Saqopşi - Haqqinda Melumat

Saqopşi
Saqopşi
	Сагопши
	43°28′50″ şm. e. 44°35′23″ ş. u.
Ölkə	Rusiya;
Tarixi və coğrafiyası
Əsası qoyulub	1863
Sahəsi	120 km²;
Mərkəzin hündürlüyü	397 m
Saat qurşağı	UTC+03:00;
Əhalisi
Əhalisi	12.882 nəf. (2023) ;
Rəsmi dili	İnquş dili,; rus dili;
Rəqəmsal identifikatorlar
Poçt indeksi	386340
	Saqopşi

Saqopşi (inquş Соагӏапче) — İnquşetiya Respublikasının Malqobek rayonunda yerləşən kənd.

Coğrafiya

Kənd Alxançurt dərəsində, Sunjenski silsiləsinin şimal yamacında, Malqobek şəhərinin rayon mərkəzindən cənubda və Maqas şəhərindən 60 km şimal-qərbdə yerləşir.

Ən yaxın yaşayış məntəqələri: şimalda — Malqobek şəhəri, şimal-şərqdə — kəndi, şərqdə — , cənub-şərqdə — və cənub-qərbdə — Psedax və kəndləri.

Ən yaxın qatar stansiyaları bir-birindən eyni uzaqlıqda olan Nazran, Terek və Şimali Osetiyanın şəhəri Mozdokda yerləşir.

İqlimi

Bölgənin iqlimi mülayimdir. Orta temperatur +11 ° C-dir. Ən isti ay avqust (24 ° C), ən soyuq ay yanvar (-6 ° C)-dır. Orta yağıntının miqdarı ildə 893 millimetrdir. İyul ayında 134 millimetr yağıntı düşsə də, avqustun sonuna doğru isə sadəcə 36 millimetr yağıntı düşür.

Tarixi

1863-cü ildə o vaxtkı Kiçik Kabarda dağlıq ərazisindəki Psiqobja çayında, bir-birindən təxminən 3 km məsafədə iki yeni yaşayış məntəqəsi meydana gəldi- Eldarxan-qala kəndlərindən köçənlərin məskunlaşdığı Sokalo Bokova aulu (Yuxarı Saqopş) və əsasən Tarskaya vadisindən (Abrekovo kəndi) gələn köçkünlər tərəfindən məskunlaşılan Alamkaç Qataqacev (Nijni Saqopş).

1865-ci ildə sakinlərinin Türkiyəyə köçməsi səbəbi ilə Tsokalo Bokov kəndi boş idi və tezliklə yurdları digər orsthoylar tərəfindən məskən seçildi, kəndə yeni bir ad verildi — Yeni Ax-Barzoy.

1874-cü ildə məcburi köçürülmə və iki yaşayış məntəqəsinin birləşməsi nəticəsində müasir Saqopşi kəndi meydana gəldi.

1944-cü ildən 1957-ci ilədək olan müddətdə, çeçenlərin və inquşların sürgün edilməsi və Çeçen-İnquş Muxtar Sovet Sosialist Respublikasının ləğvi zamanı kənd Noqtsard adlandırıldı və Şimali Osetiya Muxtar Sovet Sosialist Respublikasının tərkibinə daxil edildi. 1958-ci ildə kənd əvvəlki adı — Saqopşi qaytarıldı.

Əhali

İllərə görə əhali: Saqopşi
(Mənbə: )
İl	1926	2002	2006	2007	2008	2009	2010	2011	2012	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019
Əhali	2381	10 738	11 221	11 336	11 461	11 646	10 048	10 076	10 360	10 604	10 950	11 247	11 487	11 675	11 918	12 158

Milli tərkib

Əhalinin %98.93-ü inquşlar təşkil edir.:

Tanınmış şəxslər

— İnquş yazıçı və dramaturqudur.

Qardanov Torko-Hacı — XX əsrin əvvəllərində İnquşetiya Saqopşi və Qadiy kəndlərinin imamı. 1917–1923-cü illər vətəndaş müharibəsi qəhrəmanı..

Həmçinin bax

Psedax

İstinadlar

↑ .
(rus). 2023-08-18. İstifadə tarixi: 2023-08-23..
. 2018-01-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-23.
. 2016-06-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-23.
(rar). не ранее 1995. 2012-02-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-01-02.rar. Объём 8 МБ.
СПРАВКА "К вопросу о границах Республики Ингушетия с Чеченской Республикой" Назрань, 2012г.
Марьям Яндиева, Адам Мальсагов, "Ингушетия и ингуши", Москва, 1999г.
Иванов М.А., "В горах между рр. Фортангой и Аргуном", 1902г.
Рапорт. Начальник Владикавказского округа, отдел 1-й, 18 июля 1872 года, № 4228, г.Владикавказ Начальнику Терской области.
2022-03-28 at the Wayback Machine (см. документ № 99)
↑ (rus). Федеральная служба государственной статистики. January 1, 2019. July 19, 2019 tarixində . İstifadə tarixi: October 1, 2019.
. pop-stat.mashke.org (ingilis). January 11, 2019 tarixində . İstifadə tarixi: October 1, 2019.
. www.gks.ru (rus). Федеральная служба государственной статистики. September 11, 2019 tarixində . İstifadə tarixi: October 1, 2019.
. www.gks.ru (rus). Федеральная служба государственной статистики. January 1, 2012. May 13, 2019 tarixində . İstifadə tarixi: October 1, 2019.
. www.gks.ru (rus). Федеральная служба государственной статистики. January 1, 2013. May 13, 2019 tarixində . İstifadə tarixi: October 1, 2019.
. 2016-03-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-06-04.
Боков А. Торко-Хаджи Гарданов // Грозненский рабочий. 1988. 5 ноября. Стр. 3.

[_5dedeff8735db8ae-1] .

[_45ebe4a0800a5efa-2] (rus). 2023-08-18. İstifadə tarixi: 2023-08-23..

[3] . 2018-01-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-23.

[4] . 2016-06-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-23.

[5] (rar). не ранее 1995. 2012-02-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-01-02.rar. Объём 8 МБ.

[6] СПРАВКА "К вопросу о границах Республики Ингушетия с Чеченской Республикой" Назрань, 2012г.

[7] Марьям Яндиева, Адам Мальсагов, "Ингушетия и ингуши", Москва, 1999г.

[8] Иванов М.А., "В горах между рр. Фортангой и Аргуном", 1902г.

[9] Рапорт. Начальник Владикавказского округа, отдел 1-й, 18 июля 1872 года, № 4228, г.Владикавказ Начальнику Терской области.

[10] 2022-03-28 at the Wayback Machine (см. документ № 99)

[2019census-11] (rus). Федеральная служба государственной статистики. January 1, 2019. July 19, 2019 tarixində . İstifadə tarixi: October 1, 2019.

[12] . pop-stat.mashke.org (ingilis). January 11, 2019 tarixində . İstifadə tarixi: October 1, 2019.

[13] . www.gks.ru (rus). Федеральная служба государственной статистики. September 11, 2019 tarixində . İstifadə tarixi: October 1, 2019.

[14] . www.gks.ru (rus). Федеральная служба государственной статистики. January 1, 2012. May 13, 2019 tarixində . İstifadə tarixi: October 1, 2019.

[15] . www.gks.ru (rus). Федеральная служба государственной статистики. January 1, 2013. May 13, 2019 tarixində . İstifadə tarixi: October 1, 2019.

[16] . 2016-03-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-06-04.

[17] Боков А. Торко-Хаджи Гарданов // Грозненский рабочий. 1988. 5 ноября. Стр. 3.