Mayrtup (çeçen. Майртуп - "cəsurların düşərgəsi") kənd Çeçenistan Respublikasının Kurçaloyevski rayonunda yerləşir. Mayrtup kənd yaşayış məntəqəsinin inzibati mərkəzidir.
| Mayrtup | |
|---|---|
| Майртуп | |
 | |
| 43°12′13″ şm. e. 46°07′56″ ş. u. | |
| Ölkə | |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Mərkəzin hündürlüyü | 189 m |
| Saat qurşağı | |
| Əhalisi | |
| Əhalisi |
|
| Rəsmi dili | |
| Rəqəmsal identifikatorlar | |
| Poçt indeksi | 366315 |
|
| |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
.svg)
Coğrafiya
Kənd Kürçaloy rayon mərkəzindən şərqdə Qums çayının sol sahilində İskarq çayının töküldüyü ərazidə, Hunq çayından ayrılır və Qroznı şəhərindən 42 km cənub-şərqdə yerləşir. Ən yaxın yaşayış məntəqələri: qərbdə Kürçaloy şəhəri, şimal-qərbdə İlasxan-Yurt kəndi, şimal-şərqdə Baçi-Yurt kəndi, cənub-şərqdə Djiqurtı kəndi və cənubda Xıdı-Xutor kəndi.
Tarix
Mayrtup, XIX əsrin əvvəllərindən etibarən rus yazılı sənədlərində qeyd edilməyə başladı. 1819 ildə General Yermolovun Böyük Çeçen, Şali, Qermençuk, Avturı, Qeldiqen, Mayrtup kəndlərinə cəza ekspedisiyası olmuşdur. Mayrtup 1818-1826-cı illərdə Mayrtup kəndinin sakini Beybulat Taymıyevin rəhbərlik etdiyi qiyamın mərkəzi oldu. Mayrtup eyni zamanda "Mexk-kxel" in (ölkənin Şurası) çağırıldığı ictimai-siyasi mərkəzə çevrildi.
25 may 1825-ci ildə kənddə Ümumi Çeçen Qurultayı toplandı. Maqom Kuduklinski (Dağıstandan), Maqomet Yaraqskinin ortağı, qurultayda çeçen imamı seçildi. 25 iyul 1825-ci ildə kənddə ikinci Ümumi Çeçen Qurultayı toplanırdı. Sonra qiyam iştirakçıları arasında bir parçalanma oldu. 1834-cü ildə Mayrtup kəndindəki növbəti Ümumi Çeçen Qurultayında Taşav-Hacı Çeçenistanın lideri, imam seçildi. Qafqaz müharibəsi illərində kənd dəfələrlə dağıdıldı. 1840-cı ilin noyabrında general Qrabbe Böyük Çeçenistanda bir kampaniya təşkil etdi və Mayrtup və Aki-Yurt kəndlərini darmadağın etdi. Qafqaz müharibəsi başa çatdıqdan sonra çar hakimiyyətinin kəndləri genişləndirmək siyasəti çərçivəsində Mayrtup kəndi ətrafındakı kəndlər ləğv edildi və əhali Mayrtupa köçürüldü. 1877-ci ildə Əlibəy-Hacı qiyamı zamanı ilk böyük döyüş Mayrtupun şimal kənarında oldu, kənd qismən dağıldı.
1944-cü ildən 1958-ci ilə qədər olan müddətdə, çeçenlərin və inquşların sürgün edilməsi və Çeçen-İnquş Muxtar Sovet Sosialist Respublikasının ləğvi zamanı kənd Sulebkentadlandırıldı, Dağıstan Muxtar Sovet Sosialist Respublikasının Şuraqat mahalına daxil edildi və dargilər tərəfindən məskunlaşmışdı.
Əhali
2010-cu il Ümumrusiya Əhali siyahıyaalmasına görə milli tərkib 99,48 % çeçenlər və 0,52 % digər millətlərdən ibarət idi.
İstinadlar
- ↑ .
- ↑ . 2018.
- ..
- "Даймохк (газета)". 2022-08-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-31.
- "Родоначалникми села являются Ялхой…"А. П. Берже — «Чечня и чеченцы»
- . 2012-02-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-31.
- . 2012-03-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-31.
- . 2019-10-31 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-31.
- . 2018-11-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-31.
- Ведомости Верховного Совета РСФСР № 5 1958
- . 2012-12-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-31.
- . 2015-09-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-31.