Malayziya sözü malay kökündən və latın-yunan -ia şəkilçisindən ibarətdir. Bu "malaylar torpağı" mənasını daşıyır. "Melayu" sözünün mənası mübahisəlidir. O, ya sanskrit dilində yüksək dağlıq ərazisi mənasını daşıyan "Himalaya" sözündən, və ya dağ şəhəri mənasını daşıyan "Malaiyur-pura" ifadəsindən gələ bilərdi.

Başqa bir nəzəriyyəyə görə Malayziya sözünün mənşəyi Tamil dilindəki malai (dağ) və ur (şəhər və ya torpaq) sözlərindən gəlir.

Müasir insanların indiki Malayziya ərazisində təxminən 40000 il əvvəl məskunlaşdıqları təxmin edilir. Burada ilk məskunlaşan insanların olduqları ehtimal edilir.I əsrdə Çin və Hindistandan olan ticarətçilər və məskunlar Malayziyaya köçməyə başladılar. II və III əsrdə onlar burada bir neçə şəhər və limanın əsası qoydular. Onların burada məskunlaşması Malayziya xalqının Çin və Hindistan mədəniyyətinin təsiri altına düşməsi ilə nəticələndi, Hinduizm və Buddizm dinləri yerli xalq arasında yayılmağa başladı. Sanskrit dili və yazısı IV və V əsrlərdə burada peyda oldu. Malay yarımadasının şimalındakı ərazilərdə dövləti II əsrdə formalaşdı və XV əsrə qədər mövcudluğunu qorudu. VII və XIII əsrlər arasında Malay yarımadasının cənubunun çox hissəsi dəniz Srivijayan imperiyasının bir hissəsi idi. 13-cü və 14-cü əsrlərdə Majapahit imperiyası Srivijayadan yarımadanın çox hissəsi və Malay arxipelaqı üzərində müvəffəqiyyətlə nəzarəti ələ keçirdi. XV əsrdə Malakkada İslam dini yayıldı və bütün yarımadanı əhatə etdi.

Portuqaliyalılar 1511-ci ildə Malay yarımadasını ələ keçirdilər. Hollandiya donanması 1606-cı ildə Hollandiya-Portuqaliya müharibəsinin bir hissəsi olaraq Malakka nəzarətini ələ keçirmək üçün Portuqaliya armadası ilə döyüşür. 1641-ci ildədə Portuqaliyalılar Malakkadan geri çəkildi. Hollandiyalılar burada 1795-ci ilə qədər hakim qüvvə oldular. Penanqda 1786-cı ildə və Sinqapurda 1824-cü ildə yerləşməyə başlayan İngilislər getdikcə ticari və siyasi fəaliyyətlərini artırdılar. Bu vaxt müxtəlif Malayziya ərazilərini işğal etməyə cəhd edən Taylanda qarşı mübarizə başlandı. Malayziyanı Hollandlar 1826-cı ildə təkrar işğal etdilər.

İkinci Dünya Müharibəsində Yapon Ordusu üç ildən çox Malaziya, Şimali Borneo, Saravak və Sinqapuru işğal etdi. Bu dövrdə etnik gərginliklər yüksəldi və millətçilik gücləndi. Malaya Müttəfiq qüvvələr tərəfindən yenidən fəth edildikdən sonra xalqın müstəqilliyə dəstəyi artdı. 1946-cı ildə qurulan və Sinqapur istisna olmaqla, Malay yarımadasındakı bütün Britaniya mülklərindən ibarət olan Malay Birliyi tez bir zamanda ləğv edildi və 1 fevral 1948-ci ildə Malaziya hökmdarlarının muxtariyyətini bərpa edən Malaziya Federasiyası tərəfindən dəyişdirildi.

Bu müddət ərzində Malaziya Kommunist Partiyasının rəhbərliyi altında əsasən etnik çinli üsyançılar ingilisləri Malaziyadan çıxarmaq üçün partizan əməliyyatlarına başladılar. Malaziya Fövqəladə Halı (1948-1960) Malaziyada Birlik qoşunlarının uzun müddət davam edən üsyan əleyhinə kampaniyasını əhatə edirdi. 31 avqust 1957-ci ildə Malaya Millətlər Birliyinin müstəqil üzvü oldu.

Baş nazir Mahathir Məhəmmədın dövründə 1980-ci illərdən başlayan sürətli iqtisadi artım və urbanizasiya dövrü baş verdi. İqtisadiyyat kənd təsərrüfatına əsaslanandan istehsal və sənayeyə əsaslanan iqtisadiyyata keçdi. Petronas Qüllələri, Şimal-Cənub Ekspres Yolu, Multimedia Super Dəhlizi və Putracayanın yeni federal inzibati paytaxtı kimi çoxsaylı meqalayihələr tamamlandı.

Bununla belə, 1990-cı illərin sonunda Asiya maliyyə böhranı sonradan bərpa olunsa da, demək olar ki, valyutanın, fond və əmlak bazarlarının çökməsinə səbəb oldu. 1MDB qalmaqalı 2015-ci ildə o zamankı Baş nazir Nəcib Tun Əbdürrazaqı əhatə edən böyük qlobal korrupsiya qalmaqalı idi. Qalmaqal 2018-ci il ümumi seçkilərində müstəqillik əldə etdikdən sonra hakim siyasi partiyada ilk dəyişikliyə səbəb oldu. 2020-ci illərdə ölkə COVID-19 pandemiyasının səbəb olduğu sağlamlıq və iqtisadi böhranlarla üst-üstə düşən siyasi böhranın içində idi.

Malayziya iki əsas hissəndən ibarətdir: Malay yarımadasında və onun ətrafında yerləşən Qərbi Malayziyadan (və ya Yarımada Malayziyası) və Borneo adasında və onun ətrafında yerləşən Şərqi Malayziyadan. Qərbi Malayziyanın Taylandnan, Şərqi Malaysiyanın isə İndoneziya və Borneo ilə quru sərhədi var. Ölkə həmçinin Sinqapurla torpaq bəndi və körpü ilə bağlıdır, Vyetnam və Filippinlə isə onun dəniz sərhədi var.

Malayziyanın iki hissəsi bir-biridən Cənubi Çin Dənizi ilə ayrılmışdır. Şəri və Qərbi Malayziyanın landşaftları oxşardır: sahilləri düzənliklərdir, sahildən uzaqlaşdıqça isə təpələr və dağlar yüksəlir.

Malayziya 12 iyun 1993-cü ildə, Rio de Janeyro şəhərində Bioloji Müxtəlifliyin qorunmasına dair sənədi imzalamışdır. Ölkə meqadiversdir. Dünyada olan bütün heyvan növlərinin 20%-i Malayziyada yerləşir. Ölkə ərazisində təqribən 210 məməli heyvan növünə rast gəlinir. Malayziyanın yarımada hissəsində 620-dən çox quş növü aşkar edilmişdir. 150 ilan növü, 80 kərtənkələ növü də daxil olmaqla, ölkə ərazisində 250 növ sürünən qeydə alınıb. Malayziya həmçinin 150 qurbağa növü və minlərlə növ həşərata da ev sahibliyi edir. Böyük hissəsi Şərqi Çin Dənizində yerləşən Malayziyanın iqtisadi zonası (su sahəsi ilə birlikdə) isə onun quru ərazisindən 1.5 dəfə böyükdür. Malayziya sularında 1200 balıq və 600 mərcan növü var. Qədim biomüxtəlifliyi olan Malayziya mağaraları isə ekoturizm həvəskarlarını həmişə özünə cəlb edir.

Malayziya Statistika Departamentinin verdiyi məlumata görə, 2020-ci ildə ölkənin əhalisi 32 447 385 adam idi. Beləliklə, Məlayziya əhali sayına görə dünyada 42-ci ölkədir.

Əhalinin böyük hissəsi Qərbi Malayziyada yaşayır. 2010-cu ildə təxminən 28 million Malayziyalının 20 millionu orda məskunlaşır. Şəhər əhalisi 70%-i təşkil edir. Əmək tutumlu sənayələrin inkişafının nəticəsində, ölkədə təxminən 3 million miqrant işçi yaşayır. Onlar əhalinin təhminən 10%-i təşkil edir.

Malayziya əhalisinin 69,7%-i bumiputra kimi sayılır. Bumiputeralar əsasən malaylardan və həmçinin Sabah və Saravakda yaşayan yerli qruplardan ibarətdir. O cümlədən, dayaklar (ibanlar, bidayuhlar və oranq ulu qrupları), kadazandusunlar, melanaular, bacolar və s.. Qeyri-malay bumiputraların sayı Saravak əhalisinin yarısından artıq, Sabah əhalisinin isə üçdə ikisidən çox təşkil edir. Bundan əlavə, Qərbi Malayziyada oranq əsli adlı adı altında sayılan bir sıra yerli etnik qruplar yaşayır.

Malayziyada daha iki qeyri-bumipitra qrupu yaşayır. Ölkə əhalisinin 22,5%-i Malayziya çinliləri, 6,8%-i isə Malayziya hindliləri təşkil edir. Malayziya çinliləri əsasən hokkien, kantonlu, hakka, tioçu və s. Cənubi Çindən gələn etnik qruplara aiddir. Onlar ölkənin iqtisadiyyatında böyük rol oynayır. Malayziya hindləri isə əsasən tamillərdir.

2010-cu ilin siyahıya almaya görə, İslam dininə etiqad edənlər əhalinin 63,5%-i, buddizmə 18,7%-i, xristianlığa 9,1%-i, hinduizmə 6,1%-i təşkil edir, əhlinin 1,3%-i isə konfusiçilik, daosizm və ya başqa Çin xalq dinlərinə etiqad edir. Qalan 2,7%-i isə dinləri haqqında məlumat verməyib.

Malayziyada yaşayan çinlilər buddizmin maxayana formasını, konfusiçilik və daosizmi qəbul edirlər. Xristianlar əsasən, Cənubi Asiyadan gələnlər, çinlilər və avropalılardır. Xristianlar həm katoliklər (335 min nəfər, Malayziya və Bruneydə), həm də protestantlarla (225 min nəfər) təmsil olunublar. Protestantlar arasında metodistlər (85 min nəfər) daha çoxdur. Bununla yanaşı anqlikanlar (40 min nəfərdən çox), lüteranlar (35 min nəfər), presviterianlar (20 min nəfər), baptistlər (8 min nəfər), yeddinci gün adventistləri (7 min nəfər) və digər xristian təriqətləri vardır. İnduizmə etiqad edənlərin 70%-i Cənubi Asiyadan gələnlərdir. Malayziyada siqxlər də yaşayırlar. Bunlar Cənubi Asiyadan gələnlərin 2%-ni təşkil edir. Şərqi Malayziyada yaşayan dyakların böyük əksəriyyəti və Qərbi Malayziyanın azsaylı xalqları ənənəvi kultlarını qouyub saxlayırlar.

Malayziya zəngin mədəniyyətə malik ölkədir. Malayziya mədəniyyəti qarışıqdır, yəni müxtəlif xalqlara məxsus xüsusiyyətləri burada tapmaq olar.

Malayların maraqlı və xeyirli mətbəxi var. Səhər yeməyi nasi lemak adlanır. Malaylar düyüdən, balıqdan, ətdən və s-dən geniş istifadə edirlər. Vəhşi heyvanların və quşların ətini, həşəratları və s. yemək qadağan edilib.

Malayların qadın geyimi baju kurunq adlanır. O, dizə qədər uzanan paltar-köynəkdir. Onu uzun ətəyin üstündən geyinirlər. Bəzən daha qısa köynək-baju kebaya da geyinirlər. Malaylar müsəlman olduqları üçün qadınlar başlarını yaylıqla örtürlər. Kişi geyimi isə baju melayu adlanır. Malaylar çox əlvan geyinməyi sevmirlər.

Malayziyanın rəsmi və milli dili malay dilinin standartlaşmış forması olan Malayziya malaycasıdır. Hökumətin rəsmi siyasəti Bahasa Malaysia ("Malayziya dili") ifadəsini işlətməkdir. Eyni zamanda, qanunvericilikdə Bahasa Melayu ("malay dili") ifadəsi də işlədilir. Beləliklə, hər iki ifadə işlənməkdədir. 1967-ci ilin Milli Dil Aktına görə latın (rumi) əlifbası rəsmi əlifbadır, amma cavi əlifbası qadağan deyil.

İngilis dili geniş yayımlanmış ikinci dil səviyyədə qalır. 1967-ci ilin Milli Dil Aktı onun bəzi rəsmi məqsədlər üçün işlətməsinə icazə verir. Saravak ştatında həm ingilis dili, həm də Malayziya dili rəsmidir.

Malayziya Çinliləri əsasən mandarin, kanton və hokkien dillərində danışır. Malayziya hindliləri isə əsasən tamil dilində danışır. Ümumiyyətlə Malayziyada 137 dil danışılır.