Vərdək vilayəti, Vərdəg və ya Məydən-Vərdək (puşt. وردګ, dəri وردک) — Əfqanıstan İslam Respublikasının 34 vilayətindən biri.
Vərdək vilayəti | |
---|---|
دایکندی | |
|
|
Ölkə | |
İnzibati mərkəz | Meydanşəhr |
Tarixi və coğrafiyası | |
Sahəsi |
|
Hündürlük | 2.848 m |
Saat qurşağı | |
Əhalisi | |
Əhalisi |
|
Rəqəmsal identifikatorlar | |
ISO kodu | AF-WAR |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Coğrafiyası
Vilayətin sahəsi 8.938 km², 2009-cu ilin əvvəlinə olan rəsmi məlumata əsasən əhalisi 540.1 min nəfər, inzibati mərkəzi Meydanşəhr şəhəridir.
Əhalisi
Əhalisinin 70%-ni puştunlar, 20%-ni həzaralar və 10%-ni digər xalqların nümayəndələri (kuçilər, taciklər, qızılbaşlar və s.) təşkil edir.
Vilayətdə puştunların böyük Vardak tayfası məskunlaşıb. Bu tayfa Mayar, Mirxel (və ya Mirel) və Nuri qəbilələrindən ibarətdir. Bu tayfaya mənsub insanlar Hisai-Əvvəli Behsud və Mərkəzi Behsud rayonlarında əhalinin əksəriyyətini təşkil etməklə yanaşı digər rayonlarda da yaşayırlar. Həmçinin vilayətdə puştunlarına Qılzay (Xəlci) İttifaqına daxil olan Hotak və Xaroti tayfaları da yaşayırlar.
Qızılbaşlar Əfqanıstana Səfəvilər və Əfşarlar imperiyası zamanı Azərbaycandan köçürülmüşlər. Yüksək savadlılığı ilə seçilir və dövlət idarəsi orqanlarında çalışırlar. Dinləri islam (şiə qolu) dinidir. Etnik kökən baxımından əsasən afşar türklərindən ibarətdirlər. Kompakt şəkildə vilayətin Hisai-Əvvəli Behsud və Dəy-Mirdad rayonlarında yaşayırlar.
Taciklər viləyətin mərkəzi Maydanşəhr şəhəri ətrafında və Hisai-Əvvəli Behsud rayonunda yaşayırlar.
Həzaralər şiə-islam etiqadlı türk-monqol kökənli xalqdır. Vilayətin əsasən Mərkəzi Behsud, Cağatu, Nirx və Day Mirdad rayonlarında məskunlaşıblar.
Kuçilər az sayda olmaqla vilayətin Cəlriz, Hisai-Əvvəli Behsud, Mərkəzi Behsud, Nirx və Dəy-Mirdad rayonlarında yaşayırlar.
İnzibati quruluşu
Vilayət inzibati cəhətdən Meydanşəhr, Cəlriz, Hisai-Əvvəli Behsud, Mərkəzi Behsud, Dəy-Mirdad, Çəki Vərdək, Seydabad, Nirx və Cağatu rayonlarına bölünür.
İstinadlar
- (ərəb.). الجهاز المركزي للإحصاء.
- . 2010-01-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-07-29.
- . 2006-07-07 tarixində . İstifadə tarixi: 2009-06-10.
- ↑ . 2015-06-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2009-06-11.
- ↑ . 2022-04-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2009-06-10.
- . 2015-07-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2009-06-11.