Dodekanes adaları və ya On iki ada (Δωδεκάνησα Dodekanesa) — Egey dənizində yerləşən adalar qrupuna verilən addır.
Dodekanes adaları | |
---|---|
36°27′ şm. e. 27°18′ ş. u. | |
Ölkə | |
Tarixi və coğrafiyası | |
Sahəsi |
|
Mərkəzin hündürlüyü | 1.216 m |
Saat qurşağı | |
|
|
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Dodekanes anlayışının mənşəyi
Dodekanes - On iki ada adını Osmanlı imperiyasının qeyri-müsəlman ərazilərində tətbiq etdiyi idarəetmə formasına əsasən alıb. “12-lik” adlanan bu sistemə görə, hər on ailə bir nümayəndə seçir və bu nümayəndələr regionu idarə etmək üçün öz aralarından “on iki nəfərlik ağsaqqal şurası” müəyyənləşdirirdilər. Türk dilində "On iki ada" kimi təqdim olunan bu coğrafi ərazinin adı daha sonra yunan dilinə və başqa dillərə hərfi tərcümə edilmişdir.
"On iki ada" adlanan adalar qrupunda adından fərqli olaraq on iki ada yoxdur. Adalar qrupuna 14 böyük, 20-dən çox kiçik ada vardır.
Coğrafiya
Dodekanes adaları Egey dənizinin cənub-şərqində yerləşir və şərqdə Türkiyə, cənub-qərbdə Krit və qərbdə Siklad adaları ilə həmsərhəddir.
Adalar
Türklər bu adların bir qismini türk dilinə uyğunlaşdırmış, bəzilərinə isə türk adları vermişlər.
- Dodekanes adaları:
1- Astypalaia - İstanbul
2- Halki - Herke, Hereke, Herkit
3- Kalymnos - Kilimli, Kelemez
4- Karpathos - Kerpe
5- Kasos - Kaşot, Çoban
6- Kos - Kos
7- Leros - İleriye, İleryoz
8- Nisyros - İncirli
9- Patmos - Batnaz
11- Simi - Sömbeki
12- Tilos - İlyaki, İlleki, Papazlık, Piskopi, İlkil
- Aralıq dənizində yerləşən, lakin Dodekanes adalar qrupuna bağlı Meis adası
13- Kastellórizo / Megisti - Meis, Kızılhisar
- Ətrafdakı adalar:
Adelfoi Syrnas Adaları - Kızkardaşlar
Anditilos - Askino
Armatia - Ermeniya, Akça
Alimiyyə - Limoniye, Alimniye, Hırmanlu
Astakidonisia - İstakida adaları
Avgo - Yumurta
Chamili - Kamulin, Kamelya
Divounia (Ouanianisia) - İkikardaşlar
Gialesíno - Yavalsa
Glaros - Laros
Gyali - Sakarcılar, Sakarcalar, Yalı
Kalolimnos – Kalolimni, Kalolimnosis, Kaldimnos
Kandelioussa - Çerte, Kandilli
Kinaros - Ardıçcık, Zenari
Lipsi - İlipsi, Eşşəklər
Levitha - Koçbaba, Koçpapaz
Liadi Adaları - Kendiroz
Marmarás - Mərmərə, Mərmər
Mavra - Mavra
Nimos - Miskin
Ofidoussa - Yaban, İlan
Pachia - Pakya
Pergusa - Perqusa
Platy - Plati
Sariya - Doğancık, Sarıye, Saros, Misarya
Sesklio - Seskili
Sofrano Adaları - Zəfəran adaları (Böyük Zəfəran, Kiçik Zəfəran və Soka)
Stroggyli - Birgöz
Syrna - Ardacık, Sirina
Telendos - Telendos
Triansia - Üç Ada
- Meis ətrafındakı adalar:
Rho - Karaada, Aya Yorqi
Strongyli - Çamada, İpsili
İstinadlar
- Nijman, Jan. Geography: Realms, Regions, and Concepts. Wiley. 2020. ISBN 978-1119607410.