Paris Notr-Dam kilsəsində yanğın (2019)

Paris Notr-Dam kilsəsində yanğın — Fransanın paytaxtı Paris şəhərində yerləşən Notr-Dam kilsəsində 15 aprel 2019-cu il tarixində Orta Avropa vaxtı ilə saat 18:50-də gerçəkləşən yanğın hadisəsi. Yanğından sonra Emmanuel Makron kilsənin bərpası üçün ianə toplama kompaniyası başlatdı.

Paris Notr-Dam kilsəsində yanğın
Başlama tarixi 15 aprel 2019
Bitmə tarixi 16 aprel 2019
Yeri
Səbəbi Qısa qapanma
Qurbanlar
Ölənlərin sayı
  • 0
Zədəlilər
  • 3
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Zəmin

Notr-Dam kilsəsinin inşaatı XII əsrdə, daş və taxta istifadə edilərək başlamışdır. Tağ XIX əsrdə yenilənmişdir; orijinal tağı isə 1786-cı ildə ləğv olunmuşdur.

 
Kilsə, yanğın zamanı bərpa edilirdi

Son illərdə, kilsədə aşınmalar baş verirdi. Fransanın tarixi abidələrinin baş memarı Filip Villeneuv, 27 iyul 2017-ci ildə "Kirliliyin ən böyük günahkar" olduğunu ifadə edərək, kilsənin vəziyyətinə dair ilk narahatlıqları aradan qaldırdı. 2014-cü ildə Mədəniyyət Nazirliyi kilsənin restavrasiya xərcinin 150 milyon avro olduğunu hesabladı. 2016-cı ildə Paris Arxiyepiyası, bərpa xərclərinin növbəti beş ildən on ilədək 100 milyon avro artırmağı tələb edib. Yanğın zamanı 6 milyon avro dəyərində olan tağ üzərində təmir işləri aparılırdı. Damın ətrafında polad skeletlər tikilmişdir. Daş, mis və bürünc heykəllər, o cümlədən, tağ hissəsini əhatə edən on iki Həvarilərin heykəlləri bərpa zamanı yanğından əvvəl çıxarılmışdır.

Hadisə

 
Tağın yanması

Kilsənin çardağında başlayan yanğın, günün sonuna yaxın, kilsənin turistlərə açıq olduğu zaman təxminən 18:50-də baş verib. Yanğına görə, 18:15-dən 19:00-dək kilsədəki kütlə təxliyə edildi. Hadisə yerində olanlara görə, kilsənin qapıları girmək istəyərkən qəflətən bağlandı və ağ tüstü damdan yayıldı. Duman qara olduğu zaman, bu, böyük bir yanğının meydana gəldiyini ifadə etdi. Kilsənin yerləşdiyi Site adası təxliyə edilib. İnsanlar yanğını seyr etmək üçün Sein limanında və yaxınlıqdakı binalarda toplandılar.

Söndürmə səyləri

Paris Yanğınsöndürmə Briqadasının sözçüsü, 400–500-dən çox xilasetmə qrupunun məşğul olduqlarını açıqladı. Suyun ağırlığı və aşağı hündürlükdə düşüşün intensivliyi kilsənin strukturunu zəiflədə biləcəyi üçün havadan yanğınsöndürmə edilmədi. Kilsədə saxlanılan sənət və dini əsərləri xilas edilməyə çalışıldı. Kilsə sözçüsünün sözlərinə görə, bəziləri yeniləmə önündən əvvəl bir sıra sənət əsərləri aparılıb və müqəddəs qalıqların əksəriyyəti kilsənin müqəddəs yerində saxlanılır, qalanlarının təxminən 30%-i xilas edilib, qalan 70% isə məhv olub. Paris polisi heç bir ölüm barədə məlumat verməyib, lakin bir yanğınsöndürən yaralanıb.

Ziyan

Bir saat alov görülən andan etibarən, kilsənin mərkəzi-iti qübbəsi də daxil olmaqla, kilsənin taxta dam örtüyünüdə alov tutdu və bu kilsənin tavanının sərdabasının çökməsinə gətirib çıxartdı.

Yanan taxta strukturunun böyük hissəsi kilsənin "meşəsi" idi: XII və XIII əsrlərdə kilsənin tikintisinə təxminən 21 hektar (0,21 km²) palıd ağacı kəsildi. Kilsənin damını tamamlamaq üçün taxta çərçivəyə təxminən 210 ton qurğuşun çarxı oturub. Qurğuşunun əriməsi xilasetmə qruplarına təhlükə yaradır.

Reaksiyalar

Fransa prezidenti Emmanuel Makron, Notr-Dam kilsəsi yanğına tutulduqdan sonra bazar ertəsi axşam olacaq televiziya verilişində iştirakını təxirə saldı. O, sarı jiletlilərin etiraz hərəkatına cavab olaraq təşkil edilən ümummilli ictimai müzakirələrdən sonra etməyi planladığı tədbirləri əks etdirmək üçün televiziya verilişində iştirak edəcəkdi. Paris bələdiyyə başçısı Anne Hidalqo, atəşi "qorxunc" olaraq xarakterizə etdi və insanların yanğın baş verən bölgədən uzaqlaşmalarını istədi.

Beynəlxalq

  •   Avropa Şurasının sədri Donald Tusk tvitlədi: "Parisin Notr-Dam kilsəsi, bütün Avropanın Notr-Dam kilsəsidir, biz hamımız bu gün Parisləyik."
  •   ABŞ prezidenti Donald Tramp tvitlədi: "Parisdə Notr-Dam kilsəsində olan yanğını izləmək dəhşətlidir. Bəlkə uçan su tankerləri onu dayandırmaq üçün istifadə edilə bilər. Tez hərəkət edilməlidir!" Vitse prezident Mayk Pens tvitlədi: "Notr-Dam bütün dünyadakı insanlar üçün iman simvoludur və alovlarda Tanrının bir evini görmək ürəkaçan deyil. Bizim düşüncələrimiz və dualarımız xilasetmə qrupları və Parisin bütün insanları üzərindədir."
  •   Alman kansleri Angela Merkel, Notr-Dam kilsəsinin "Fransız və Avropa mədəniyyətinin simvolu" olduğunu dedi. Almaniyanın xarici işlər naziri Heiko Maas, yanğının alman xalqının "ürəklərinə vurduğunu" söylədi.

İstinadlar

  1. ↑ .
  2. .
  3. .
  4. ↑ .
  5. .
  6. . Le Monde (fransız). 15 April 2019. 26 May 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 15 April 2019.
  7. . CNBC. 15 April 2019. 15 April 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 April 2019. ()
  8. . AP News. 15 April 2019. 15 April 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 15 April 2019.
  9. Chrisafis, Angelique; Henley, Jon. . The Guardian. 16 April 2019. ISSN . 27 May 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 16 April 2019.
  10. ↑ McAuley, James; Whitt, Griff. . The Washington Post. 15 aprel 2019. 15 aprel 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 15 aprel 2019.
  11. ↑ Walt, Vivienne. . Time. 27 July 2017. 15 April 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 15 April 2019.
  12. Horgan, Rob. . New Civil Engineer. 15 April 2019. 16 April 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 16 April 2019.
  13. . independent.ie. 15 April 2019. 16 April 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 16 April 2019.
  14. . . 15 aprel 2019. 15 aprel 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 15 aprel 2019.
  15. . . Thomson Reuters. 15 April 2019. 15 April 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 15 April 2019.
  16. Buncombe, Andrew. . The Independent. 15 April 2019. 15 April 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 15 April 2019.
  17. ↑ . The New York Times. 15 aprel 2019. 16 aprel 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 15 aprel 2019.
  18. . Notre Dame de Paris. 16 April 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 15 April 2019.
  19. ↑ Nossiter, Adam; Breeden, Aurelien. . The New York Times. 15 April 2019. ISSN . 15 April 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 15 April 2019.
  20. ↑ . BBC News. 15 April 2019. 16 April 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 16 April 2019.
  21. . (ispan). 15 April 2019. ISSN . 15 April 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 15 April 2019.
  22. Berlinger, Joshua. . CNN. 16 April 2019. 17 April 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 16 April 2019.
  23. . CNN. 15 April 2019. 17 April 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 15 April 2019.
  24. . NewsChannel5 Nashville. CNN. 15 April 2019. 28 April 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 15 April 2019.
  25. . The Guardian. 7 June 2020 tarixində . İstifadə tarixi: 16 April 2019.
  26. . BBC News. 16 April 2019. 16 April 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 16 April 2019.
  27. . Euronews. 15 April 2019. 15 April 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 15 April 2019.
  28. . The New York Times. 15 April 2019. 16 July 2020 tarixində . İstifadə tarixi: 15 April 2019.
  29. Pyror, Ryan. . CNN. 15 aprel 2019. 15 aprel 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 15 aprel 2019.
  30. ↑ Andrew Gray. . POLITICO. 15 April 2019. 15 April 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 15 April 2019.
  31. . @eucopresident (fransız). 15 April 2019. 20 May 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 15 April 2019.
  32. Pence, Vice President Mike. . @VP (ingilis). 2019-04-15. 2021-01-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-04-15. ()
  33. . BBC News (ingilis). 2019-04-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-04-15.

Xarici keçidlər

Vikianbarda Paris Notr-Dam kilsəsində yanğın ilə əlaqəli mediafayllar var.
  •  (fr.) (ing.)
  • – Reuters
Mənbə — ""

Informasiya Melumat Axtar

Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023