Kim asanlıqla səyahət etmək istəyirsə, Ona de, "Riyaz əs-siyahət" kitabını oxusunHacı Zeynalabdin Şirvaninin "Riyaz əs-siyahət" əsərində Asiya və Afrika xalqlarının mədəniyyəti, ictimai fikri, fəlsəfəsi, ədəbiyyatı və tarixi haqqında qiymətli məlumatlar yer almışdır. Bundan əlavə Yaxın Şərq və ona yaxın ərazilərdə yaşamış alim və şairlərin mənsub olduğu cərəyanlar və məktəblər haqqında da maraqlı məlumatlar vermişdir. Şirvani bəzi ölkələr, şəhərlər, bölgələr və tayfaların adlarının meydana çıxmasının mənşəyi və əsası haqqında da söhbət açmışdır. Şirvaninin bu əsəri eyni zamanda onun dünyagörüşünü tədqiq etmək baxımından da əsas mənbələrdən biri hesab edilə bilər. Şirvaninin əsəri təsəvvüfün araşdırılması baxımından da qiymətli bir mənbədir.

Kitabın adının niyə “Riyaz əs-siyahət” adlanmasına gəlincə isə müəllif bunu belə əsaslandırır: Zeynalabdin Şirvani qeyd edir ki, bu kitabda cürbəcür xəbər çiçəkləri və müxtəlif səyahətlər bitkisi göyərdiyinə, rəngarəng hekayə meyvələri və şirin rəvayət səmərələri dəydiyinə görə onu “Riyaz əs-siyahət” adlandırmış və orada hər ölkənin böyük və kiçik şəhərlərini əlifba sırası ilə aydınlaşdırıb yazmışdır

• Şirvani öz əsərlərini fars dilində yazmışdır. Akademik Ə. Ə. Əlizadə və T. A. Məhərrəmovun redaktorluğu və A. A. Quliyevin ön sözü ilə 1974-cü ildə Moskvada Şərq ədəbiyyatı redkasiyasında yenidən fars dilində nəşr edilən bu əsərin II hissəsinin I cildi ilk dəfə olaraq 2024-cü ildə Azərbaycan dilinə tərcümə edilmişdir. Əsər Azərbaycan dilinə AMEA Şərqşünaslıq İnstitutunun "İran tarixi və iqtisadiyyatı" şöbəsinin elmi işçisi Şahin Yəhyayev tərəfindən tərcümə edilmişdir. Tərcümə edilmiş əsərin elmi redaktoru coğrafiya elmləri doktoru, professor Zakir Eminov, rəyçilər isə tarix elmləri doktoru, professor Şahin Fazil və tarix elmləri doktoru Vasif Qafarovdur * Şirvaninin Səyahət bağları "Riyaz əs-siyahət" əsərinin II hissəsinin II cildi də artıq tərcümə edilərək nəşr edilmişdir. Qeyd edilən II cildin fars dilindən tərcüməsi Ələddin Məlikova məxsusdur. Tərcümə edilmiş əsərin elmi redaktoru coğrafiya elmləri doktoru, professor Zakir Eminov, redaktoru AMEA Şərqşünaslıq İnstitutunun "İran tarixi və iqtisadiyyatı" şöbəsinin elmi işçisi Şahin Yəhyayev, rəyçilər isə tarix elmləri doktoru, professor Şahin Fazil və tarix elmləri doktoru Vasif Qafarovdur.

Xalqımızın tərbiyə edib böyütdüyü bu görkəmli alimin adı nəinki vətənimizdə, hətta onun sərhədlərindən çox-çox uzaqlarda da geniş şöhrət tapmışdır. H. Z. Şirvaninin tarixi, fəlsəfi, coğrafi, bioqrafik xarakter daşıyan əsərləri Çin, Hindistan, Koreya, İran, Türkiyə, İndoneziya, Bolqarıstan, Polşa, Fransa, İngiltərə və s. ölkələrin mütəxəssisləri və alimləri tərəfindən çox yüksək qiymətləndirilir. Nəzərə almaq lazımdır ki, Şirvaninin elmi irsi və əsərlərinin sayı barədə araşdırmaçılar müxtəlif, bəzən də yanlış fikirlər söyləmişlər.Abbasqulu Ağa Bakıxanov, Firudin bəy Köçərli və digər müəlliflər Şirvaninin ancaq bir əsərini qeyd ediblər. Digər tədqiqatçılar onun iki əsərinin olduğunu söyləmişlər. Rzaqulu xan Hidayət, Məsuməli şah Şirazi, "Çarlz Rio" isə Şirvaninin üç əsərinin olduğunu qeyd edirlər. Rzaqulu xan Hidayət, Məhəmməd Əli xan Tərbiyət, Məhəmməd Əli Təbrizi və digərləri Şirvaninin yuxarıda qeyd edilən 3 əsərindən əlavə şeirlərinin də olduğunu söyləmişlər. Şirvaninin əsərlərindən məlum olur ki, onun 3 böyük əsəri olmuşdur: "Səyahət bağları" ("Riyaz əs-siyahət"), "Səyahət bağçaları" "Hədayiq əs-siyahət" və "Səyahət bustanı" "Bustan əs-siyahət". Aparılan araşdırmalardan belə məlum olur ki, Şirvaninin qeyd edilən 3 əsərindən əlavə digər 3 əsəri də mövcud olmuşdur. Bu barədə hər şeydən öncə Cəlaləddin Ruminin həyat və yaradıcılğından bəhs edən məqalə və Misirin Xədiviyyə kitabxanasında qorunan trarktatı qeyd etmək lazımdır. Bundan əlavə Şirvaninin şeirlər divanı da mövcuddur.