Xəlifə sultan əl-Hüseyni (1590, İsfahan – 1654, Behşəhr, Mazandaran ostanı) — Səfəvilər dövründə vəzir, sonra baş vəzir (1645-1648).
| Xəlifə sultan əl-Hüseyni | |
|---|---|
| fars. سید علاءالدین سلطانالعلماء آملی | |
.jpg) 19-cu əsrə aid Dehli rəsmi olan Səfəvilərin baş vəziri (solda), çox güman ki, Xəlifə sultan və II Şah Abbas (sağda). | |
| 1623/1624 – 1632 | |
| Əvvəlki | Salman xan Ustaclı |
| Sonrakı | Mirzə Talıb xan |
| 1645 – 1654 | |
| Əvvəlki | Sarı Tağı |
| Sonrakı | Məhəmməd bəy Təbrizi |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 1592/1593 |
| Doğum yeri | İsfahan (əslən Amül) |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | Əşrəf, Mazandaran |
| Fəaliyyəti | alim |
| Atası | Mirzə Rəfi əd-Din Məhəmməd |
| Anası | Adı açıqlanmayan Mərəşi zadəgan qadın |
| Həyat yoldaşı | Xanağa bəyim |
| Dini | islam |
Həyatı
Əsl adı Seyid Əlaəddin ibn Mir Rəfiəddin Məhəmməd bin Mir Şücaəddin Hüseynidir. Xəlifə sultan kimi tanınırdı. Xəlifə sultan Təbriz şəhərində anadan olmuşdu. Seyid əsillidir. Onlara Mərəşiyyə seyidləri deyirdilər. I Şah Abbas Səfəvinin anası tərəfdən qohumu idi.
I Şah Abbas Səfəvinin vaxtında vəzir idi. Şah Səfi hakimiyyətə gəldikdən sonra 1632-ci ildə onu həmin vəzifədən kənarlaşdırdı. Onun yerinə Mirzə Əbutalib xan Ordubadi təyin olundu.
I Şah Abbas Səfəvinin vaxtında adi vəzir olan Xəlifə sultan 1645-ci ildə, II Şah Abbas Səfəvi tərəfindən vəziri-əzəm vəzifəsinə yüksəldi. Gürcü müəllifi Parsadan Qorqicanidze yazır: "Qorçubaşı Canı xan etimadəddövlə Mirzə Tağını öldürdü. Onun ölümünün səkkizinci günündə etimadəddövlə vəzifəsini Xəlifə sultana verdilər.II Şah Abbas Səfəvinin hakimiyyətinin ilk illərindəki daxili çəkişmələr dövləti zəiflətmiş və onun fəal xarici siyasət aparmaq imkanlarını məhdudlaşdırmışdı.
Xəlifə sultan əl-Hüseyni 1653-cü ildə Mazandaranda vəfat etdi.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Məhəmməd Tahir Nəsrabadi, Təzkireyi-Nəsrabadi, Tehran, 1317, səh.15-16.
- Парсадан Горгиджанидзе, История Грузии, Тбилиси, «Мецниереба», 1990, ст.105-106.