Levon Larents
Levon Larents (Kirişçiyan) (erm. Լևոն Լարենց (Քիրիշճյան), d. 1875 – ö. 24 aprel 1915) — Erməni əsilli Osmanlı yazıçısı, tərcüməçisi, jurnalisti, redaktoru, şairi və müəllimi.
| Levon Larents | |
|---|---|
| erm. Լևոն Լարենց | |
 | |
| Təxəllüsü | Kirişçiyan |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | İstanbul, Osmanlı İmperiyası (İndiki Türkiyə) |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | Ankara, Osmanlı İmperiyası (indiki Türkiyə) |
| Vəfat səbəbi | erməni soyqırımı |
| Milliyyəti | Erməni |
| Təhsili | Robert Kolleci |
| İxtisası | yazıçı, tərcüməçi, jurnalist, redaktor, şair, müəllim |
| Fəaliyyəti | tərcüməçi, jurnalist, redaktor, yazıçı, müəllim |
| Əsərlərinin dili | Erməni |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Levon Larents 1875-ci ildə İstanbulun Samatiya səmtində erməni əsilli bir ailədə anadan olmuşdur.[1] Təhsilini 1902-ci ildə məzun olduğu yerli Robert Kollecində tamamlamışdır.[2] Larents Robert Kollecində təhsil alan zamanlarda dostları ilə birlikdə "Zepur" adlı ermənidilli bir jurnalı nəşr edirdi.[3] Məzuniyyətindən qısa bir müddət sonra Larents "Puzantion" qəzetinə yardım etməyə başlamışdır.[1][3] Daha sonra Adabazarına köçərək oradakı "Qetronaqan Məktəbi"ndə Sivilizasiya tarixi dərsi keçirdi.[2]
Larents 1905-ci ildə Hnçak siyasi partiyasının islahat hərəkatının bir parçası halına gələn Osmanlı İmperiyasındakı ictimai təzyiqdən qaçaraq ABŞ-yə qaçmışdır.[3] Larents Masseçusets ştatının Boston şəhərində ikən, iki il "Tsayn Hayreneats" (azərb. Ata Vətənin Səsi) adlı yerli erməni qəzetinin redaktorluğuna başlamışdır.[4] Sonunda olan "Orosdi Back" topdan satış şirkətində işləyərkən, Misirin İsgəndəriyyə şəhərinə köçmüşdür.[1] İsgəndəriyyədə olduğu zaman "Azad Pern" adlı yerli erməni qəzetində işləmişdir.[5] Halbuki, Arpiyar Arpiyaryanın ölümündən sonra Yunanıstanın Afina şəhərinə köçmüşdür. 1908-ci ildəki Gənc Türklər inqilabından sonra Larents İstanbula geri qayıtmış və iki il "Murj" və "Tsayn Hayreneats" qəzetlərinin baş redaktoru olmuşdur.[1][2] Larents İstanbul şəhərində olanda "Trahkdi Yerker" (azərb. Cənnətin Mahnıları) adlı bir şeir kitabını nəşr etmişdir. Larents fransız və ingilis dilində olan çox sayda əsəri erməni dilinə tərcümə etmişdir.[1] Bunlardan biri 1913-cü ildə nəşr olunan H. F. B. Lyinçin "Ermənistan" adlı əsəri idi. 1911-ci ildə Quranı erməni dilinə tərcümə etmişdir.[2]
Levon Larents 24 aprel 1915-ci il tarixində dostları ilə birlikdə həbs olunmuş və Ankaradakı Ayaş mahalına deportasiya edilmişdir. Orada həbsxanadan çıxarılmış və öldürülmüşdür.[6][7]
- ↑ 1 2 3 4 5 Lapçinciyan, Teotoros (1919). Houshartsun nahadoug medavoraganouti Arxivləşdirilib 2020-06-26 at the Wayback Machine (Erməni dilində). səhifə 19.
- ↑ 1 2 3 4 Göçek, Fatma Müge (2011). Türkiyənin Dövlət və Cəmiyyəti yenidən təyin edən Osmanlı İmperiyasından Müasir Dövrə Çevirilişi. Arxivləşdirilib 2022-04-07 at the Wayback Machine London: I. B. Tauris & Co. səhifə 221 – 222. ISBN 9780857719683.
- ↑ 1 2 3 Koptaş, Rober (27 Aprel, 2013). "1915-ci ilin Robert Kolleci qurbanları" Arxivləşdirilib 2013-10-19 at the Wayback Machine. Agos (Türk dilində).
- ↑ Mattiyosyan, Vartan (1 Sentyabr, 2012). "Erməni çap olunmasının İlk Tarixçisi" Arxivləşdirilib 2021-12-04 at the Wayback Machine (PDF). Həftəlik Ermənicə.
- ↑ Mekeryan, Harutiyun (2005). Mikayel S. Giuryan: Onun əyatı və İşi Arxivləşdirilib 2013-12-31 at the Wayback Machine. Monterey, Kaliforniya: Mayreni. səhifə 126. ISBN 978-1-931834-12-4.
- ↑ Kazarian, Haigazn K. (Payız 1971). "1915–1918 Türk soyqırımının Açılışı: Erməni Liderlərinin Həbs olunması və Öldürülməsi" Arxivləşdirilib 2017-02-14 at the Wayback Machine.Erməni Tənqidi. 24 (3): 22. ISSN 0004–2366 Arxivləşdirilib 2021-04-18 at the Wayback Machine.
Levon Larents: H. F. B. Lynch'in "Ermənistan" əsərinin müəllimi və tərcuməçisi. Ankarada öldürüldu.
- ↑ Sevaq, Qriqoris (2010). Erməni Qolqotası: Erməni soyqırımı xatirələri, 1915–1918 . Nyu York. ISBN 1400096774.