Emine Önasya (türk. Emine Semiye Önasya 28 mart 1866, Konstantinopol – 1944, İstanbul) — Türk əsilli yazıçı və ilk feministlərdən biri.
| Emine Önasya | |
|---|---|
| türk. Emine Semiye Önasya | |
| Doğum tarixi | 28 mart 1866 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 1944 |
| Vəfat yeri | |
| Atası | Əhməd Cevdət paşa |
| Fəaliyyəti | yazıçı, müəllimə, qadın hüquqları fəalı[d] |
Bioqrafiya
28 mart 1866-cı ildə İstanbulda anadan olmuşdur. Əhməd Cövdət paşanın ikinci qızı və yazıçı Aliye Fatmanın bacısı idi. Emine Seminin anası Advie Rəbiyə xanım idi. Emine Semiye yeddi il Fransa və İsveçrədə psixologiya və sosiologiyanı öyrənir. Osmanlı İmperiyasının Avropada təhsil almış ilk müsəlman qadınlarından biri olur.
1882-ci ildən etibarən Emine Semiye İstanbulda, digər şəhərlərdə türk dili və ədəbiyyatından dərs deyir. Qızlar üçün bir məktəbdə müfəttiş və Şişli Eftal xəstəxanasında tibb bacısı işləmişdir. "Mütalaa" və "Hanımlara Mahsus Gazete" qəzetlərində dərc olunan təhsil və siyasətlə bağlı məqalələr yazır. 1893-cü ildə "Hulasa-i İlm-i Hesap" adlı bir riyaziyyat dərsliyi də yazmışdır. Emine Semiyenin ən məşhur əsərləri "Sefalet" (Yoxsulluq) və "Gayya Kuyusu" (Cəhənnəm çuxuru) hekayələridir. Bacısı Aliye ilə birlikdə Osmanlı İmperiyasında qadın hüquqları hərəkatında ən əhəmiyyətli fəallardan biri hesab olunur. Məqsədləri qadınlara yardım etmək olan bir neçə xeyriyyə təşkilatının yaradılmasında iştirak etmişdir. Emine qadınların gücləndirilməsi üçün də mübarizə apardı. Birlik və Tərəqqi partiyasının, eyni zamanda Osmanlı Demokrat Partiyasının üzvü idi. 1920-ci ildə Emine Semiye Türk Mətbuat Dərnəyinin idarə heyətinə daxil olur.
Şəxsi həyatı
Uzun müddət Parisdə yaşayır. İki dəfə evlənir. İlk evliliyi Mustafa Paşa ilə baş tutur. Bu evlilikdən Hasan Rıza (1885) adlı bir oğlu ve Fatma Zahire adlı bir qızı olur. İkinci evlilik isə Reşit Paşa ilə olur. Hər iki evlilik boşanma ilə başa çatmışdır. Emine Semiye 1944-cü ildə İstanbulda vəfat edir.
Əsərləri
- Bikəs (roman)
- Müəllimə (roman)
- Səfalət (roman)
- Gayyə quyusu
- Bir Mütəhəssisin Təfəkküratı
- Terbiye-i Etfale Aid Üç Hekayə (roman)
- Hiss-i Rəqabət (roman)
- Əmir Çoban Qızları Yaxud İki Qadında Eyni Taleh: Bağdat Xatun (roman)
- Dilşad Sultan (piyes)
- Selanik Xatirələri (xatirə)
- Hürriyyət qoxuları (roman)
- İktitaf
- Qələm Təcrübələri
- Hülasa-i İlm-i Hisap
İstinadlar
- ↑ Semiye Emine // (ing.).
- ↑ . Ministry of Culture (Turkey). 2016-03-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2012-08-28.
- (türk). Kitap Yurdu (Book Land). 2012-02-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2012-08-28.
- Karaca, Şahika. Modernleşme Döneminde Bir Kadın Yazarın Portresi: Emine Semiye Hanım (A portrait of a woman author in modernisation period: Emine Semiye) // Bilig. — 2011. — Т. 57. — С. 115—134.
- ↑ Karaca, Şahika. Modernleşme Döneminde Bir Kadın Yazarın Portresi: Emine Semiye Hanım (A portrait of a woman author in modernisation period: Emine Semiye) (неопр.) // Bilig. — 2011. — Т. 57. — С. 115—134.
- Livezeanu, Irina. Women and gender in Central and Eastern Europe, Russia, and Eurasia (eng.). — AWSS, 2007. — P. 226.
- . Alternative Books. 2013-10-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2012-08-28.
- Kurnaz, Şefika. . ASOS Index. 2017-10-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2012-08-28.
- Elif Bilgin. (PhD Thesis). Middle East Technical University. 2004-10. 2016-04-26 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2013-11-23.
- Nur Bilge Criss. Istanbul under Allied Occupation, 1918-1923. — Boston: Brill, 1999. — С. 24. – с помощью Questia