Yapon xenomelesi (lat. Chaenomeles japonica) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin xenomeles cinsinə aid bitki növü.
Yapon xenomelesi | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||
Domen:
Klad:
Ranqsız:
Aləm:
Klad:
Klad:
Klad:
Klad:
Klad:
Klad:
Klad:
Klad:
Klad:
Klad:
Klad:
Dəstə:
Fəsilə:
Yarımfəsilə:
Triba:
Yarımtriba:
Cins:
Növ:
Yapon xenomelesi
|
||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
|
Təbii yayılması
Vətəni Yaponiyadır. Çin və Avropada da becərilir.
Botaniki təsviri
Hündürlüyü 3 m-ə qədər olan qollu-budaqlı koldur. Budaqları əlifi-yaşıl rəngdə, çılpaq, tikanları 1–1,5 sm uzunluğundadır. Yarpaqları 3–8 sm uzunluğunda olub, yumurtavari və ya uzunsov yumurtavaridir; uc hissədə itiləşmiş, əsasına doğru tədricən daralan, kənarı iti mişardişlidir. Yazda qırmızımtıl, sonralar hər iki tərəfdən çılpaq olub, üstdən parıltılı, tünd yaşıl rəngli, alt tərəfdən açıq rəngli, dekabr ayınadək ağacın üzərində qalır. Saplağı 6–12 sm uzunluqdadır. Çiçəkyanlığı tumurcuqşəkilli olub, kənarları dişlidir. Çiçəkləri 2–6 ədəd olmaqla keçən ilki zoğlardakı çiçək saplağında yerləşir, 5 sm-dək diametri olan al qırmızı, çəhrayı və ya ağ taclıdır. Kasacığı zəngvarı, tamkənarlı, kasayarpaqcıqlıdır. Sütuncuğu bir qayda olaraq çılpaqdır. Çiçəkləməyə yarpaqlamadan qabaq başlayır, meyvələri dəyirmi, yumurtaşəkilli olub, yaşıl sarı rəngli, xallı xırda nöqtəlidir. Meyvəsi sentyabr-oktyabr aylarında yetişir, 2–3 yaşlarında meyvə verməyə başlayır.
Ekologiyası
Günəşə, işığa davamlı, münbit torpaqlarda yaxşı bitir. Sərt şaxtalardan əziyyət çəkir.
Azərbaycanda yayılması
Böyük Qafqazda təbii halda rast gəlinir.
İstifadəsi
Mülayim iqlimli zonalarda bəzi şəhərlərin yaşıllaşdırılmasında istifadə edilir.