Tuxyadan istifadə olunması barədə üç nəzəriyyə: Bulqar, Amazon və Ön Asiya nəzəriyyələri mövcuddur. Bulqar nəzəriyyəsinə əsasən tarixin müxtəlif dönəmlərində çuvaş qadınlar kişilərlə bərabər döyüşlərdə iştirak etmişlər, xalq arasında bununla bağlı bir çox əfsanələr də yaranmışdır. Qədim dövrlərdə tuxya qulaqları qorumaq üçün dəmir və ya poladdan hazırlanmış elementlərdən ibarət hərbi şlem rolunu oynayırdı. Bu qulaqcıqlar baş geyiminin əsas hissəsini təşkil edən dəridən hazırlanməış remenə bərkidilirdi. Tuxyanın Volqa bulqarlarından çuvaşlara keçməsi barədə də müxtəlif ehtimallar vardır.

Amazon nəzəriyyəsinə əsasən çuvaş qadınlarının əcdadları sarmat amazonkaları olmuşdur. Çuvaş dilində "Amazonka" dəqiq məna ifadə edən iki ifadədən ibarətdir: "ama"-dişi və "sin" - insan. Amazonkaların bu ərazidə yaşamaları daha bir mənbədə- İtaliya rahibi Fra Maura tərəfindən Portuqaliya kralı V Alfons üçün hazırlanan və o zamanlar kartoqrafiyada ciddi mənbə kimi qəbul edilən xəritədə katolik rahib hazırda Çuvaşıstanın yerkləşdiyi Volqa və Sur çayları arasındakı ərazini Amazoniya adlandırmışdır. Belə bir qənaətə gəlmək olar ki, polad lövhəciklərlə əhatə olunan tuxya hərbi şlem kimi müdafiə funksiyası daşıyırdı. Bu baş geyiminin təsvirlərinə yunan qablarının üzərinə çəkilmiş təsvirlərdə də rast gəlmək mümkündür.

1. Михайлов П. Чувашские женские головные уборы: тухья и хушпу. — Националь. — 2004. — № 9.