Abdullah Gül (türk. Abdullah Gül; 29 oktyabr 1946[…], Kayseri) — Türk siyasətçisi, iqtisadçısı və Türkiyə Respublikasının 11-ci prezidenti. Abdullah Gül 2007–2014-cü illərdə prezident vəzifəsində, 2002–2003-cü illər arasında 4 ay Türkiyənin Baş naziri vəzifəsində çalışıb. 2003–2007-ci illərdə isə Baş nazirin müavini və Xarici İşlər naziri vəzifələrində çalışıb.

Abdullah Gül
türk. Abdullah Gül
28 avqust 2007 – 28 avqust 2014
Baş nazir Rəcəb Tayyib Ərdoğan
Əvvəlki Əhməd Necdət Sezər
Sonrakı Rəcəb Tayyib Ərdoğan
Türkiyə Respublikası baş nazirinin müavini
14 mart 2003 – 28 avqust 2007
Baş nazir Rəcəb Tayyib Ərdoğan
Əvvəlki Mehmed Ali Şahin
Sonrakı Cəmil Çiçək
Türkiyə Respublikası Xarici İşlər naziri
14 mart 2003 – 28 avqust 2007
Baş nazir Rəcəb Tayyib Ərdoğan
Əvvəlki Yaşar Yakış
Sonrakı Əli Babacan
Türkiyə Böyük Millət Məclisinin XIX-XXIII çağırışları millət vəkili
20 oktyabr 1991 – 28 avqust 2007
Seçim bölgəsi 1991 – Kayseri
1995– Kayseri
1999 –Kayseri
2002– Kayseri
2007– Kayseri
Türkiyə Respublikasının 24-ci baş naziri
18 noyabr 2002 – 14 mart 2003
Əvvəlki Bülənd Ecevit
Sonrakı Rəcəb Tayyib Ərdoğan
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi 29 oktyabr 1946(1946-10-29)[…](78 yaş)
Doğum yeri
Partiya Rifah Partiyası (1991-1998)
Fəzilət Partiyası (1998-2001)
Ədalət və İnkişaf Partiyası (2001-2007)
Təhsili İstanbul Universiteti
Ekseter Universiteti
İxtisası İqtisadçı, siyasətçi
Fəaliyyəti siyasətçi, diplomat, iqtisadçı
Həyat yoldaşı
Uşağı 3
Dini islam
Elmi fəaliyyəti
Elmi dərəcəsi

Təltifləri Qüdrətli Hamam ordeni Qüdrətli Hamam ordeni "Astananın 10 illiyi" medalı "Heydər Əliyev" ordeni "Niderland şiri" ordeni Order of the Gold Lion of the House of Nassau "Pakistan" ordeni Müqəddəs Georgi adına "Qələbə" ordeni Knight Grand Cross in the Order of the Netherlands Lion Müqəddəs Olaf ordeni Müqəddəs Olaf ordeni "Müqəddəs Olaf" ordeni "Qızıl qartal" ordeni Grand Cross with Chain of the Order of Merit of the Republic of Hungary (civil) Macarıstanın "Xidmətlərə görə" ordeni Macarıstanın "Xidmətlərə görə" ordeni Serafimlər ordeni "İtaliya qarşısında xidmətlərə görə" ordeni "İtaliya qarşısında xidmətlərə görə" ordeni Knight Grand Cross with Collar of the Order of Merit of the Italian Republic "İtaliya qarşısında xidmətlərə görə" ordeninin böyük cəngavər xaçı Şahzadə Henri ordeni Şahzadə Henri ordeni Grand Collar of the Order of Prince Henry Order of Valour Order of Merit "Danaker" ordeni Order of Mubarak the Great Order of Independence "Kral Əbdüləziz" ordeni "Prezident ulduzu" ordeni Grand Cross of the Order of the Bath "Qazaxıstan Respublikasının müstəqilliyinin 25 illiyi" yubiley medalı
Türkiyə Respublikası Dövlət Şərəf medalı
İmzanın şəkli
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Gül 1991, 1995, 1999, 2002 və 2007-ci illərdə Türkiyədə keçirilən ümumi seçkilərdə Kayseri millət vəkili olaraq parlamentə daxil olub. Öncədən Rifah Partiyasının üzvü olsa da, lakin 1998-ci ildə bu partiya dünyəvi respublika prinsipinə zidd hərəkətlərinə görə ləğv edildikdən sonra Fəzilət Partiyasına qoşulub. O, Fəzilət Partiyasının 1-ci növbədənkənar qurultayında sədrlik üçün Rəcai Kutanla yarışıb. O, 521 səslə 2-ci yeri tutub və sədr seçilə bilməyib. Gül 2001-ci ildə qurulan Ədalət və İnkişaf Partiyasının qurucu üzvü kimi Partiyanın yaranmasında mühüm rol oynayıb.

Abdullah Gül 2002-ci ildə Türkiyədə keçirilən ümumi seçkilərdə AK Partiya qalib gəldikdən sonra baş nazir oldu və 58-ci Türkiyə hökumətini qurdu. Gül hökuməti tərəfindən Rəcəb Tayyib Ərdoğana qoyulan siyasi qadağa aradan qaldırıldıqda, Ərdoğan 2003-cü ildə Türkiyə parlament seçkiləri ilə parlamentə daxil oldu və baş nazir olaraq 59-cu Türkiyə hökumətini qurdu. Ərdoğan hökuməti kabinetində Baş nazirin müavini və Xarici İşlər naziri vəzifələrində çalışan Gül 2007-ci ildə Türkiyədə keçirilən prezident seçkilərində prezident seçilərək, 2014-cü ilə qədər bu vəzifəni davam etdirib.

Həyatı

Təhsili və karyerası

Abdullah Gül 29 oktyabr 1950-ci ildə Bünyanda anadan olub. Atasının adı Əhməd Həmdi Gül, anasının adı isə Ədviyə Satoğludur. Ədviyə xanım ərəbəsillidir. İbtidai təhsilini Kayseri Qazi Paşa məktəbində, daha sonra Nəzmi Toker orta məktəbində təhsil almış, Kayseri liseyində bitirdikdən sonra isə İstanbul Universitetinin İqtisadiyyat fakültəsinə daxil olub. 1974-cü ildə təhsilini başa vurduqdan sonra həmin fakültədə başladığı doktorantura təhsili üçün iki il İngiltərədə yaşamış və 1983-cü ildə İstanbul Universitetindən "doktor" adını almışdı. O dövrdə İstanbul Texniki Universitetinin Sakarya Mühəndislik fakültəsinin Sənaye Mühəndisliyi şöbəsinin yaradılmasında (1992-ci ildə İTU-dən ayrılaraq Sakarya Universitetinə çevrildi) böyük rolu olmuş və həmin kafedrada iqtisadiyyatdan mühazirələr oxumuşdur. 1989-cu ildə beynəlxalq iqtisadiyyat sahəsindən dosent adını almışdır.

Tələbəlik illərində Gənclər Təşkilatı Milli Türk Tələbələr Birliyinin üzvü olub. O, Kayseridəki Nəcib Fazil Qısakürək məktəbinin Söğüt Fikir klubunda çalışıb və bu məktəbin öndə gedən simalarından olan Əli Biraderoğlunun ziyalı çevrəsində olub.

Siyasi karyerası

 
Abdullah Gül Xarici İşlər naziri olarkən (2005).

1983–1991-ci illərdə İslam İnkişaf Bankında iqtisadçı olaraq çalışan Gül, 1991-ci ildə keçirilən seçkilərdə Rifah Partiyasından XIX dövr Türkiyə Böyük Millət Məclisinə Kayseri millət vəkili olaraq daxil olub. 1993-cü ildə Rifah Partiyasının sədr müavini təyin edilən Abdullah Gül, 1995-ci ildə keçirilən ümumi seçkilərdə ikinci dəfə Rifah Partiyasının XX dövr Kayseri Millət vəkili seçilib. 1993-cü ildə Rifah Partiyası sədrinin xarici əlaqələr üzrə müavini olub. Bu müddət ərzində o, Avropa və Amerikada bir çox təşkilatlarda etdiyi çıxışlarında partiyanın ideyalarını açıqlayıb.

TBMM Plan və Büdcə Komitəsi və Xarici Əlaqələr Komitəsinin üzvü kimi də fəaliyyət göstərən Abdullah Gül 28 iyun 1996-cı ildə qurulan Ərbakan və Rifahyolu koalisiya hökumətində dövlət naziri və hökumət sözçüsü vəzifələrində çalışıb.

16 yanvar 1998-ci ildə Konstitusiya Məhkəməsi tərəfindən Rifah Partiyası ləğv edilmədən əvvəl qurulan Fəzilət Partiyasına keçən Abdullah Gül, 18 aprel 1999-cu ildə keçirilən ümumi seçkilərdə Fəzilət Partiyasından XXI dövr Kayseri millət vəkili seçilərək, yenidən parlamentə daxil olub.

O, 1992-ci ildə Avropa Şurası Parlament Assambleyasının üzvü olub və Şuranın mədəniyyət, nizamnamə, siyasi və iqtisadi inkişaf komitələrində işləyib. 2001-ci ilə qədər Avropa Şurasında gördüyü işlərə görə o, "Pro merito" medalı ilə təltif edilib və Şuranın "Fəxri üzvü" adına layiq görülüb. O, həm də NATO Parlament Assambleyasının üzvü olub. 2000-ci il martın 8-də partiyada "yenilikçi qanad" adlandırılan deputatların dəstəyi ilə prezidentliyə namizədliyini irəli sürdü. Fəzilət Partiyasının 2000-ci il mayın 14-də keçirilən I növbədənkənar qurultayında 521 səs alaraq 633 səs toplayan Recai Kutandan geri qaldı. Qurultayın nəticələri siyasi dairələr tərəfindən "partiya bazası geniş şəkildə İnnovativ qanad adlanan qanadı dəstəkləyir, lakin partiya hələ rəhbərlik dəyişikliyinə hazır deyil" şəklində şərh olundu. Fəzilət Partiyası 22 iyun 2001-ci ildə Konstitusiya Məhkəməsi tərəfindən ləğv edildikdən sonra Gül bir müddət müstəqil qaldı və 14 avqust 2001-ci ildə qurulan Ədalət və İnkişaf Partiyasının (AK Partiya) Qurucu Şurasının üzvü oldu, partiyalaşma prosesində fəal rolunu davam etdirdi, siyasi və hüquqi məsələlərə cavabdeh olan vitse-prezident vəzifəsində çalışdı. Ona qarşı itirilmiş trilyonluq iddiada hesabat hazırlandı. Deputat toxunulmazlığına görə cinayət məsuliyyətinə cəlb oluna bilmədi. Gülə qarşı olan bu məhkəmə işi 2010-cu ildə ləğv edildi.

AK Partiya Kayseri Millət vəkili və Siyasi və Hüquq məsələləri üzrə sədr müavini vəzifələrində çalışıb. Gül, 3 noyabr 2002-ci ildə keçirilən ümumi seçkilərdə yenidən Kayseri millət vəkili seçildi. AK Partiya sədri Rəcəb Tayyib Ərdoğanın siyasi qadağası ilə 16 noyabr 2002-ci ildə 58 hökuməti qurmaq ona həvalə edildi. Türkiyənin 58 hökuməti 18 noyabr 2002-ci ildə Baş nazir Abdullah Gül tərəfindən qurulub. Rəcəb Tayyib Ərdoğanın 2003-cü il martın 9-da Siirt Millət vəkili yenilənməsi seçkisində parlamentə daxil olmasından sonra Abdullah Gülün başçılıq etdiyi 58 hökumət martın 11-də istefa verdi. Rəcəb Tayyib Ərdoğanın prezidentliyi ilə 14 mart 2003-cü ildə qurulan 59-cu hökumətdə (2-ci AK Partiya hökuməti) xarici işlər naziri və baş nazirin müavini vəzifələrində çalışıb. O, 2005-ci il oktyabrın 3-də başlayan Avropa İttifaqı danışıqları üçün bir çox səlahiyyətlərini Baş müzakirəçi Əli Babacana verdi.

 
Xarici İşlər naziri və Baş nazirin müavini Abdullah Gül, 2004

Prezident seçkisi

24 aprel 2007-ci ildə keçirilən AK Partiya Qrup toplantısında Baş nazir Rəcəb Tayyib Ərdoğan tərəfindən prezidentliyə namizəd göstərildiyi açıqlandı. Aprelin 27-də keçirilən prezident seçkilərinin birinci turunda 357 müsbət səs alsa da, 367 səs sayına çatmadığından seçki ikinci tura buraxılıb; iclasın ləğvi üçün Cümhuriyyət Xalq Partiyasının Konstitusiya Məhkəməsinə verdiyi iddianın nəticəsi olaraq, ilk iclasın açılması üçün Məclisdə 367 üzvün iştirak etməsi şərti ilə qanunun müvafiq müddəasına əsasən Konstitusiya, Məclisin bu ilk iclası Konstitusiya Məhkəməsinin 1 may 2007-ci il tarixli qərarı ilə ləğv edildi. 6 may 2007-ci ildə Assambleyada keçirilən iki sorğuda iclas üçün toplantı yetər sayının olmamasından 11-ci prezident seçilə bilmədi.

22 iyul 2007-ci il seçkilərindən sonra Gülün prezident seçilməməsində AK Partiyanın təkbaşına iqtidara gəlməsinin təsiri oldu. Bunun nəticəsi olaraq Abdullah Gülün "bu, prezidentliyə namizədliyi ilə bağlı açıq mesaj olduğu" şərhi qəbul edilib. Avqustun 13-də 11-ci prezidentliyə namizədlik yekunlaşdı. 2007-ci il avqustun 20-də keçirilən prezident seçkilərinin birinci mərhələsində 341 səs toplayan Gül, 2007-ci il avqustun 24-də keçirilən prezident seçkilərinin ikinci turunda 337 səs topladı.

Abdullah Gül 28 avqust 2007-ci ildə keçirilən prezident seçkilərinin üçüncü turunda 339 səs toplayaraq Türkiyə Respublikasının 11-ci prezidenti seçildi. Böylece Nisan 2007'de başlayan Türkiye'nin 11. Cumhurbaşkanını seçim süreci sona erdi. Beləliklə, 2007-ci ilin aprel ayından başlayan Türkiyənin 11 prezidentinin seçki prosesi başa çatdı.

Prezidentliyi (2007–2014)

 
Gülün prezidentliyi dövründə xarici səfərləri.

Abdullah Gül 2007-ci il avqustun 28-dən 2014-cü il avqustun 28-dək Türkiyənin prezidenti olub. 26.01.2012-ci il tarixli Rəsmi Qəzetdə dərc edilən 6271 saylı Prezident Seçki qanunu ilə səlahiyyət müddəti 7 il olaraq müəyyənləşdi. Konstitusiya Məhkəməsi onun ikinci dəfə namizəd olmasına mane olan qanun müddəasını ləğv etsə də, o, yenidən namizəd olmadı. O, vəzifəsini 28 avqust 2014-cü ildə Rəcəb Tayyib Ərdoğana təhvil verdi.

Əfv etdiyi hökümlülər

2008-ci ilin avqustunda Nəcməddin Ərbakanın itirilmiş trilyon məhkəməsində "saxtakarlıq" səbəbiylə ev dustaqlığı cəzası "daimi xəstəlik" səbəbiylə Abdullah Gül tərəfindən əfv edidi. İtirilmiş trilyon məhkəməsinin müttəhimlərdən biri olan Gül, millət vəkili olduğu üçün mühakimə oluna bilməyib. Baş prokurorun qərarı ilə, cinayətin təqibsizliyinə qərar verilmişdir.

Ailəsi

Abdullah Gül 29 oktyabr 1950-ci ildə Kayseridə anadan olub. Anası Ədəviyə xanım, atası Əhməd Həmdi Güldür.

21 avqust 1980-ci ildə Hayrünnisa Gül (Özyurt) ilə ailə həyatı qurub. Onların Əhməd Münir, Kübra və Mehmet Əmrə adlı üç övladı vardır. İngilis və ərəb dillərini bilən Gül, "Beşiktaş" futbol komandasına da azarkeşlik edir.

Əsərləri

Abdullah Gülün nəşr olunan kitabları aşağıdakılardır.

  • Demokratiya və Hüquq yolunda
  • Qlobal Perspektiv
  • Gələcək Yaxındır
  • Diplomaside Erdemli Güç
  • Türkiyəni və dünyanı yenidən düşünmək

Mükafatları

Lent Mükafat və nişanlar Ölkə Tarix Şəhər Qeydlər Mənbə
Pro Merito medalı   Avropa İttifaqı 2002 Strasburq Avropa Şurası Parlament Assambleyasında on illik fasiləsiz fəaliyyətinə görə "Pro Merito" medalı ilə təltif edilib.
  Əbdüləziz əl-Səud ordeni   Səudiyyə Ərəbistanı 9 noyabr 2007 Ankara Əbdüləziz əl-Səud ordenini Səudiyyə Ərəbistanının ilk kralı Əbdüləziz bin Əbdürrəhman əs-Səuddan almışdır.
  Qüdrətli Hamam ordeni   Böyük Britaniya 13 may2008 Ankara Britaniyanın Ali Cəngavər ordeni Böyük Britaniyanın ən mühüm ordenlərindən biridir.
  Müstəqillik Boyunbağı   Qətər 17 avqust 2009 İstanbul
  Şahzadə Henri ordeni   Portuqaliya 12 may 2009 Ankara Şahzadə Henri ordeni "Infante Dom Enrique"nin ən yüksək ordenidir və yalnız dövlət başçılarına verilir.
  İtaliya Respublikasına xidmətinə görə ordeni   İtaliya 17 noyabr 2009 İtaliya Respublikasına xidmətinə görə ordeni İtaliyanın ən yüksək ordenidir.
  Böyük Mübarək nişanı   Küveyt 21 Aralık 2009 Küveyt şəhəri
  Kamerun Respublikasının Cəsarət ordeni   Kamerun 16 mart 2010 Yaunde Xidmətə görə ordeni Kamerunun ikinci ən yüksək ordenidir.
  Pakistan ordeni   Pakistan 31 mart 2010 İslamabad Pakistan ordeni Pakistan hökuməti tərəfindən verilən ən yüksək mülki mükafatdır.
2010 Chatham House mükafatı   Böyük Britaniya 9 noyabr 2010 London "İlin dövlət adamı" mükafatını prezident Gülə İngiltərə kraliçası II Elizabet vermişdir.
  Macarıstan Respublikasına xidmətlərinə görə ordeni   Macarıstan 15 noyabr 2011 Ankara "Xidmətə görə" ordeni Macarıstanın ən yüksək dövlət mükafatıdır.
  Hollandiya Aslanı böyük Cəngavər nişanı   Niderland 16 aprel 2012 Amsterdam Hollandiya Aslanı 1815-ci ildən verilməyə başlayıb.
  Qızıl Qartal ordeni   Qazaxıstan 11 oktyabr 2012 Ankara Qızıl Qartal ordeni Qazaxıstanın ən yüksək ordenidir.
  Serafim Kral ordeni   İsveç 11 mart 2013 Stokholm Serafim ordeni İsveçin dövlət və hökumət başçılarına verilən ən yüksək mükafatıdır.
  Müqəddəs Georgi Qələbə ordeni   Gürcüstan 19 aprel 2013 Ankara "Müqəddəs Georgi" ordeni Gürcüstan prezidentinin təltif etdiyi ikinci ən böyük medaldır.
  Prezidentin Ulduz ordeni   Türkmənistan 29 may 2013 Aşqabad Türkmənistan Dövləti ordeni ilk dəfə Abdullah Gülə verilmişdir.
  Müqəddəs Olaf ordeni   Norveç 5 noyabr 2013 Ankara Bu mükafat, Norveç Krallığında ən yüksək mükafatdır.
  "Heydər Əliyev" ordeni   Azərbaycan 12 noyabr 2013 Heydər Əliyev ordeni Azərbaycanın ən ali ordenidir.
  Nassau Evi Qızıl Aslan ordeni   Lüksemburq 18 noyabr 2013 Qızıl Aslan ordeni Lüksemburqun ən yüksək milli ordenidir.
Beynəlxalq Mahtimqulu mükafatı   Türkmənistan 3 aprel 2014 Mükafat məşhur türkmən şairi Məhtumqulu Firakinin adını daşıyır.
  Şimali Kipr Türk Respublikasının Dövlət nişanı   Şimali Kipr Türk Respublikası 19 iyul 2014 Lefkoşa
  Türkiyə Respublikası Dövlət Şərəf medalı   Türkiyə 28 avqust 2014 Ankara Prezidentlikdən gedərkən Rəcəb Tayyib Ərdoğan tərəfindən Dövlət Şərəf medalı ilə təltif edilib.
  "ADA" Universitetinin fəxri doktoru   Azərbaycan 30 noyabr 2015

Qalereya

İstinadlar

  1. (Türkçe). www.hurriyet.com.tr. () tarixində .
  2. Abdullah Gul //  (ing.).
  3. Abdullah Gül //  (alm.).
  4. . () tarixində .
  5. . () tarixində .
  6. . () tarixində .
  7. (türk). () tarixində . ()
  8. . mfa.gov.tr. () tarixində .
  9. . () tarixində .
  10. . () tarixində .
  11. (Türkçe). () tarixində .
  12. . milliyet.com.tr. () tarixində .
  13. (Türkçe). 2018-11-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-29.
  14. . () tarixində .
  15. (). () tarixində .
  16. (Türkçe). 2021-02-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-29.
  17. . () tarixində .
  18. . 2021-02-07 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-29.
  19. (Türkçe). () tarixində .
  20. (Türkçe). () tarixində .
  21. (türk). 2017-03-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-29. ()
  22. . () tarixində .
  23. . () tarixində .
  24. Kurt, Süleyman. . (türk). 30 September 2007 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 August 2007.
  25. . Milliyet (türk). 27 July 2008. 17 August 2009 tarixində . İstifadə tarixi: 27 December 2008.
  26. . () tarixində .
  27. (Türkçe). () tarixində .
  28. . () tarixində .
  29. . () tarixində .
  30. . NTV.com. 1 Mayıs 2007. () tarixində .
  31. . NTV.com. 2009-02-10 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-09-04.
  32. . () tarixində .
  33. . NTV.com. 15 Ağustos 2007. () tarixində .
  34. . NTV.com. () tarixində .
  35. . NTV.com. 28 Ağustos 2007. () tarixində .
  36. . 15 Haziran 2012. 14 Temmuz 2014 tarixində .
  37. . 1 Haziran 2013 tarixində .
  38. . haber3.com. 23 Nisan 2001. 15 Eylül 2015 tarixində .
  39. . 26 Eylül 2008 tarixində .
  40. . haber3.com. 19 Şubat 2006. 15 Eylül 2015 tarixində .
  41. 2019-04-21 at the Wayback Machine 19 mart 2019. 21 Nisan 2019 tarihinde arşivlendi. Erişim 21.04.2019
  42. . Çankaya Köşkü. 2014-12-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-30.
  43. . Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı. 9 Kasım 2007. 2013-12-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-30.
  44. . 2014-04-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-30.
  45. . Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı. 13 Mayıs 2008. 2014-04-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-30.
  46. . 24 Kasım 2011. 2015-10-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-30.
  47. . Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı. 12 Mayıs 2009. 2014-04-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-30.
  48. . Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı. 12 Mayıs 2009. 2013-12-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-30.
  49. . İtalya Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Sarayı. 30 Ekim 2009. () tarixində .
  50. . Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı. 17 Kasım 2009. () tarixində .
  51. . 21 Aralık 2009. () tarixində .
  52. . Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı. 21 Aralık 2009. 2013-12-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-30.
  53. . 16 Mart 2010. 2014-04-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-30.
  54. . Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı. 16 Mart 2010. () tarixində .
  55. . 31 Mart 2010. 2014-04-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-30.
  56. . [Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı. 31 Mart 2010. 2012-04-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-30.
  57. . www.chathamhouse.org. 2015-10-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-30.
  58. . 9 Kasım 2010. 2012-03-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-30.
  59. . 2014-04-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-30.
  60. . Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı. 15 Kasım 2011. 2012-03-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-30.
  61. . Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı. 17 Nisan 2012. 2014-04-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-30.
  62. . Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı. 17 Nisan 2012. 2012-05-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-30.
  63. . 11 Mart 2013. 2014-04-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-30.
  64. . Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı. 11 Ekim 2012. 2015-07-10 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-30.
  65. . 11 Mart 2013. 2014-04-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-30.
  66. . Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı ().
  67. . Çankaya Köşkü. 30 Mayıs 2013. 2014-04-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-30.
  68. . 2015-05-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-30.
  69. . 2014-04-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-30.
  70. . Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı. 5 Kasım 2013. 2013-11-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-30.
  71. 2015-09-22 at the Wayback Machine (az.)
  72. . president.az. 2015-09-20 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-30.
  73. . 12 Kasım 2013. 2014-12-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-30.
  74. . Çankaya Köşkü.
  75. . 2014-11-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-30.
  76. . Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı. 19 Temmuz 2014. 2016-03-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-30.
  77. . 28 Ağustos 2014. 2014-08-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-30.
  78. 2015-12-21 at the Wayback Machine. azertag.az, 30.04.2015 (az.)

Xarici keçidlər

Mənbə — ""

Informasiya Melumat Axtar

Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023