QalakəndAzərbaycan Respublikasının Gədəbəy rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd.

Qalakənd
40°29′28″ şm. e. 45°45′24″ ş. u.
Ölkə
Tarixi və coğrafiyası
Saat qurşağı
Xəritəni göstər/gizlə
Qalakənd xəritədə
Qalakənd
Qalakənd
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar
1 yanvar 1903 Yelizavetpol qəzası, Qalakənd kəndi

Tarixi

XIX əsrin ortalarında Gədəbəy rayonu ərazisində mis filizi yataqları kəşf edilmiş və Qalakənddə 1855-1856-cı illərdə yerli sahibkarlar tərəfindən misəritmə zavodu tikilmişdir. Daha sonra həmin zavod Almaniyanin "Simens" şirkəti tərəfindən alınaraq, 1865-ci ildə yenidən qurulmuşdur. Burada əksəri azərbaycanlılar olmaqla yanaşı, ruslar, almanlar, yunanlar, bolqarlar, rumınlar, italyanlar və başqaları işləyirdilər. Qalakənd misəritmə zavodu Avropada ən böyük metallurgiya mərkəzlərindən birinə çevrildi. 1883-cü ildə Qalakənddə İkinci misəritmə zavodu işə düşdü. Həmin illərdə Gədəbəy və Qalakənd misəritmə zavodlarında odun yanacağı maye yanacağı ilə, yəni mazut və neftlə əvəz edildi. 1887-ci ildə Zaqafqaziyada birinci olaraq Qalakənd HES işə salındı və burada iri balıqçılıq təsərrüfatı yaradıldı. Qalakənd Misəritmə Zavodunda dünyada birincilər sırasında Siemens-Billiter elektroliz laboratoriyası quraşdırıldı və bu üsulla təmiz mis əldə edilməyə başlanıldı. 1891-ci ildə Qalakənd zavodunda elektroliz yolu ilə qızıl və gümüş istehsal olunurdu. Qazma işləri əvvəllər əllə aparılırdısa, 1893-cü ildən almazla, 1902-ci ildən isə bu işlər elektriklə görülmüşdür. Müxtəlif səbəblərə görə 1914-cü ildə Siemens qardaşlarının Gədəbəy-Qalakənd bölgəsində fəaliyyətləri başa çatmışdır.

Toponimikası

Qalakənd oyk. Gədəbəy r-nunun Rüstəm Əliyev i.ə.v.-də kənd. Şəmkir çayının sahilində, Şahdağ silsiləsinin ətəyindədir. XIX əsrdə kənd Qarabulaq (indiki Rüstəm Əliyev) kəndində ucalan dağın zirvəsindəki Koroğlu qalasına görə belə adlanmışdır. Bəzi tədqiqatçılara görə, həmin qalanın adı Nizami GəncəvininXosrov və Şirin” poemasında qeyd etdiyi Pərisuz olmuşdur.

Əhalisi

2009-cu ilin siyahıyaalınmasına əsasən kənddə 174 nəfər əhali yaşayır.

İqtisadiyyatı

Əhalinin əsas məşğuliyyətini kənd təsərrüfatı-əkinçilik, maldarlıqheyvandarlıq təşkil edir.

Qalereya

Həmçinin bax

Xarici keçidlər

İstinadlar

  1. . 2023-03-31 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-03-31.
  2. Azərbaycan Toponimlərinin Ensiklopedik Lüğəti. Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası. Nəsimi adına Dilçilik İnstitutu. Şərq-qərb Bakı-2007. səh.427
  3. Azərbaycan Respublikası Əhalisinin Siyahıyaalınması. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi. Bakı-2010. Səh.629
Mənbə — ""

Informasiya Melumat Axtar

Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023