsi olan bütün qohumlar həbsə və sürgünə məruz qalır. Ələkbər və Məmməd bəy 19 mart 1931-ci ildə, Nağı bəy isə 27 mart 1931-ci ildə ailələri ilə birlikdə, şəxsi əmlakları müsadirə edilməklə Qazaxıstana sürgün edilirlər.
Soyun tanınmış nümayəndələri
- Xəlil bəy Xasməmmədov — Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin görkəmli siyasi və dövlət xadimi. 1918-ci ildə Azərbaycan Demokratik Respublikasının ədliyyə və daxili işlər naziri.
- Ələkbər bəy Xasməmmədov — ictimai, siyasi xadimi, hüquqşünas. Gəncə şəhər Dumasının, Gəncə Müsəlman Xeyriyyə Cəmiyyətinin, Gəncə Müsəlman Milli Komitəsinin,Difai Partiyasının Mərkəzi Komitəsinin üzvü,Qeyrət partiyasının qurucularından biri. Azərbaycan Cümhuriyyəti qurulduqdan sonra Mart soyqırımını araşdırmaq üçün hökumətin qərarı ilə yaradılmış Fövqəladə Təhqiqat Komissiyasının sədri daha sonra isə Azərbaycan Məhkəmə Palatasının böyük sədri vəzifələrini icra edib.
Xarici keçidlər
- . 2020-01-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-04-27.
- Özcan, Ömer. (türk). Bakı: “Nurlar” Nəşriyyat-Poliqrafiya Mərkəzi. 2018. 86. ISBN 978-9952-508-77-2. 2023-06-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-11-05.
- . www.1918pogroms.com. 2023-05-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-06-28.
- Yaqublu, Nəsiman. (PDF) (az.). Bakı: Nurlar. 2018. 77. ISBN 978-9952-507-96-6. 2021-04-11 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2024-05-29.
- Bağırova, İradə. (PDF) (rus). Bakı: Elm nəşriyyatı. 1997. 91. ISBN 5-8066-0767-4. 2019-07-13 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2024-06-28.
- (PDF) (az.). II. Bakı: Lider nəşriyyat. 2005. səh. 151. ISBN 9952-417-44-4. 2015-10-18 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2022-12-05.
- (PDF) (rus). Bakı: Nağıl evi. 2011. 232. ISBN 978995221073-6. 2021-01-31 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2024-05-14.
- Dəmirov, Mehman. (az.). Bakı: Azərnəşr. 1997. 49. ISBN 5-552-01756-7. 2024-06-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-06-28.