S. P. Q. R. — Qədim Roma dövlətinin rəsmi adı. Latın abreviaturudır. Roma legionlarının bayraqlarında və Roma şəhərinin küçə və keçidlərində həkk olunmuşdu. Hal-hazırda Roma şəhərinin gerbində bu yazılar mövcuddur. Risorcimento zamanında İtaliya dövlətinin simvolu kimi də göstərilirdi. Belə ki, Birinci dünya müharibəsi zamanında plakatlarda məhz bu sözlər yazılırdı. Benito Mussolini isə bunu ozünün rejiminin propaqandası kimi istifadə edirdi. Başlanğıcdakı S sözü(senatus) Senat sözünü, P (populus) xalq, Q (-que — və, populusque) və R (Romanus yaxud Romanorum) yəni Roma və ya Romalı kimi izah olunurdu. Bütün bu sözlərin başlaşğıcı S. P. Q. R hərfləri ilə başlayırdı. Mənası isə Senatus Populusque Romanus -Senat və Roma xalqı. İmperator Titin arkasında (81-ci il) və Trayanın kolonnasında (113-cü il) bu abreviaturaya rast gəlmək olar.

Qədim Roma tarixi

Dövrlər

Roma çarlığı ( e. ə. 754 — e. ə. 509)

Roma Respublikası ( e. ə. 509 — e. ə. 27)

Roma İmperiyası ( e. ə. 27 — 1453-cü illər)

Prinsipat Qərbi Roma Dominat Bizans

Respublika konstitusiyası

Senat Komisia Magistratura

Magistratlar

Konsul Pretor Senzor Kurullu Edil Kvestor Xalq tribunu Qubernator Propretor

Fövqəladə magistratlar

Diktator Suvarilər rəisi (Magister equitum) Hərbi tribun Çar İnterreks Triumvirat Desemvirlər

Titullar

Leqat Duks Prefekt Vikar Liktor Hərbi magistr İmperator Prinseps Baş pontifik Avqust Sezar Tetrarx

Sülalələr

Yulilər-Klavdilər ( e. ə. 27— 68) Flavilər (69–96) Nerva-Antonin (96–192) Konstantinlər (305–363) Valentinlər (364–378) Feodosiya (378–395) Yustinianlar (518–602) İraklilər (610–695; 705–711)

Əhali, inzibati və sosial tərkib

Latınlar Sabinlər Etrusklar Patrisilər Plebeylər Pretorianlar Barbarlar Qladiator Kuriya Senturiya Triba Vestal bakirəsi Matrona

Qədim Romada hüquq

Xatirənin lənətlənməsi (Damnatio memoriae ) Roma vətəndaşlığı Fərqlənmə kursu (Cursus honorum) Digesta Konkubinat

bax