Semyon Leontyeviç Bretanitski (rus. Семён Леонтьевич Бретаницкий; 25 noyabr (7 dekabr) 1886, Odessa, Xerson quberniyası – 7 yanvar 1963, Bakı) — Azərbaycan-sovet skripkaçısı və pedaqoqu, professor (1927), Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi (1936). Azərbaycanda ilk simli kvartetin və fortepiano triosunun təşkilatçısıdır.
| Semyon Bretanitski | |
|---|---|
| rus. Семён Леонтьевич Бретаницкий | |
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Odessa, Odessa qəzası, Xerson quberniyası, Rusiya imperiyası |
| Vəfat tarixi | (76 yaşında) |
| Vəfat yeri | Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ |
| Vətəndaşlığı |
 Rusiya imperiyası→ AXC→ SSRİ
|
| Uşağı |
|
| Musiqiçi məlumatları | |
| Fəaliyyəti | skripkaçı, musiqi pedaqoqu, konsertmeyster |
| Musiqi alətləri | skripka, kamança |
| Mükafatları |
 
|
Həyatı
Semyon Bretanitski 25 noyabr (7 dekabr) 1886-cı ildə Odessada anadan olmuşdur. 1911-ci ildə Almaniya imperiyasındakı Leypsiq Konservatoriyasını, 1914-cü ildə isə Sankt-Peterburq Konservatoriyasını ([ing.] sinfi) bitirmişdir. Solist kimi çıxış etmiş, simfonik orkestrlərin konsertmeysteri olmuşdur. 1916-cı ildən Bakıda yaşamışdır.
1916-cı ildən Rus İmperator Musiqi Cəmiyyəti tərkibindəki musiqi məktəbində müəllimlik edən Semyon Bretanitski Azərbaycan Dövlət Konservatoriyası yarandığı tarixdən, 1921-ci ildən burada dərs demiş, 1927-ci ildə professor adını almış və 1930–1951-ci illərdə Simli alətlər kafedrasının müdiri olmuşdur. Burada skripkadan əlavə, kamança dərsləri də demişdir. Onun tələbələri sırasında V. Ayvazov, Tofiq Bakıxanov, Azər Rzayev, [ing.], Georgi Xocayev, A. Xoculiyan və başqaları olmuşdur.
Semyon Bretanitski Azərbaycan bəstəkarlarının bir sıra skripka əsərlərinin ilk ifaçısı olmuşdur. O, Azərbaycanda ilk simli kvartetin (1925) və fortepiano triosunun (1937) təşkilatçısı və iştirakçısıdır.
Semyon Bretanitski 7 yanvar 1963-cü ildə Bakıda vəfat etmişdir.
Təltif və mükafatları
- "Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi" fəxri adı — 1 fevral 1936
- "Şərəf nişanı" ordeni — 25 fevral 1946
Qeydlər
- Həmin dövrdə Bakı Musiqi Texnikumu Rus İmperator Musiqi Cəmiyyəti nəzdində fəaliyyət göstərir və Bakı şöbəsi adlanırdı
İstinadlar
- ↑ Бретани́цкий Семён Леонтьевич // Музыкальная энциклопедия: [ в 6 т.]. Т. 1. А — Гонг. М.: Советская энциклопедия. гл. ред.: Ю. В. Келдыш. 1973. стб. 572. 102 000 экз.
- ↑ Бретани́цкий Семён Леонтьевич // Музыкальный энциклопедический словарь / гл. ред.: Г. В. Келдыш. М.: Советская энциклопедия. 1990. С. 82. ISBN 5-85270-033-9. 150 000 экз.