Fərəc Quliyev və ya Fərəc Ulusoy (tam adı: Quliyev Fərəc İbrahim oğlu; 22 dekabr 1962, Üstüpü, Ordubad rayonu) — ictimai-siyasi xadim, istiqlalçı deputat, Azərbaycan SSR Ali Sovetinin XII çağırış deputatı, Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinin dördüncü və beşinci çağırış deputatı, 2013-cü və 2018-ci illərdə Azərbaycan Respublikası prezidenti seçkilərində prezidentliyə namizəd, Milli Dirçəliş Hərəkatı Partiyasının qurucusu və hazırkı sədri.
Fərəc Quliyev | |
---|---|
Vəzifədədir | |
7 may 2005-ci ildən | |
Əvvəlki | Vəzifə təsis edildi. |
2010 – 2020 | |
Seçki dairəsi | 2010, 2015 — 31 saylı Suraxanı ikinci |
Əvvəlki | Əhməd Vəliyev |
Sonrakı | Etibar Əliyev |
1992 – 1995 | |
Əvvəlki | Pənah Hüseyn |
Sonrakı | Vəzifə ləğv edildi. |
1990 – 1995 | |
Seçki dairəsi | 338 nömrəli Ordubad |
Sonrakı | Vəzifə ləğv edildi. |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 22 dekabr 1962 (61 yaş) |
Doğum yeri | |
Partiya |
|
Təhsili | |
Fəaliyyəti | siyasətçi |
Uşağı |
|
|
|
Təltifləri | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Fərəc Quliyev 22 dekabr 1962-ci ildə Naxçıvan Muxtar Respublikasının Ordubad rayonunda Üstüpü kəndində anadan olub. 1980-ci ildə orta məktəbi qızıl medalla, 1986-cı ildə Azərbaycan Tibb Universiteti "Müalicə işi" fakültəsini fərqlənmə diplomu ilə bitirib. Əlavə hüquq təhsili almışdır. Sambo üzrə idman ustasıdır. Ailəlidir. 3 oğlu var.
Ordubadda Azərbaycan milli ordusunun təməli olan özünümüdafiə–könüllü batalyonların yaradılmasına rəhbərlik etmişdir.
1995-ci ildə həbs edilmiş və 2002-ci ildə azadlığa buraxılmışdır. Həbsdə ikən 5 kitab və elmi-nəzəri məqalələr yazmışdır.
Ailəlidir. 3 oğlu var. Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvüdür.
İctimai-siyasi fəaliyyəti
Fərəc Quliyev 1989-cu ildə Sərhəd Hərəkatının təşkilatçılarından biri olmuşdur. Naxçıvanda Ermənistanla sərhəddə, mübahisəli ərazidə yerləşən "Soyuq" adlı Uzaq Şərqə nəzarət edən radiolokasiya sistemi qurulmuş hərbi hissəni 1991-ci il dekabrın 17-də rus-erməni hərbi birliklərindən 24 nəfərlə birlilkdə ələ keçirmişdir. Bu əməliyyat itkisiz ötüşsə də, Azərbaycan tərəfindən 5 nəfər hərbçinin ayaqlarını donmuş və müxtəlif hissələrdən amputasiya olunmuşdur. Bu əməliyyata görə prezident Əbülfəz Elçibəy tərəfindən "milli qəhrəman" adına layiq görülsə də, bu addan imtina etmişdir.
Fərəc Quliyev Azərbaycanda ilk dəfə Ordubad rayonu ərazisində 5 sərhəd zastavasını rus ordusundan təhvil alıb milliləşdirilməsinin, bu ərazidəki bütün Sovet ordusuna məxsus əmlak, silah və texnikanın milliləşdirilməsinin həyata keçirilməsinə rəhbərlik etmişdir.
1990-cı il Yanvar qırğınından sonra Bakıda rus işğalçılarına qeyri-leqal dirəniş üçün Güney Azərbaycandan olan hərakatçıların da iştirakı ilə yarım hərbi "Qisas" təşkilatı formalaşdırmışdır.
2002-ci ildə Hollandiyada Dünya Azərbaycanlıları Konqresinin idarə heyəti üzvü və sədr müavini seçilmiş, 2003-cü ildən DAK Azərbaycan nümayəndəliyinin rəhbəri olmuşdur.
Həbsdən çıxdıqdan sonra çıxdıqdan sonra Anqlosaks-Türk Assambleyasını yaratmış, bu təşkilatın prezidenti seçilmişdir.
"Yeni Dirçəliş", "Təbriz" qəzetlərinin təsisçisidir. Güney Azərbaycanda yayımlamaq üçün "qəzet içində qəzet" layihəsində "Təbriz" qəzetini təsis etmiş, "Yeni Dirçəliş" qəzeti ilə birgə çapını reallaşdırmışdır.
Prezident seçkilərində
Fərəc Quliyev 2013-cü il prezident seçkilərinə qatılan Fərəc Quliyev 31 926 (0,86%) səs toplayaraq seçkiləri 8. sırada tamamlamışdır.
2018-ci il prezident seçkilərinə də qatılan Fərəc Quliyev 46 010 (1.17%) səslə seçkiləri 7. sırada tamamlamışdır.
Parlament seçkilərində
1990-cı ildə Azərbaycan SSR Ali Sovetinə keçirilən seçkilərdə Azərbaycan Xalq Cəbhəsi namizədi olaraq qatılan Fərəc Quliyev 338 nömrəli Ordubad seçki dairəsindən deputat seçilmişdir.
1995-ci ildə həbs edildikdən 4 gün sonra deputat mandatından məhrum edilmişdir.
1995-ci il parlament seçkilərində Fərəc Quliyev Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasının proporsional seçki üzrə vahid namizədlər siyahısında 6-cı sırada olmuşdur. Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası seçkilərdə proporsional siyahı üzrə 346 192 (9.6%) səs toplayaraq siyahısından ilk 3 nəfərin deputat seçilməsinə nail olmuşdur. Beləliklə, Fərəc Quliyev deputat seçilə bilməmişdir.
2010-cu il parlament seçkilərinə Milli Dirçəliş Hərəkatı Partiyasının sədri olsa da, partiya dövlət qeydiyyatında olmadığı üçün bitərəf olaraq qatılmışdır. 31 saylı Suraxanı ikinci seçki dairəsindən namizəd olan Fərəc Quliyev 2 814 (34.99%) səs toplayaraq deputat seçilmişdir.
2015-ci il parlament seçkilərinə Milli Dirçəliş Hərəkatı Partiyası sədri olaraq qatılmışdır. 31 saylı Suraxanı ikinci seçki dairəsindən namizəd olan Fərəc Quliyev 5 437 (38.6%) səs toplayaraq deputat seçilmişdir.
2020-ci il parlament seçkilərinə Milli Dirçəliş Hərəkatı Partiyası sədri olaraq qatılmışdır. 31 saylı Suraxanı ikinci seçki dairəsindən namizəd olan Fərəc Quliyev deputat seçilə bilməmişdir.
Parlament fəaliyyəti
Fərəc Quliyev Azərbaycan SSR Ali Sovetinin XII çağırışı xalq deputatı və daha sonra Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin Milli Şurasının üzvü olaraq 1991-ci ildə Parlamentdə qəbul olunmuş "Müstəqillik aktı"nı yazan 3, ona səs verən 43 istiqlalçı deputatdan biridir.
Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin IV çağırış deputatı olaraq 5 illik parlament fəaliyyəti dövründə keçirilmiş 114 iclasda 105 təkliflə çıxış edib. Milli Məclisin Təhlükəsizlik, Müdafiə və Korrupsiya ilə mübarizə Komitəsinin üzvü olub. Avropa Parlamenti "Avronest" Parlament Assambleyasında Azərbaycan nümayəndə heyətinin üzvü olub. Azərbaycan-Belçika, Azərbaycan-Ukrayna, Azərbaycan-Türkiyə, Azərbaycan-Gürcüstan, Azərbaycan-Qazaxıstan, Azərbaycan-Moldova, Azərbaycan-Latviya, Azərbaycan-Ruminiya parlamentlərinin dostluq qruplarının üzvü olub. 5 il ərzində (2010–2015) 521 nəfər yazılı ərizə ilə, 862 nəfər isə qəbula gələrək şifahi formada (Cəmi: 1383 müraciət) deputata müraciət edib. "Avronest" Parlament Assambleyasında Azərbaycan nümayəndə heyətinin üzvü olub və Avropa İttifaqı üzvü olan dövlətlərin Avropa Parlament Assambleyasında təmsil olunan üzvlərinə 169 müraciət göndərib.
Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin V çağırış deputatı olaraq 4 il ərzində (2015–2019) keçirilmiş 115 iclasın 71-ində 174 təkliflə çıxış edib. 6529 sayt və qəzetdə müsahibə və çıxışları olub. 190 televiziya çıxışı olub. Milli Məclisin Təhlükəsizlik, Müdafiə və Korrupsiya ilə mübarizə Komitəsinin üzvü olub. Avropa Parlamenti "Avronest" Parlament Assambleyasında Azərbaycan nümayəndə heyətinin üzvü olub. Beynəlxalq qurum olan "Parlament üzvlərinin korrupsiyaya qarşı Qlobal Təşkilatı" (GOPAC) üzvü olub. Bu dövrdə 932 vətəndaş (seçici) qəbulu keçirilmiş ki, bunlardan 343-ü seçki dairəsində yerləşən deputat ofisində keçirilib. 98 məhəlli görüş keçirilmişdir. Keçirilən qəbullarda deputata ümumilikdə 2031 müraciət edilmiş, bunlardan 1680-i öz həllini tapmışdır.
Partiya fəaliyyəti
Fərəc Quliyev 1989–1993-cü illərdə Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Ordubad Rayon Şöbəsinin sədri, 1993-cü ildə isə Azərbaycan Xalq Cəbhəsi İcraiyyə Komitəsinin sədri, Əbülfəz Elçibəyin 1-ci müavini olmuşdur.
Fərəc Quliyev 2002-ci ildə ildə Milli Dirçəliş Hərəkatını (MDH) formalaşdırmış, təşəbbüs qrupunun qərarı ilə 7 may 2005-ci il tarixdə keçirilən 1-ci qurultayda Milli Dirçəliş Hərəkatı Partiyasının sədri seçilmişdir. 2017-ci ilin 14 may tarixində partiyanın II qurultayı keçirilmiş və Fərəc Quliyev yenidən partiya sədri seçilmişdir.
Kitabları
7 kitab və yüzlərlə elmi-nəzəri məqalələr müəllifidir.
Azərbaycan dilində
- "Yeni Dünya Düzəni siyasətində Azərbaycanın yeri və rolu" Bakı, 2001.
- "Missiya" Bakı, 2002.
- "Savaşımın 60 anı" Bakı, 2022.
İngilis dilində
- "The place and role of Azerbaijan in new world order policy" Bakı, 2012.
Mükafatları
- "Azərbaycan Ordusunun 100 illiyi (1918–2018)" yubiley medalı
- "Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin 100 illiyi (1918–2018)" yubiley medalı ilə təltif olunub.
- "Azərbaycan Parlamentinin 100 illiyi (1918–2018)" yubiley medalı ilə təltif olunub.
- "Şito-Ryu Karate Do" federasiyasının fəxri prezidentidir.
- "Bozqurd fight club" fəxri prezidentidir.
- "Sportivnaya Rossiya" Beynəlxalq Döyüş Sənəti festivalında Azərbaycan yığma komandasına xüsusi dəstəyin təşkilinə görə beynəlxalq sertifikata və medala layiq görülüb.
- 2019-cu ildə "İlin ən aktiv millət vəkili" seçilib.
Mənbə
İstinadlar
- . 2022-08-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-08-17.
- modern.az. . modern.az (az.). 2024-01-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-01-05.
- Şahin Cəfərli. . Bakı Araşdırma Mərkəzi. 2021-07-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-05-31.
- . 2022-03-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-07-27.
- . 2022-03-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-07-27.
- . 2017-11-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-09-28.
- . 2018-03-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-09-28.
- (PDF). 2020-07-27 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2020-07-27.
- (PDF). 2020-07-27 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2020-07-27.
- . davam.az. 2022-12-27. 2023-12-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-10-04.
- . 2020-10-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-07-27.
- . (az.). meclis.gov.az. 2018-11-12. 2022-03-30 tarixində . İstifadə tarixi: 27-07-2020.
- . 2023-07-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-07-27.