Shahed 171 Simorgh (Azərbaycan dili: “Simurq quşu” və ya “Zümrüd quşu”; bəzən S-171), Shahed Aviasiya Şirkəti tərəfindən istehsal edilmiş olan, İranın reaktiv təyyarələrə dəstək məqsədilə istifadə etdiyi “uçan qanad” (Flying wing) dizayınına malik olan PUA-sıdır.
Shahed 171 Simorgh | |
---|---|
İstismarçılar | |
Baza modeli | Lockheed Martin RQ-170 Sentinel |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
İran tərəfindən ələ keçirilmiş Lockheed Martin RQ-170 Sentinel Pilotsuz uçuş aparatının tam ölçülü kopyasıdır. Shahed 171 Simorgh Pilotsuz uçuş aparatı RQ-170 aparatına əsaslanan, İranın uçan qanadlı pilotsuz uçuş aparatlarından biri və Saegheh ilə birlikdə, istifadə edilən və eyni zamanda onunla tez-tez qarışıq salınan, Saegheh pilotsuz uçuş aparatının daha kiçik versiyasıdır. İlk uçuşunu 2014-cü ildə həyata keçirmişdir. Hal-hazırda İran Hərbi Hava Qüvvələri tərəfindən istifadə edilir.
Dizayn
Simurq pilotsuz uçuş aparatının, eniş çarxlarına və şinlərə qədər olan hissəsi Lockheed Martin RQ-170 Sentinelin dəqiq bir nüsxəsidir. Əsasən fiberglas (şüşə lif) materialından istifadə edilərək istehsal olunduğu görünür. Bir tədqiqatçı iddia edir ki, çəkisi, mühərriki və dözümlülüyü RQ-170-dən zəifdir.
İran aparatın döyüş sursatları ilə silahlandırıla biləcəyini iddia etməsi Qərb analitikləri tərəfindən mübahisələrə səbəb olmuşdur.
Statusu
2014-cü ildə Simurq “ucuz saxta” adlandırılmış və İranın yaydığı fotolar “xam örnəklər” hesab edilmişdir. Müstəqil analitiklər, məsələn, uçan qanad dizaynı üçün uçuşa nəzarət sisteminin çox tələbkar olduğuna işarə edərək Saegheh-ə ciddi şübhə etdiklərini ifadə etmişdirlər.
2014-cü ildəki məlumata görə ikisi istehsal mərhələsində idi. 2014-cü ildə İran tərəfi bildirmişdir ki, 2015-ci ilin mart ayına qədər dörd ədədi xidmətə qəbul ediləcək.
PUA ilk dəfə 2015-ci ilin may ayında görülmüşdür və 2016-cı ilin oktyabr ayında İranın dövlət televiziyasında aparatın uçuş kadrları göstərilmişdir. Ceynin (Jane) təhlili PUA-nı Kaşan Hərbi Hava Bazasına yerləşdirmişdir.
Simurqun faktiki olaraq hər hansısa bir əməliyyat zamanı istifadə edilməsi məlum deyil və ola bilər ki, 2018-ci ildən sonra layihəyə son verilmişdir.
Bəzi mənbələr bir ədəd Shahed 171-in 2018-ci ilin fevral ayında baş vermiş olan İsrail-Suriya münaqişəsi zamanı vurulmuş ola biləcəyini bildirirlər, lakin vurulmuş PUA, ehtimal ki, ona çox oxşar olan Saegheh olmuşdur.
İstifadəçilər
İstinadlar
- ↑ . bellingcat. 13 February 2018. 18 July 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 24 August 2019.
- Opall-Rome, Barbara. . 13 February 2018.
- ↑ . 12 May 2014. 1 September 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 24 August 2019.
- Ahmad, Naveed. (PDF). International Institute for Iranian Studies (Rasanah). 2 June 2019. [ölü keçid]
- . en.farsnews.com. 2019-08-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-08-24.
- Rawnsley, Adam. . 30 November 2014. 18 August 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 24 August 2019.
- Wright, Galen. . 14 May 2014. 17 April 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 24 August 2019.
- . en.farsnews.com. 2018-11-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-08-24.
- ↑ . 8 October 2016. Archived from the original on 8 October 2016. İstifadə tarixi: 24 August 2019.
- . Offiziere.ch. 8 October 2016. 21 October 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 August 2019.
- Frew, Joanna. (PDF). Oxford: Drone Wars UK. May 2018. səh. 12. 2022-08-17 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2019-08-24.