Musa Qarayev (başq. Муса Ғaйса улы Гәрәев; 9 iyun 1922, İləkşide[d], Ufa quberniyası17 sentyabr 1987, Ufa) — Sovet hərbi pilotu, polkovnik, iki dəfə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı, Böyük Vətən müharibəsinin iştirakçısı.

Musa Qarayev
başq. Муса Ғaйса улы Гәрәев
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi 9 iyun 1922(1922-06-09)
Doğum yeri
Vəfat tarixi 17 sentyabr 1987(1987-09-17)(65 yaşında)
Vəfat yeri
Vəfat səbəbi xərçəng xəstəliyi
Dəfn yeri
  • Qələbə Parkı (Ufa)[d]
Vətəndaşlığı
Təhsili
Hərbi fəaliyyəti
Mənsubiyyəti Sovet Sosialist Respublikaları İttifaqı
Qoşun növü Hərbi hava qüvvələri
Rütbəsi polkovnik
Döyüşlər
Təltifləri Sovet İttifaqı Qəhrəmanı Sovet İttifaqı Qəhrəmanı
"Lenin" ordeni "Qırmızı bayraq" ordeni "Qırmızı bayraq" ordeni "Qırmızı bayraq" ordeni 3-cü dərəcəli Boqdan Xmelnitski ordeni Aleksandr Nevski ordeni (SSRİ) 1-ci dərəcəli "Vətən müharibəsi" ordeni 1-ci dərəcəli "Vətən müharibəsi" ordeni "Qırmızı əmək bayrağı" ordeni "Qırmızı ulduz" ordeni "Qırmızı ulduz" ordeni "Qırmızı ulduz" ordeni "İgidliyə görə" medalı "Döyüş xidmətlərinə görə" medalı "Vladimir İliç Leninin anadan olmasının 100 illiyi münasibətilə" yubiley medalı "Stalinqradın müdafiəsinə görə" medalı "1941–1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində Almaniya üzərində qələbəyə görə" medalı "1941–1945-ci illərdə Böyük Vətən müharibəsində qələbənin 20 illik yubileyi" medalı "1941–1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində qələbənin 30 illiyi" yubiley medalı "1941–1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində qələbənin 40 illiyi" yubiley medalı "Köniqsberqin alınmasına görə" medalı "SSRİ Silahlı Qüvvələri veteranı" medalı "Sovet Ordu və Donanmasının 30 illiyi" yubiley medalı "SSRİ Silahlı Qüvvələrinin 40 illiyi" yubiley medalı "SSRİ Silahlı Qüvvələrinin 50 illiyi" yubiley medalı "SSRİ Silahlı Qüvvələrinin 60 illiyi" yubiley medalı "Qüsursuz xidmətə görə" 1-ci dərəcəli medalı
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Bioqrafiyası

Musa Qarayev 9 iyul 1922-ci ildə Başqırdıstan MSSR-nın Belebeev qəzasının İləkşide kəndində (indiki Başqırdıstanın İleş rayonu) kəndli ailəsində anadan olmuşdur. Milliyyətçə başqırddır. Atası Qays Əhmədmedeyev İləkşide kəndindən, anası Gülnafisin İmyanlikulevo kəndindəndir. 1929-cu ildə Qarayevlər ailəsi Taşçeşma kəndinə köçür. 1937-ci ildə Bişkuray kəndindəki məktəbdə təhsil alır.

1940-cı ildə Xalq Dəmir Yolları Komissarlığının Ufa Dəmiryol Texnikumunu bitirir. Elə həmin il texniki məktəbdə təhsilini yarımçıq qoymadan Ufa aeroklubundan məzun olur.

15 dekabr 1940-cı ildə Başqırd MSSR-nın Ufa şəhərinin Jdanov rayon hərbi qeydiyyat və komissarı tərəfindən orduya çağırılmışdır.

25 sentyabr 1942-ci ildə Engels Hərbi Aviasiya Məktəbini bitirdikdən sonra cəbhəyə göndərilir.

25 sentyabr 1942-ci ildən çavuş rütbəsi alaraq aktiv ordunun pilotu olur və 944-cü alayda qulluq edir.

1944-cü ildə Qarayev 3-cü Belorus Cəbhəsi 1-ci Hava Ordusunun 1-ci Qvardiya Hücum Aviasiya Diviziyasının, 76-cı Qvardiya Hücum Aviasiya Alayının eskadron komandiri təyin edilir

Ümumilikdə, İkinci Dünya müharibəsi dövründə Musa Qarayev əxminən 250 dəfə döyüş uşuşunda iştirak edir. Mayor rütbəsində alay komandiri olaraq müharibəni bitirir. 1945-ci ildə Moskvada keçirilən Qələbə Paradının iştirakçısı olur.

Müharibə bitdikdən sonra bir aviasiya alayına rəhbərlik edir. 1951-ci ildə Frunze Hərbi Akademiyasını, 1959-cu ildə isə SSRİ Baş Qərargah Hərbi Akademiyasını bitirmişdir. 1956-cı ildə ona "polkovnik" hərbi rütbəsi verilir. 1964-cü ildən sağlıq səbəbi ilə ehtiyata buraxılır. Ufa şəhərində yaşamış və işləmişdir. 1965–1977-ci illərdə Rusiyanın Ordu, Aviasiya və Donanmasına Kömək Könüllü Cəmiyyətinin Başqırd Respublika Komitəsinin sədri olmuşdur.

2–4-cü çağırış SSRİ Ali Sovetinin deputatı (1946–1958), 7 və 9-cu çağırışlar Başqırdıstan MSSR Ali Sovetinin deputatı olur.

1973-cü ildə ilk dəfə Böyük Vətən Müharibəsinə əsaslanan "Qırıcılar hədəfə getir" adlı bioqrafik kitabını nəşr etdirir.

Musa Qarayev 17 sentyabr 1987-ci ildə uzun bir xəstəlikdən sonra 65 yaşında vəfat edir. Ufada Qələbə Parkında dəfn edilmişdir.

Ailə

Həyat yoldaşı Qalina Aleksandrovna Qarayeva (Miqunova) (1924–08.19.2016). Oğulları: Valeri (1944-cü il təvəllüdlü) və Yevgeni — Biologiya Elmləri namizədi, Ümumrusiya Göz və Plastik Cərrahiyyə Mərkəzinin baş elmi işçisi.

İstinadlar

  1. Гареев Муса Гайсинович // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
  2. Musa Gaisinovich Gareyev // .
  3. . 2005-03-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-04-06.
Mənbə — ""

Informasiya Melumat Axtar

Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023