Müqəddəs məqbərə kilsəsi

Yerusəlim Məsihin dirilmə kilsəsi, Anastasiya kilsəsi, Müqəddəs məqbərə bazilikası və ya Müqəddəs məqbərə kilsəsi (ivr. ‏כנסיית הקבר‏‎, ərəb. كنيسة القيامة‎, yun. Ναὸς τῆς Ἀναστάσεως, lat. Sanctum Sepulchrum) — Yerusəlimin (Qüds) xristian məhəlləsində kilsə. Ən azı IV əsrdən qalma bir mənbəyə görə, kilsə müqəddəs kitablara əsasən İsa Məsihin çarmıxa çəkildiyi, dəfn olunduğu və sonra dirildildiyi yerdə dayanır. Məbədin ziyarətgahlarına sahib olmaq və istifadə etmək əsas hüquqları Yunan Pravoslav Yerusəlim patriarxlığına, Erməni Həvari kilsəsinin Yerusəlim patriarxlığına və katolik aiddir.

Pravoslav ortodoks
Müqəddəs məqbərə kilsəsi
Ναός της Αναστάσεως
Din
Yeparxiya Qüds Pravoslav Kilsəsi
Xeyir-duası 13 sentyabr 335
Himayəsi
Statusu fəaliyyət göstərir
Yerləşməsi
Ölkə
Bölgə Yerusəlim
Şəhər Yerusəlim
Memarlıq
İnşa tarixi 335 – 336
Dövrü erkən xristianlıq
Tikdirəni I Konstantin
Memarı Nikolaos Komnenos (1810-cü il restavrasiyası)
Üslubu
Materialı dağ süxurlar
Eni 70 m
Uzunluğu
  • 120 m
Dağılıb 1009
Bərpası 1048
Müqəddəs məqbərə kilsəsi xəritədə
Müqəddəs məqbərə kilsəsi
Müqəddəs məqbərə kilsəsi
Saytı
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tarixi

Yerusəlimin Birinci Roma-Yəhudi müharibəsində zamanı sonra şəhər xarabazara çevrilmişdir. 130-cu ildə Roma imperatoru Adrian şəhər ərazisində Roma müstəmləkəsi olan Eliya Kapitolinanın tikilməsinə əmr verir. O, təqribən 135-ci ildə əmr verir ki, içərisində bir məqbərə olan mağaranı doldursunlar ki, Yupiter və ya Veneranın şərəfinə tikiləcək olan bir məbəd üçün təməl formalaşdırsın. Məbəd IV əsrin əvvəllərinə kimi qalmışdır.

Böyük Konstantin 312-ci ildə səmada xaç təsviri gördükdən sonraxristianlığa keçid edir, dini rəsmiləşdirmək üçün Milan fərmanını imzalayır və anası Yerusəlimə göndərir ki, Məsihin məqbərəsinə baxsın. Kesariya yepiskopu Yevsevi və Yerusəlim yepiskopu köməyi ilə məqbərənin yaxınlığında üç xaç tapılır. Buna görə də romalılar düşünür ki, onlar qolqofu aşkar ediblər. Konstantin təxminən 326-cı ildə əmr verir ki, Yupiter/Venera məbədi kilsə ilə əvəz edilsin. Məbəd dağıdılandan və onun xarabalıqları daşındıqdan sonra mağarada qazıntı işləri aparılır, Makari və Elenanın İsanın dəfn yeri hesab etdiyi məqbərə aşkar edilir ki, burada da kilsə tikilir.

Müqəddəs məqbərə kilsəsi iki müqəddəs məkan üzərində ayrı tikililər kimi inşa edilir. Kilsə böyük bazilika və Anastasiya rotondasından ibarətdir.

Kilsə 13 sentyabr 335-ci il tarixində həsr edilir. Şərqi Pravoslav Kilsəsi hər il bunu qeyd edir.

25 mart 2020-ci il tarixində "COVID-19" pandemiyasına görə məbədin ictimaiyyətə bağlanmasına qərar verir. Keşişlər nizamlı şəkildə kilsəyə gəlməyə davam edirdi. Kilsə 24 may 2020-ci il tarixində yenidən ictimaiyyətə açılır.

Mənbə

İstinadlar

  1. — 1994.
  2. . Madain Project. 29 April 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 18 March 2018.
  3. ↑ McMahon, Arthur L. (1913). " 2020-10-07 at the Wayback Machine". In Herbermann, Charles (ed.). Catholic Encyclopedia. New York: Robert Appleton Company.
  4. ↑ . Jerusalem: Sacred-destinations.com. 21 February 2010. 3 September 2009 tarixində . İstifadə tarixi: 7 July 2012.
  5. UN Conciliation Commission. United Nations Conciliation Commission for Palestine Working Paper on the Holy Places. 1949. 2021-03-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-09-06.
  6. The Status Quo in the Holy Places. H.M.S.O. for the High Commissioner of the Government of Palestine. 1929. 2020-12-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-09-06.
  7. ↑ Stephenson, Paul. . The Overlook Press. 2010. səh. 206. ISBN 978-1-46830-300-1. 2022-06-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-06.
  8.  Kisholm, Hyu, redaktor Aelia Capitolina // Britannika Ensiklopediyası. 1 (XI). Cambridge University Press. 1911. səh. 256..
  9. Grabbe, Lester L. . A&C Black. 12 August 2010. səh. 29. ISBN 978-0567552488. 1 August 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 6 September 2020.
  10. Rudd, Steve. . Bible.ca. 20 May 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 29 November 2018.
  11. Corbo, Virgilio. [The Holy Sepulchre of Jerusalem] (Italian). Franciscan Press. 1981. 34–36. 2023-08-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-06.
  12. ↑ Owen, G. Frederick, redaktor The Thompson Chain-Reference Bible (Fourth improved (updated)). Indianapolis: B.B. Kirkbride Bible Co. 1983 [1964]. səh. 323 (appendix).
  13. . Christian Classics Ethereal Library. 13 July 2005. 2 June 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 19 September 2014. Then indeed did this most holy cave present a faithful similitude of his return to life, in that, after lying buried in darkness, it again emerged to light, and afforded to all who came to witness the sight, a clear and visible proof of the wonders of which that spot had once been the scene, a testimony to the resurrection of the Saviour clearer than any voice could give.
  14. Renner, Gerald. . . 14 December 1996. 29 November 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 November 2018.
  15. . . Revised and notes by A.C. Zenos, DD. Christian Classics Ethereal Library. c. 439. 21–22. 25 December 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 29 November 2018.
  16. . səh. 99
  17. The "" reports in 333: "There, at present, by the command of the Emperor Constantine, has been built a basilica, that is to say, a church of wondrous beauty". , p. 594
  18. . . 25 January 2013 tarixində . İstifadə tarixi: 2 March 2012.
  19. Parke, Caleb. . Fox News. 30 March 2020. 4 August 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 1 April 2020.
  20. . 2022-08-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-06.

Ədəbiyyat

  • . . 2016 [2000]. ISBN 978-1-4654-4131-7.
  • Biddle, Martin. . Scarborough: Sutton Publishing. 1999. ISBN 0-7509-1926-4. 2022-06-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-06.
  • Biddle, Martin; Seligman, Jon; Tamar, Winter, Avni, Gideon. . New York: Rizzoli in cooperation with Israel Antiquities Authority, distributed by St. Martin's Press. 2000. ISBN 0-8478-2282-6. 2022-01-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-06.
  • Coüasnon, Charles. . London: Oxford University Press for the British Academy. 1974. ISBN 0-19-725938-3. 2017-01-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-06.
  • Gibson, Shimon; Taylor, Joan E. Beneath the Church of the Holy Sepulchre Jerusalem: The archaeology and early history of traditional Golgotha. London: Committee of the Palestine Exploration Fund. 1994. ISBN 0-903526-53-0.
  • Cohen, Raymond. . Oxford University Press. 2008. ISBN 978-0-19-518966-7. 2021-03-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-06.
  • Bowman, Glenn. . History and Anthropology. . XXII. 16 September 2011: 371–399.
  • , redaktor . New York: . 1979. ISBN 978-0870991790. 2015-04-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-06.

Xarici keçidlər

Vikianbarda Müqəddəs məqbərə kilsəsi ilə əlaqəli mediafayllar var.
  • (article and photos)
  • (article)
  • (article, interactive plan, photo gallery)
  • Eran Laor Cartographic Collection,
  • (Greek Orthodox custodians)
  • (Roman Catholic custodians)
  • (Muslim Custodian of the keys of the Holy Sepulchre)
  • (Muslim Holy Sepulchre Door Keepers)
  • (Armenian custodians)
Mənbə — ""

Informasiya Melumat Axtar

Anarim.Az

Sayt Rehberliyi ile Elaqe

Saytdan Istifade Qaydalari

Anarim.Az 2004-2023