Qərbi ermənicə, Türkiyə ermənicəsi və ya İstanbul ermənicəsi (erm. Արեւմտահայերեն) — hind-Avropa dili olan iki müasir erməni ləhcəsindən biridir. 1915-ci ilə qədər bütün Mərkəzi, Şərq və Cənub-Şərqi Anadolu Regionlarında danışılırdı. 1915–1917-ci illərdə Erməni deportasiyası və xarici ölkələrə mühacirət səbəbi ilə hal-hazırda əsasən erməni diasporu tərəfindən danışılır. Türkiyədəki və İstanbuldakı ermənilərin cüzi bir hissəsi bu dildə danışır. Türkiyədə erməni dili (Qərbi erməni ləhcəsi) müasir erməni cəmiyyətində yalnız kiçik bir azlıq tərəfindən danışılır. Əsas dil olaraq türk dilinin erməni dilinin yerini almasına görə Türkiyədə erməni dili məhv olma prosesinə daxil olmuş və YUNESKO tərəfindən Türkiyədə erməni dili dünya illik "Atlas of the World's Languages in Danger" Atlasına (Təhlükədə olan Dünya i Atlası) əlavə edilmiş və burada Qərbi Erməni ləhcəsini "definitely endangered language" ("mütləq nəsli kəsilməkdə olan bir dil") kimi xarakterizə etmişdir.
| Qərbi erməni dili | |
|---|---|
| Orijinal adı | արեւմտահայերէն |
| Ölkələr | |
| Danışanların ümumi sayı |
|
| Təsnifatı | |
| Yazı | Erməni əlifbası |
| Dil kodları | |
| ISO 639-1 | — |
| ISO 639-2 | — |
| ISO 639-3 | |
| Dilin strukturlarının dünya atlası | |
| Ethnologue | |
| hye-war | |
| IETF | hyw |
| Glottolog | west2348 |
| Bu dildə olan Vikipediya | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Erməni diasporundan olan bəzi danışanların Ermənistana və Ermənistanın işğalı altında olan Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ regionuna köçürülməsinə görə də burada bir az danışılır; lakin Şərqi ermənicə Ermənistanda daha çox yayılmışdır.
İstinadlar
- ↑ .
- ↑ .
- ↑ .
- ↑ .
- . 2009-06-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-05-16.
- . 2015-09-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-05-16.
Əlavə ədəbiyyat siyahısı
- Melkonian, Zareh. Գործնական Քերականութիւն – Արդի Հայերէն Լեզուի (Միջին եւ Բարձրագոյն Դասընթացք) [Practical Grammar – For Modern Armenian (Intermediate and Advanced Course)] (erməni) (Fourth). Los Angeles. 1990.
- . . Montreal: Arod Books. 2000. ISBN 0-9699879-2-7.
- Samuelian, Thomas J. A Course in Modern Western Armenian: Dictionary and Linguistic Notes. New York City, New York (state): Armenian National Education Committee. 1989. ISBN 0-9617933-2-5.
- Chahinian, Talar; Anny Balakian. . International Journal of the Sociology of Language (237). 2015-12-16. doi:. 8 February 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 June 2019.
- . . Oksford: Oxford University Press. 1998. ISBN 978-0-19-823661-0.
Xarici keçidlər
- 26 dekabr 2019 at the Wayback Machine
- 17 sentyabr 2019 at the Wayback Machine
- 10 may 2017 at the Wayback Machine
- 26 sentyabr 2017 at the Wayback Machine
- 22 fevral 2012 at the Wayback Machine
Qərbi Erməni dili Online Lüğətlər
- (Erməni dilində lüğətlər kitabxanası):
- Revdən. Antraniq Qranyan (təxminən 18.000 termin; 1998-ci ildə Beyrutda nəşr olunmuşdur). Tələbələr üçün mükəmməl bir lüğət.
- 1992-ci ildə Beyrutda iki cilddə nəşr olunmuşdur (təxminən 56.000 əsas söz). Bu lüğət hal-hazırda mübahisəsiz olaraq mövcud olan ən yaxşı Qərbi erməni dilində lüğətdir.
- Stepan Malxasiants tərəfindən nəşr olunmuşdur (təxminən 130.000 qeyd). Qəti olaraq erməni dilinin ən yaxşı lüğətlərindən biridir. (Təriflər Şərqi erməni dilindədir, lakin bütün sözlərin Qərbi erməni dilindəki mənaları qeyd edilmişdir.)
- Hraçya Açaryan tərəfindən nəşr olunmuşdur. (5062 söz kökü). Erməni dilindəki sözlərin köklərinin tarixi və mənşəyinin tədqiq edildiyi ən yaxşı əsərdir. Bundan başqa müasir dövrdə istifadə edilən hər bir söz kökünün izahatları da qeyd edilmişdir. (İzahlar Şərqi erməni dilində verilmişdir, lakin söz kökləri Qərbi erməni dili də daxil olmaqla bütün erməni dillərində əhatə edir.)
- (təxminən 70,000 qeyd).
- (təxminən 96,000 qeyd).
- (təxminən 18,000 qeyd).
- (təxminən 20,000 qeyd).